Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 24
Frank Gardener Moore, Professor Emeritus in Columbia University, Ed.

34. et habuisset tanto impetu coepta res fortunam, nisi unus homo Syracusis ea tempestate fuisset. [2] Archimedes is erat, unicus spectator caeli siderumque, mirabilior tamen inventor ac machinator bellicorum tormentorum operumque quibus quicquid¹ hostes ingenti mole agerent ipse perlevi momento ludificaretur. [3] muros per inaequalis ductos² colles, pleraque alta et difficilia aditu, submissa quaedam et quae planis vallibus adiri possent, ut cuique aptum visum est loco, ita genere omni tormentorum instruxit. [4] Achradinae murum, qui, ut ante dictum est, mari adluitur, sexaginta³ quinqueremibus Marcellus oppugnabat. [5] ex ceteris navibus sagittarii funditoresque et velites etiam, quorum telum ad remittendum inhabile imperitis est, vix quemquam sine vulnere consistere in muro patiebantur; [6] hi, quia spatio missilibus opus est, procul muro tenebant naves: iunctae aliae binae [p. 284] quinqueremes demptis interioribus remis, ut latus⁴ lateri adplicaretur, [7?] cum exteriore ordine remorum velut una navis agerentur, turres contabulatas machinamentaque alia quatiendis muris portabant. [8] adversus hunc navalem apparatum Archimedes variae magnitudinis tormenta in muris disposuit. in eas quae procul erant navis saxa ingenti pondere emittebat, propiores levioribus eoque magis crebris petebat telis; [9] postremo, ut sui volnere intacti tela in hostem ingererent, murum ab imo ad summum crebris cubitalibus fere cavis aperuit, per quae cava pars sagittis, pars scorpionibus modicis ex occulto petebant hostem. [10] quae⁵ propius⁶ subibant naves, quo interiores ictibus tormentorum essent, in eas tollenone super murum eminente ferrea manus, firmae catenae inligata, cum iniecta prorae esset gravique libramento plumbi⁷ recelleret ad solum, suspensa prora navem in puppim statuebat; [11] dein remissa subito velut ex muro cadentem navem cum ingenti trepidatione nautarum ita undae adfligebat⁸ ut, etiamsi recta reciderat,⁹ aliquantum aquae acciperet. [12] ita maritima oppugnatio est elusa omnisque spes eo¹⁰ versa ut totis viribus terra adgrederentur. [p. 286] [13] sed ea quoque pars eodem omni apparatu¹¹ tormentorum instructa erat Hieronis inpensis curaque per multos annos, Archimedis unica arte. [14] natura etiam adiuvabat loci, quod saxum, cui inposita muri fundamenta sunt, magna parte ita proclive est ut non solum missa tormento, sed etiam quae pondere suo provoluta essent, graviter in hostem inciderent. [15] eadem causa ad subeundum arduum aditum instabilemque ingressum praebebat. [16] ita consilio habito, quoniam¹² omnis conatus ludibrio esset, absistere oppugnatione atque obsidendo tantum arcere terra marique commeatibus hostem placuit.