19.
[44]
at vero
in M. Caelio — dicam enim iam1 confidentius de studiis eius
honestis, quoniam2 audeo quaedam fretus vestra sapientia
libere confiteri — nulla luxuries reperietur, nulli sumptus,
nullum aes alienum, nulla conviviorum ac lustrorum3 libido.
quod quidem vitium ventris et gurgitis4 non modo non
minuit aetas hominibus sed etiam auget. amores autem
et deliciae5 quae vocantur, quae firmiore6 animo praeditis
diutius molestae non solent esse — mature enim et celeriter
deflorescunt — numquam hunc occupatum impeditumve7 tenuerunt.
[45]
Audistis cum pro se diceret, audistis antea cum
accusaret — defendendi haec causa, non gloriandi loquor8 —
genus orationis, facultatem, copiam sententiarum atque verborum,
quae vestra prudentia9 est, perspexistis. atque in eo
non solum ingenium elucere eius videbatis, quod saepe,
etiam si industria non alitur, valet tamen ipsum suis viribus,
sed inerat, nisi me propter benivolentiam forte fallebat, ratio
et bonis artibus instituta et cura et vigiliis elaborata. atqui10
scitote, iudices, eas cupiditates quae obiciuntur Caelio
atque haec studia de quibus disputo11 non facile in eodem
homine esse posse. fieri enim non potest ut animus libidini
deditus, amore, desiderio, cupiditate, saepe nimia copia,
inopia etiam non numquam impeditus hoc quicquid est
quod nos facimus in dicendo, quoquo modo facimus, non12
modo agendo verum etiam cogitando possit sustinere.
[46]
an
vos aliam causam esse ullam putatis cur in tantis praemiis
eloquentiae, tanta voluptate dicendi, tanta laude, tanta
gratia, tanto honore, tam sint pauci semperque fuerint qui
in hoc labore versentur? obterendae sunt omnes voluptates,
relinquenda studia delectationis, ludus, iocus, convivium,
sermo paene est13 familiarium deserendus. qua re in hoc
genere labor offendit homines14 a studioque deterret, non
quo aut ingenia deficiant aut doctrina puerilis.
[47]
an hic15, si
sese isti vitae dedidisset16, consularem hominem admodum
adulescens in iudicium vocavisset? hic, si laborem fugeret,
si obstrictus voluptatibus teneretur, hac in17 acie cotidie
versaretur, appeteret inimicitias, in iudicium vocaret, subiret
periculum capitis, ipse18 inspectante populo Romano tot iam19
mensis aut de salute aut de gloria dimicaret?
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
2 quoniam ς, Muretus: quondam Pπδ
4 gutturis ed. R
5 deliciae ς: hae deliciae Pπδ
7 impeditumve scripsi: ne impeditum que ς: impeditumque Pπδ
8 loquor ς, Naugerius: eloquor Pπδ
9 quae vestrae si prudentiae ς: fort. quae vestra est prudentia
10 atqui ς, Lambinus: atque Pπδ
11 disputo disputavi ς: disputato P1
12 modo facimus non ς, suppl. Madvig: om. Pπδ
14 labor offendit homines ς, Madvig: labore fiendi homines P: labor confitendi homines eg: homines a labore studioque discendi bhψ2
15 hic om. ς (contra Arusian. K. vii. 465)
16 dedidisset Arusian. (s. v. dedo): dedisset mei
18 capitis, ipse Ph: capitis, ipso ed. R: capitis ipse, Halm
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.