Libri VII—X. Scripturae ed. Weidmann. (Berol. MDCCCLXXXVI et MDCCCXC) a nostra discrepantis index.
ceperunt] dederunt codd. recc. ceperunt PM. | Mamercus] Mamercinus Pighius, Madvig. Mamercus codd. praeter Lovelianum 5 (Mamercius).
parva quoque] parva <haec> quoque Eussner probante HJMüllero Jahresb. XVI p. 208. parva quoque codd. parva<rara>que dubitanter coni. Zin- gerle; at altero adiectivo addito non opus est, cf. § 13.
（pro inconpositum temere scribendum censet conpositum temere HTKarsten, fort. haud iniuria).
(ab saturis <aversus> ausus est coni. Cornelissen Mnem. 1889 p. 187).
Mamerco] sic codd. Mamercino Pigh. Madv., cf. c. I, 2.
lata] sic codd., quod ferendum non est; scripsi <cumu>lata, v. Jahresb. XXIV p. 16.
(increpant, quid coni. Luterbacher. increpant, ecquid WHeraeus.）
（praeeunte Gronovio, adsentiente HJMuellero Luterbacher, Zingerle scribunt tam pares vires, cum in codd. sit tam vires pares. Dubitavi ordinem verborum mutare, qui apud Livium interdum liberior est, v. 4, 60, 3 tam id laetum fore, cf. 33, 17, 9 quam urbs ipsa opportuna, tam .. 7, 38, 2. 10, 31, 1 his ita rebus gestis. 38, 60, 6 alias tot Asiae urbes. 2, 20, 8 tanto vi maiore; saepe post adeo, v. 1, 17, 11 adeo id gratum plebi fuit. 5, 30, 8 adeo ea victoria laeta fuit. 35, 1, 2 adeo pleraque adversa. 9, 46, 15 adeo eam rem acceptam gratis animis. 21, 59, 3 adeo res Romana superior fuit. 38, 60, 7 adeo dimissum Scipionem laeti viderunt. 3, 29, 3).
Etruriam adiacent] Etruriae adiacent Drakenborch, probante HJMuellero Jahresb. XXI p. 57. Etruriam adiacet codd. 11 in dies [et] locis alienis faceret] in dies faceret, locis alienis Madv. Em. p. 174. Illud est in codd.
si licet, dictator] si licet <dicere>, dictator HJMüller; possis etiam si <dicere> licet, v. 3, 56, 10; cf. 5, 4, 1. 7, 13, 6; non potest deesse infinitivus, v. 3, 71, 3; 39, 2; 41, 1. si licet PD, scilicet MLH.
(cernebat censebat MRD, cerne- [p. LV] bat, quod LWinkler receptum vult, HJMüllero Jahresb. XIX p. 25 iure displicet). | (<in>se recepit ex incerta coni. Weiss., cf. 39. 47, 7. Novak coni. <pollicitus in praetorium> se recepit).
ortus est] ortus <est> et Luterbach. ortus et codd. 12 (pro M. Furius, quod est in codd., Lachmann de font. Liv. I, 97, Luterbach. scribunt Q. Servilius).
（Weiss. del. accepitque, haud scio an nimis violenter. Legem, rogationem accipere addito altero verbo vere Livianum est, v. 34, 3, 4 quam accepistis, iussistis suffragiis vestris legem. 33, 2, 6 rogatio.. suffragiis accipitur iubeturque. Zingerle coni. scivit iussitque).
(esse, ut Madv. Em. 176. esset si PHM. esse, ut scilicet coni. HJM).
（Madv. [et] T. Aemilius).
Manlio Gnaeo] Sigonius. Nevio codd. praeter 2 recc. Non puto Livium hic praenomen postposuisse, sed scripsisse Gnaeo Manlio, si Nevio ex Gnaeo corruptum est; fortasse autem aliud quid latet (novus homo ? cf. 37, 57,12. 39, 41, 2), praesertim cum et Marcii praenomen hic desit).
(consulatum del. Döring, Madv. Em. p. 178).
(contendere Nipperdey, intendere Madv., extendere codd. Lectio dubia. Etiam Verg.Aen. VI, 806 vires extendere nonnulli codices exhibent et recepit Ribbeck. Fuitne vires expedire . . dilectu habendo (in Bereitschaft stellen)? cf. expedire arma; animos; rem; cetera, quae ad bellum opus sunt 27, 10,11; in expedito habere copias 36, 16, 10. Tac. ann. 13, 7 expedire copias, v. Jahresb. XXIV p. 12).
coetus] quod est in codd., del. Madv., Gron. coni. foedus. Mendi cor- rectionem nemo adhuc invenit).
(fort. post iuventute excidit participium, velut contracta, cf. 36, 15, 2, v. Jahresb. XXIV p. 12).
(in add. Madv.）
deorum] decorum coni. Fuss progr. Strassb. 1895 p. 3; conf. praef. 6 quae. . poeticis decora fabulis .. traduntur. Codd. deorum. Lect. vulg. ad- modum artificiose interpretantur editores. Vitium subesse iam Walch em. Liv. p. 34 sensit, qui legendum coniecit auctum pro factum.
ex interregno] eo interregno Unger probante Luterbach. ex interregno, quod est in codd., aliud sig- nificat, atque quod h. l. desideratur.
[et longinquitate vel regionum vel temporum [spatio]] sic codd. et vel longinquitate regionum vel temporum spatio Cornelissen probante HJM; spatio del. Gronov.
in Sidicino] in uncis inclusit Fügner pro- bante HJM.
（fort. post inimicorum excidit numero vel numero vobis, cf. § 19, v. Jahresb. XXIV p. 12).
qui, ea implorantibus aliis [auxilium] dum supra vires suas praestant, <ante> omnes ipsi . . venerunt] sic Madv.; <ante> ad- didit Büttner; in codd. est: qui, eam .. auxilium .. praestant omnes .. venerunt. Loci corrupti vel interpolati correctio, a multis temptata, difficillima est. Dubitanter scripsi qui, <fidem su>am implorantibus aliis [auxilium] dum . . praestant, mopes [p. LVI] ipsi .. venerunt. Fidem iam Weiss. coni., v. quae dixi Jahresb. XXIV p. 13. Si quis lenioribus remediis locum sanaverit, li- benter cedam.
escendit] ascendit MP, escendit H, codd. recc. Gron. Drakenb. HJM.
(astantibus teste Zin- gerleio coni. vir doctus in marg. ed. Curionis. At astare (adstare) non invenitur apud Livium, sed adsistere bis: 1, 16, 6. 3, 22, 8.）
（HJM Zeitschr. f. d. Gymnasialw. 1889 p. 83 coni. comis ac <fac>ilis).
ciet] cient 6 codd. recc., Drakenb., Luterb. ciet reliqui codd. HJM append. p. 299 praefert cient.
（voces in fugam delendas censet Eussner Phil. 1889 p. 339; alibi Livius dixit vertere in fugam; movere in f. vide- tur ἅπ. εἰρ.).
(ductis codd. Ducere hac significa- tione, non addito, quo quis ducatur, vel secum, alibi vix inveni- tur apud Livium; nam 3, 45, 3 ducere puellam (de adsertore dictum) aliud significat; 35, 10, 9 ducere idem est quod deducere; 30, 16, 15 ducere captivos = tradere; 21, 1, 4 additum est in Hispaniam. Fuitne circumductis, vel <secum> ductis?)
digni estis, qui, <ut> pauci . . tuleritis . . egueritis] ut additum erat ab HJM in ed. 1886; digni estis qui . . tuleritis . . egueritis codd.; hoc loco, a compluribus temptato, non mutandum esse vidit HJM Jahresb. XVI (1890) p. 156 seq.
（Güthling coni. est autem illud minus dubium; non est, cur mutetur, cf. quae dixi ad 2, 36, 8 ed. meae).
[singulis] bubus privis] sic Weissenb. Codicum PMFU auctoritatem secutus, quamquam in marg. P adscriptum est privisque tunicis, dedi cum ed. Camp., Par. 1510, Luterb.: singulis bubus binisque tunicis, v. HJM Jahresb. XIX p. 26. Singulis bubus privisque binisque tunicis RD.
(qua codd. quia Madv. Em. p. 182).
<ac> castrorum] ac deest in codd., ac vel et add. Weissenb., et recipiendum censet HJM Jahresb. XXI p. 42, cum c. Madv. castrorumque coni. Klockius.
interim et Romano] sic edd. vett. interim quieto Romano Lov. 4. Hertz, cf. Madv. Em. p. 182 adn. interim et quieto Romano ed. Parm. 1480. interim quia et Romano PLH, codd. recc. plerique. interimque et Romano D. Lov. 2. Harl. 2. interim Romano olim Madv., Lu- terb.
(exsectos Puteanus, eiectos codd. electos coni. Gebhard, Madv. Em. p. 183 adn.）
（fuitne: aut cui ex iniuria insanientis exercitus causa (cf. c. 41, 1 causam miserorum civium, c. 40, 7 iniuriis, superbae legis, crudelis senatus consulti) <coacto> recte committatur vel coacto (pro recte) committatur? V. quae dixi Jahresb. XXIV p. 13. Coniectura Nie- meyeri N. Jahrb. f. Phil. 1890 p. 707 sqq. cui ex incuria inscienti exercitus causa recte committatur probabilis non esse videtur).
Mamercum] Mamercinum, cf. c. I, 2.
(et add. Duker）
tam] sic codd. et edd. vett. tum Harant et edd. recc., at non est, cur lectio codicum mutetur; v. quae dixi Jahresb [p. LVII] XXIV p. 13.
publicos] auctore HJM append. p. 300 uncis inclusi.
(voti del. censet Cobet).
neque . . hostis. ergo] Heussingerum et Madvigium secutus dedi: [ut] neque . . hostes ero. vos . .; in codd. est ut neque . . hostes. ergo.
ne quis, qui tribunus militum fuisset, postea ordinum ductor esset] sic Madv. Em. p. 85; in codd. est ne quis ubi . . (ubi = in qua legione); sed totus ordo verborum mutandus erat, v. quae dixi Jahresb. XXIV p. 13sq. 6 (fuitne: denique ab Lautulis fugisset?).
