71. naenia de morte matris
Et merito has lachrymas dono tibi praemia partus,Chara, tui, genetrix: merito tua funera planctu
Prosequor et sacros intendo moestus honores
Et veneror tumulum multa prece ture<que mul>to.
5Hunc decoro: alter ab undecimo nam volvitur annus
Cuum tua sub lapide hoc foeliciter ossa quiescunt.
Illa tempestate meae nutricis alebar
Complexu in molli, me tertia c<o>eperat aestas
Vix bene firmantem gressum et bleso ore loquentem,
10Cum mihi pallida mors misero te te abstulit ipsam
Iniecitque manum viridi sub flore iuventae.
Vidi ego cum tristi procederet ordine pompa
Et caneret pulla vestitus veste sacerdos;
Horrendum, sensi lachrymas: et acerba gemebat
15Infoelix pater et fatum damnabat avarum.
Tunc parvi flebant fratres geminaeque sorores
Lugebant, nutrix gremio me chara tenebat
Implebatque sinum lachrymis, simul ipse dolebam o
Nescius, heu, tanti sceleris, parvusque videbar
20Agnovisse nephas; tunc illa nocte papillas -
Sedula nanque olim mihi rettulit omnia nutrix -
Non ego libavi, digitis non ubera pressi,
Seu natura fuit seu quid caeleste lateret:
Tantum praesago suspiria corde trahebam
25Haerebamque genis moestae nutricis, et ipsa
Fasciola madidos lachrymis abstersit ocellos
Compressitque genas simul et pia basia iunxit
Et: "Taceas, mellite puer, puer optime - dixit-
Mater enim spirat, mors illi saeva pepercit;
30Rus abiit dixitque mihi: 'Servato puellum,
O nutrix, donec redeo: cito laeta redibo"',
At postquam surgente efferri sole cadaver
C<o>eperat et toto sonuerunt aethere planctus,
Ipse pater gemitu circum atria longa sonabat;
35Ipse pater querulis implebat vocibus auras
Vixque pius poterat tantum sufferre dolorem,
Sed revocant animos natique solantur et aegrum
Impliciti collo: curasque reponit inanes
Et modo conquestus cara pro coniuge rapta
40Ingentem attollit luctum virtusque recursat
Nobilitasque animo et tanti matrona pudoris
Haeret <...llius> menti et fovet insanabile vulnus.
Sola domus m<a>eret, plangunt tua funera matres
Quas Athesis rigat et sinuosis Sarchius undis:
45Sarchius, ut phama est, liquidas dum fertur in undas
Benaci, Nimphas Be<nacides> exturbavit
Pacatumque imis excusit sedibus aequuor.
At tua progenies sotio ferit aethera luctu,
Non aliter quam cum percussit aurundine pastor
50Servantem nidum volucrem, quae fixa repente
Ad terram cadit et natos vitamque relinquit:
Inscia progenies stupet et iam vespere sero
Expectat matrem <et> pastu<m> praedamque moratur
Implumis matrem et rostro conclamat aperto.
55Praecipue infoelix ego te per tecta vocabam
Illachrymans; sine te reliquum nihil esse solebat:
Cum mihi fingebas lusus et grata canebas
Ad cunas, blandum invitans mihi voce soporem.
Tu, flores intertexens et mixta corollis
60Lilia puniceamque rosam rubrumque hiacynthum,
Ornabas caput et fulgentia tempora sertis,
Et pectus gemmis et ramiferis corallis
Saepius et flenti ridens blandiris alumno;
Et modo turgidulas lactenti rore papillas
65Exeris et modo lacte meos perfundis ocellos
Et modo te iratam <vultu> truculenta recondis
Et modo te profers vultusque ostendis amicae.
Te modo fingis anum, simulata et imagine terres
Et cohibes flentem falsae formidine formae.
70Heu sortem miserandam, heu nescia corda futuri!
Tunc mihi te rapuit mors improba, cum dare matri
Oscula nec licuit prisco de more parentum
Claudere maternos oculos et dicere matri
Extremum ore: "Vale", sacrosque intendere honores
75Manibus. <Sic, pii> vates, et carmine mecum
Hanc saltem celebrate aeternosque addite honores
Et myrthi folia et viridantem inducite laurum
Ad tumulum ut vivat divino munere vestro
Mater, et carmen maneat post fata superstes.
