I.an inhabitant of a place, a resident.
I. Lit.: “optati cives, populares, incolae, accolae, advenae omnes,” Plaut. Aul. 3, 1, 1: incola est, qui in aliquam regionem domicilium suum contulit, quem Graeci πάροικον appellant, Dig. 50, 16, 239: opp. civis; peregrini autem atque incolae officium est, etc., a foreign resident ( = Gr. μέτοικος), Cic. Off. 1, 34, 125; cf.: “Tarquinium, non Romanae modo sed ne Italicae quidem gentis, . . incolam a Tarquiniis ... regem factum,” Liv. 4, 3, 11: “incola et his magistratibus parere debet, apud quos incola est, et illis, apud quos civis est,” Dig. 50, 1, 29; Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26; 2, 4, 58, § 130: “sunt enim e terra homines, non ut incolae atque habitatores,” id. N. D. 2, 56, 140: “Coloneus ille locus cujus incola Sophocles ob oculos versabatur,” id. Fin. 5, 1, 3: “(Socrates) totius mundi se incolam et civem arbitrabatur,” id. Tusc. 5, 37, 108: “audiebam Pythagoram Pythagoreosque incolas paene nostros,” almost our countrymen, id. de Sen. 21, 78: “Pergama, Incola captivo quae bove victor alat,” Ov. H. 1, 52: “Phryx,” Luc. 9, 976: “Idumæae Syrophoenix portae,” Juv. 8, 160.— Poet., in apposition, or adj., Cameren incola turba vocat, the natives, Ov. F. 3, 582.—
II. Transf., of animals and inanimate things: “aquarum incolae,” Cic. Tusc. 5, 13, 38: “rana stagni incola,” Phaedr. 1, 6, 5: “novum incolam (piscem) mari dedit,” Plin. 9, 17, 29, § 63: “quae (arbores) incolarum numero esse coepere,” i. e. indigenous, id. 12, 3, 7, § 14: “Addua, Ticinus, Mincius, omnes Padi incolae,” i. e. flowing into the Po, id. 3, 19, 23, § 131: “me Porrectum ante fores obicere incolis Plorares aquilonibus,” native, Hor. C. 3, 10, 4.