Postquam pulsa fames dapibus mensaeque remotae,
Neptunus divos scopulum deducit in altum,
Qua pelagus late spectatur totus, et Urbem
Monstrat eis Venetam, monstrat fastigia summa,
5Marmoreos pontes et tanto vertice turres.
Mirantur superi molem, magalia quondam,
Mirantur templa atque domos, et marmora passim
Aedesque aerias. Proh, quanta industria genti,
In liquido ut maneant etiam fundamina limo!
10Instant ast operi gentes: pars grandia portant
Saxa, aedes pars constituunt et maxima templa.
Fundamenta locant alii calcemque ministrant.
Marmora at excidunt alii sistuntque columnas
Ingentes, procerum et statuas arasque deorum.
15Robore pars naves fabricant cymbasque volucres.
Bello exercetur pubes, certamina saepe
Dissimulans pugnaeque ciens simulacra sub armis.
Dant leges et iura senes; sanctumque senatum
Saepe legunt, saepe invisunt ac templa deorum.
20Tum, laeto vultu adspiciens hoc, Iuppiter inquit:
"Nunc tempus, superi, est augendi munere magno
Urbem hanc insignem, maior quo crescat in orbe
Et decus et nomen, summa et reverentia nostri.
His ego nec metas rerum nec tempora pono:
25Imperium sine fine dabo; sapientior ulla
Non erit hac gente aut pacis, vel tempore belli.
Lancibus hic semper iustis Astraea manebit.
His erit et splendor, maiestas atque verenda,
Audax atque vigor. Nulli supponere colla
30Sueta iugo gens, externis dare iura subactis
At docta et passim populos frenare superbos.
Cedat Troia potens, cedat Mavortia Roma,
Et quondam illustres, Graiorum gloria, Athenae.
Pyramidum haud tantum iactet miracula Memphis,
35Nec Babylon magnas murorum Aegiptia moles.
Haec maior surget, maiori vertice ad astra
Ibit, et illustri semper fulgescet honore.
Toto quin etiam tandem dominabitur orbe,
Aligeri sistens victricia signa leonis."
40Dixerat: at surgens Saturnus talia fatur:
"Sit quamquam mihi canities tristisque senectus,
Prodero consiliis tamen, auxiliumque colonis
Hoc erit, Urbs aeterna, tuis: monumenta manebunt
Nostri haec. Quid melius, quam si sapienter agantur
45Omnia, seu paci studeas, seu bella gerantur?
Ingenium iis infundam igitur, quo cuncta sagaci
Iudicio tractent bella et moderamina rerum.
Hoc decet egregios proceres gentemque togatam."
Haec ait: at laetus sic Delius edidit ore:
50"Nonne etiam hic artes nostras et carmina discent,
O Heliconiades divae? Quin spargite ubique
Ornatam baccis laurum Aoniosque liquores,
Ut clara insignes nascatur origine vates,
Qui Aonios lustrent colles, qui saxa ferasque
55Voce trahant, vasta et mitescant aequora cantu.
Credite: nascentur multi. Sed maximus ille
Bembus purpureis ornatus tempora vittis,
Seu Latio canet eloquio, seu carmina Tuscae
Aptabit citharae, cantu superabit olores:
60Nec iam maior erit divini fama Maronis.
Illustrem feret et vatem Naugeria proles,
Qui dulces versus iucundaque carmina promet,
Casta colens, castas observans usque Camoenas.
Huic ego nascenti ter cingam baccare frontem,
65Bellerophonteo corpus ter rore rigabo.
Praeterea desit ne quicquam Urbi, ipse peritis
Monstrabo medicae artis vires, nomina et ipsa
Herbarum, quibus expellant e corpore morbos,
Et nigro retrahant vexatos febribus Orco.
70Cedat Phillyrides, cedat Podalirius heros,
Nec non Hippocrates Cous doctusque Machaon:
Urbis multi huius vincent hos arte medendi.
Munere sic duplici Venetam decorabimus urbem."
Haec Phoebus; quem Mars tali est sermone secutus:
75"Urbs quoque muneribus nostris augebitur ista:
Nam genti ingentes animos ingentia ad acta
Accendam, membris et inexpugnabile robur
Infundam viresque invictas atque vigorem
Praevalidum, ut valeant superare hostilia castrat
80Cum fera bella gerent, victricia signaque ubique
Extendant atque audaces per tela, per ignes
Semper eant, quaerant semper domitare superbos.
Numquam his non laeto applaudet Victoria vultu,
Seu cum bella gerent ponto navalia, seu cum
85Contra hostes vel flectere equi spumantis habenas,
Mittere maluerint peditum fortesve cohortes.
Me duce sic Alcides cuncta pericula vicit,
Horrendos angues, apros magnosque leones,
Centauros domuit, cernenti poma draconi
90Eripuit, Stygiumque canem detraxit ab Orco,
Lernaeamque hydram pressit, vicitque triformem
Geryonem, multas bello disiecit et Urbes,
Sustulit ac caelum, pretium gratumque laborum
Tandem ipsum meruit caelum sedemque beatam.
95Ergo Urbs ne dubites virtutem extendere factis:
Multa etenim partis statues monimenta trophaeis.
...
This text is part of:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
de domo Mocenica (M. Gerussi, tesi di laurea Università degli studi di Trieste, 1969-70).
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.