31.
[84]
est, est1 illa vis profecto2,
neque in his corporibus atque in hac imbecillitate
nostra inest quiddam quod vigeat et sentiat, non inest in
hoc tanto naturae tamque3 praeclaro motu. Nisi forte idcirco
non putant quia non apparet nec cernitur, proinde quasi
nostram ipsam mentem qua sapimus, qua providemus, qua
haec ipsa agimus ac dicimus, videre ac plane4 qualis aut ubi
sit sentire possimus. ea vis igitur ipsa5 quae saepe incredibilis
huic urbi felicitates atque opes attulit illam perniciem exstinxit
ac sustulit, cui primum mentem iniecit ut vi inritare
ferroque lacessere fortissimum virum auderet vincereturque
ab eo quem si vicisset habiturus esset impunitatem et licentiam
sempiternam.
[85]
non est humano consilio, ne mediocri
quidem, iudices, deorum immortalium cura res illa perfecta.
regiones6 me hercule7 ipsae quae8 illam beluam cadere viderunt,
commosse9 se videntur et ius in illo suum retinuisse.
vos enim iam, Albani tumuli atque luci, vos, inquam, imploro
atque testor10, vosque, Albanorum obrutae arae, sacrorum
populi Romani sociae et aequales, quas ille praeceps
amentia caesis prostratisque sanctissimis lucis substructionum
insanis molibus oppresserat11; vestrae tum12 religiones
viguerunt, vestra vis valuit, quam ille omni scelere polluerat;
tuque ex tuo edito monte Latiari13, sancte Iuppiter, cuius ille
lacus14, nemora finisque saepe omni nefario stupro et scelere
macularat, aliquando ad eum puniendum15 oculos aperuisti16:
vobis illae, vobis vestro in conspectu serae, sed iustae tamen
et debitae poenae solutae sunt.
[86]
Nisi forte hoc etiam casu
factum esse dicemus ut ante ipsum sacrarium bonae deae,
quod est in fundo T.17 Serti Galli, in primis honesti et ornati
adulescentis, ante ipsam, inquam, bonam deam, cum proelium
commisisset, primum illud volnus acciperet18 quo taeterrimam
mortem obiret, ut non absolutus iudicio illo nefario
videretur, sed ad hanc insignem poenam reservatus.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 est, est ςHb2: est T: est igitur E: et est ab1
2 illa vis prof. ςBH: prof. illa vis cett.
4 ac plane ςBH: aut plane cett.
5 igitur ipsa ςBE: ipsa igitur T: igitur Hδ
7 me hercules ςH (cf. Orat. 157)
8 quae HE: quae tum W: quae cum Tδ
9 commovisse E
10 testor H et Quintil. xi. 1. 34: obtestor ETδ
11 impresserat H
12 tum ςH: tum arae vestrae cett.: tum irae, vestrae Richter
13 Latiari ςHTa (-rei Ta): -aret W: -aris E: -alis b
15 poeniendum T
16 aperuistis H
17 T. om. PH Sergi P
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.