17. sed saepe spero fore huius
adulescentis ornandi1 et nobis et populo Romano potestatem;
[46]
hoc autem tempore ita censeo decernendum: 'quod
C. Caesar, Gai filius, pontifex, pro praetore, summo rei
publicae tempore milites veteranos ad libertatem populi
Romani cohortatus sit eosque conscripserit, quodque legio
Martia quartaque2 summo studio optimoque in rem publicam
consensu C. Caesare duce et auctore rem publicam,
libertatem populi Romani defendant, defenderint, et quod
C. Caesar pro praetore Galliae provinciae cum exercitu subsidio
profectus sit, equites, sagittarios, elephantos in suam
populique Romani potestatem redegerit, difficillimoque rei
publicae tempore saluti dignitatique populi Romani subvenerit,
ob eas causas senatui placere, C. Caesarem, Gai
filium, pontificem, pro praetore, senatorem esse sententiamque
loco praetorio3 dicere, eiusque rationem, quemcumque
magistratum4 petet5, ita haberi ut haberi per leges6 liceret, si
anno superiore quaestor7 fuisset.' quid est enim,
[47]
patres
conscripti, cur eum non quam primum amplissimos honores
capere cupiamus? legibus enim annalibus cum grandiorem
aetatem ad consulatum constituebant, adulescentiae temeritatem
verebantur: C. Caesar ineunte aetate docuit ab excellenti
eximiaque virtute progressum aetatis exspectari non
oportere. itaque maiores nostri veteres illi admodum
antiqui leges annalis non habebant, quas multis post annis
attulit ambitio, ut gradus essent8 petitionis inter aequalis.
ita saepe magna indoles virtutis, prius quam rei publicae
prodesse potuisset, exstincta est9.
[48]
at vero apud antiquos
Rulli, Decii, Corvini10 multique alii, recentiore autem memoria
superior Africanus, T. Flamininus11 admodum adulescentes
consules facti tantas res gesserunt ut populi
Romani imperium auxerint12, nomen ornarint13. quid? Macedo
Alexander, cum ab ineunte aetate res maximas gerere
coepisset, nonne tertio et14 tricesimo anno mortem obiit?
quae est aetas nostris legibus decem annis minor quam
consularis. ex quo iudicari potest virtutis15 esse quam aetatis
cursum celeriorem.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 ornandi coni. Müller: hortandi honorandi V1 (-que add. V2): honorandi Halm
2 quartaque Poggius: q. quarta V: atque quarta Halm
3 praetorio Naugerius (1): pr. Poggius: populi R. V: quaestorio Nipperdey
4 magistratum Faernus: mac V
5 petet V: appetet V2 peteret Schütz
6 ut haberi per leges Faernus: per ut haberi leges V: prout haberi lege Orelli
7 quaestor V: praetor Vrsinus
8 esset Mommsen
9 est Faernus: sunt V
10 Corvi Pighius
11 Flaminius V, Cus.: corr. Faernus
12 populus Romanus ... auxerit V, Cus.: corr. Poggius
13 ornarit Cus.
14 tertio et xxx V
15 virtutis V2: virtus V1, Cus.
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.