Mussatus
Tu qui nostra soles dubiis absolvere curisPectora, venturi cui mens non inscia fati,
Uranie dictante tua, da cernere quidnam
Immineat nostrae, Tuscos si vicerit, urbi,
5Iste carens terra Carolus. Stat fabula coram
Ignavo quid cessit equo post facta dolenti,
Sessorem qui sponte tulit quo vinceret hostem:
Vicit et occubuit pro libertate relicta.
Quod si casus eat victis ut Tuscia Gallis
10Plus aequo exultet, caput et gens improba tollat
Utrices meditata vices, timor imminet altus
Ne cadat in nostros candens discessio cives.
Lovatus
Quae sors immineat patriae si Francia TuscosVicerit aut victis exultet Etruria Gallis,
Consulis, eventus dubii servator Aselle.
Certus in incerto non sum, prudentia menti
5Tanta meae non est: non me sic implet Apollo
Divinusque tepor, sed, quod per tempora vidi,
Forsitan occulti res est praesaga futuri.
Vidi ego, cui placui, fuerat dum parvus, amicum
In damnum crevisse meum: cum surgit in altum
10Fortunatus inops humilem contemnit amantem.
Vidi ego, cum placidus retinet suus alveus amnes,
Purpureos circum flores et gramine picto
Luxuriare solum; tumeant si forte malignis
Imbribus aut alios admittant flumina fontes,
15Sordet humus dilecta prius faciemque virentem
Perdit et immani squallent sub gurgite ripae.
Parva fuit tellus et Longa mitior Alba
Quae nunc imperii caput est et legibus orbem
Temperat. Alluvium timeo viresque potentum:
20Regis enim virtus flatu provecta secundo
Est bona finitimis, ut Romulus ante Sabinis,
Tullus ut Albano, Nano velut hospita Phocis.
Rursus ut aspexi quid pristina pertulit aetas,
Qua veterum culpa, quis cives cladibus olim
25Spiritus impegit, quorum reparata labore
Libertas immota viget quantumque pericli
Sit bene composito pulcram refricare quietem,
Ascensu vereor Tusci ne gentis amicae
Descensu nostram dissensibus inquinet urbem.
30Ergo ego cum Franci timeam, cum regna Suevi,
Cum mea tam vario nutet mens anxia fluctu,
Hinc Boreae furiis, hinc turbine territus Austri
Sanius eligerem nulli dare carbasa vento,
Si tamen alterutra labi nos parte necesse est.
