Pliny the Elder, Naturalis Historia
Karl Friedrich Theodor Mayhoff, Ed.

haec satis sint, exemplis ut appareat, ostentorum vires et in nostra potestate esse ac, prout quaeque accepta sint, ita valere. in augurum certe disciplina constat neque diras neque ulla auspicia pertinere ad eos, qui quamque rem ingredientes observare se ea negaverint, quo munere divinae indulgentiae maius nullum est. quid non et legum ipsarum in duodecim tabulis verba sunt: "qui fruges excantassit," et alibi: "qui malum carmen incantassit" verrius flaccus auctores ponit, quibus credat in obpugnationibus ante omnia solitum a romanis sacerdotibus evocari deum, cuius in tutela id oppidum esset, promittique illi eundem aut ampliorem apud romanos cultum. et durat in pontificum disciplina id sacrum, constatque ideo occultatum, in cuius dei tutela roma esset, ne qui hostium simili modo agerent. defigi quidem diris precationibus nemo non metuit. huc pertinet ovorum, quae exorbuerit quisque, calices coclearumque protinus frangi aut isdem coclearibus perforari. hinc theocriti apud graecos, catulli apud nos proximeque vergilii incantamentorum amatoria imitatio. multi figlinarum opera rumpi credunt tali modo, non pauci etiam serpentes, ipsas recanere et hunc unum illis esse intellectum, contrahique marsorum cantu etiam in nocturna quiete. iam parietes incendiorum deprecationibus conscribuntur. neque est facile dictu, externa verba atque ineffabilia abrogent fidem validius an latina et inopinata, quae inridicula videri cogit animus semper aliquid inmensum exspectans ac dignum deo movendo, immo vero quod numini imperet. dixit homerus profluvium sanguinis vulnerato femine ulixen inhibuisse carmine, theophrastus ischiadicos sanari, cato prodidit luxatis membris carmen auxiliare, M. Varro podagris. caesarem dictatorem post unum ancipitem vehiculi casum ferunt semper, ut primum consedisset, id quod plerosque nunc facere scimus, carmine ter repetito securitatem itinerum aucupari solitum.