previous next
arduus , a, um, adj. akin to ΑΡΔΩ, ἄρσω = to water, to cherish; ἀλδαίνω = to make grow; ἀλδήεις = growing; alo, altus, q. v.; 1. ad-oleo, ad-olesco; related to arbor, arbutus as ἐρυθρός, Germ. roth, Engl. red, is related to ruber; Ardea was perh. so called from its lofty situation; cf. Arduenna,
I.high, elevated, lofty, steep (syn.: altus, celsus, sublimis).
I. Lit.: Pergama ardua, Enn. ap. Macr. S. 6, 2: “aether,Ov. M. 1, 151: “sidera,id. ib. 1, 730: “cedrus,id. Am. 1, 14, 12: “cervix equi,Hor. S. 1, 2, 89: “et campo sese arduus infert (Turnus),Verg. A. 9, 53.—Also in prose in Gell.: “supercilia,” i. e. proudly elevated, Gell. 4, 1, 1: “confragosus atque arduus clivis,steep, Varr. R. R. 1, 18, 4: “ascensus,Cic. Verr. 2, 4, 23: “arduus ac difficilis ascensus,Liv. 25, 13: “ardua et aspera et confragosa via,id. 44. 3: via alta atque ardua, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 16, 37: “mons,Ov. M. 1, 316: “Tmolus,id. ib. 11, 150 al.—Hence, subst.: arduum , i, n., a steep place, a steep: “Ardua dum metuunt, amittunt vera viaï,Lucr. 1, 659: “in ardua montis Ite,Ov. M. 8, 692: “ardua terrarum,Verg. A. 5, 695: “per arduum scandere,Hor. C. 2, 19, 21: “in arduo,Tac. A. 2, 47: “in arduis ponet nidum suum,Vulg. Job, 39, 27: “ardua Alpium,Tac. H. 4, 70: “castellorum,id. A. 11, 9: “ingressi sunt ardua,Vulg. Jer. 4, 29. —
II. Trop.
A. That is difficult to reach or attain, difficult, laborious, hard, arduous: “magnum opus omnino et arduum conamur,Cic. Or. 10, 33: “rerum arduarum ac difficilium perpessio,id. Inv. 2, 54; so id. Leg. 1, 13: “id arduum factu erat,Liv. 8, 16; Tac. A. 4, 4: “victoria,Ov. M. 14, 453: “virtus,Hor. C. 3, 24, 44: “nil mortalibus arduum est,id. ib. 1, 3, 37.—Subst.: “nec fuit in arduo societas,Tac. A. 12, 15.—
B. Troublesome, unpleasant: “in primis arduum videtur res gestas scribere,Sall. C. 3, 2, upon which Gellius remarks: Arduum Sallustius non pro difficili tantum, sed pro eo quoque ponit, quod Graeci χαλεπὸν appellant: “quod est cum difficile tum molestum quoque et incommodum et intractabile,Gell. 4, 15: “quam arduum onus,Tac. A. 1, 11.—
C. Of fortune, difficult, adverse, inauspicious: “aequam memento rebus in arduis Servare mentem,in adversity, Hor. C. 2, 3, 1.!*? Comp. arduior: iter longius arduiusque erat, Cato ap. Prisc. p. 600 P.—Sup. arduissimus: asperrimo atque arduissimo aditu, Cato ap. Prisc. p. 600 P.; cf.: assiduus, egregius, industrius, perpetuus, and Rudd. I. p. 180, n. 58.—Adv. not used.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: