Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
13.
septimum primum pilum iam Tullius ducebat, neque erat in exercitu, qui quidem pedestria stipendia fecisset, vir factis nobilior.
[2]
is praecedens militum agmen ad tribunal pergit mirantique Sulpicio non
turbam magis quam turbae principem Tullium,
[3]
imperiis oboedientissimum militem, 'si licet dicere, dictator', inquit 'condemnatum se universus exercitus a
te ignaviae ratus et prope ignominiae causa destitutum
sine armis oravit me, ut suam causam apud te agerem.
[4]
equidem, sicubi loco cessum, si terga data hosti,
si signa foede amissa obici nobis possent, tamen hoc
a te impetrari aequum censerem, ut nos virtute culpam nostram corrigere et abolere flagitii memoriam
nova gloria patereris.
[5]
etiam ad Aliam fusae legiones
eandem, quam per pavorem amiserant, patriam profectae postea a Veis virtute recuperavere. nobis deum
benignitate, felicitate tua populique Romani et res et
gloria est integra.
[6]
quamquam de gloria vix dicere
ausim, si nos et hostes haud secus quam feminas abditos intra vallum omnibus contumeliis eludunt, et tu
imperator noster, quod aegrius patimur, exercitum tuum
sine animis, sine armis, sine manibus iudicas esse et,
priusquam expertus nos esses, de nobis ita desperasti,
ut te mancorum ac debilium ducem iudicares esse.
quid enim aliud esse causae credamus,
[7]
cur veteranus
dux, fortissimus bello, conpressis, quod aiunt, manibus
sedeas?
[8]
utcumque enim se habet res, te de nostra virtute dubitasse videri quam nos de tua verius est. sin
autem non tuum istuc, sed publicum est consilium, et
consensus aliqui patrum, non Gallicum bellum nos ab
urbe, a penatibus nostris ablegatos tenet, quaeso, ut
ea, quae dicam, non a militibus imperatori dicta
[p. 412]
censeas, sed a plebe patribus, — quae si, ut vos vestra
habeatis consilia, sic se sua habituram dicat, quis tandem suscenseat?
[9]
— milites nos esse, non servos vestros,
ad bellum, non in exilium missos? si quis det signum,
in aciem educat, ut viris ac Romanis dignum sit, pugnaturos; si nihil armis opus sit, otium Romae potius
quam in castris acturos?
[10]
haec dicta sint patribus; te,
imperator, milites tui oramus, ut nobis pugnandi copiam facias. cum vincere cupimus tum te duce vincere, tibi lauream insignem deferre, tecum triumphantes
urbem inire, tuum sequentes currum Iovis optimi
maximi templum gratantes ovantesque adire.'
[11]
orationem
Tulli exceperunt preces multitudinis, et undique, ut
signum daret, ut capere—arma iuberet, clamabant.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.