A.“κλεῖδα” AP 6.306 (Aristo), Plu.Art.9: pl.κλεῖδες, κλεῖδας, contr.κλεῖς, v. infr. 111, dat. “κλεισίν” Pl.Ax.371b:—Ion. κληΐς [ι_], κληῗδος, κληῗδα, etc. (Hom. uses only the Ion. form):—Dor. κλα_ΐς , κλαΐδος [ι^] Simon.23, Pi.P.9.39; but acc. pl. κλα_ῗδας ib.8.4; acc. κλαῖδα or “κλᾷδα” Call.Cer.45; cf. κλᾴξ:—Aeol. κλᾶϊς (κλαῖς cod.): μοχλός, Hsch.; κλάϊς acc. κλάϊν Et.Gud.ap.Schaefer Greg.Cor.p.584: pl. κλᾷδες ῾κλᾶδες cod.): ζυγά, Hsch.:—old Att. κλῄς , κλῇδος, acc. “κλῇδα” E.Med.212 (anap.), 661 (lyr.): κλείς and κλῄς in the same Att. Inscr., IG22.1414.44 and 47. (κλα_ϝι_ς, cf. Lat. clavis, claudo.)
1. bar, bolt, θύρας σταθμοῖσιν ἐπῆρσε (sc. Hera, from within) “κληῗδι κρυπτῇ” Il.14.168, cf. Od.21.241; κληῗδος ἱμάς ib.4.802, cf. 838; “ἐπὶ δὲ κληῗδ᾽ ἐτάνυσσεν ἱμάντι” 1.442; = ἐπιβλής, Il.24.455.
2. catch or hook, passed through the door from the outside to catch the strap (ἱμάς) attached to the bar (ὀχεύς）“, ἐν δὲ κληῗδ᾽ ἧκε, θυρέων δ᾽ ἀνέκοπτεν ὀχῆας ἄντα τιτυσκομένη” Od.21.47, cf.50; “οἴξασα κληῗδι θύρας” Il.6.89; “δοιοὶ δ᾽ ἔντοσθεν ὀχῆες εἶχον ἐπημοιβοί, μία δὲ κληῒς ἐπαρήρει” 12.456, cf.Parm.1.14.
3. later, key, “τὴν κλεῖν ἐφέλκεται” Lys.1.13; κλεῖν παρακλείδιον a false key, Pl.Com.77: pl., “κλῇδας οἶδα δώματος” A.Eu.827, cf.E.Ba.448; “Λακωνικὴ κ.” Men.343; “κυριεύσοντα τῶν κ.” OGI229.56 (Smyrna, iii B.C.); of a sacred key carried in processions, SIG900.14 (Panamara, iv A.D.), 996.24 (Smyrna, perh. i A.D.).
4. metaph., “Ἁσυχία βουλᾶν τε καὶ πολέμων ἔχοισα κλαῗδας” Pi.P.8.4, cf. 9.39; ἔστι κἀμοὶ κλῂς ἐπὶ γλώσσῃ, of silence, A.Fr.316, cf.S.OC1052 (lyr.); “καθαρὰν ἀνοῖξαι κλῇδα φρενῶν” E.Med.661 (lyr.); κλῇδας γάμου φυλάττει, of Hera, Ar.Th.976 (lyr.); of the key to a problem, Vett.Val.179.4.
II. hook or tongue of a clasp, Od.18.294.
2. stop-cock, Hero Spir.1.25.
III. collar-bone, prob. so called from its hook shape (v. supr. 1.2), Hom. (only in Il.), “ὅθι κληῒς ἀποέργει αὐχένα τε στῆθός τε” 8.325; “κληῗδα παρ᾽ ὦμον πλῆξ᾽, ἀπὸ δ᾽ αὐχένος ὦμον ἐέργαθεν ἠδ᾽ ἀπὸ νώτου” 5.146; “ᾗ κληῗδες ἀπ᾽ ὤμων αὐχέν᾽ ἔχουσι” 22.324, cf. Hp.Aër.7, Art.13; “πᾳῖσον ἐμᾶς ὑπὸ κλῇδος” S.Tr.1035; “τὴν κλεῖν συνετρίβην” And.1.61; “τὴν κλεῖν κατεαγώς” D.18.67: pl., Diog. Apoll.6, etc.; “τὰ πλάγια καὶ τὰς κλεῖδας” Arist.HA513b35; αἱ κλεῖδες (v.l. κλεῖς） καὶ αἱ πλευραί, of the crocodile, ib.516a28; κλεῖδες ὀπταί roast shoulder-bones of the tunny (with play on 1.3, visible keys, opp. κρυπταὶ κλεῖδες of the Laconians), Aristopho 7.2, cf. Diph.Siph. ap. Ath.8.357a.
IV. rowing bench in a ship, freq. in Od., always in pl.; “ἐπὶ κληῗσι καθίζειν” 2.419, etc.; “κληΐδεσσιν ἐφήμενοι” 12.215; once in Il., “πεντήκοντ᾽ ἔσαν ἄνδρες ἐπὶ κληῗσιν” 16.170; “δησάμενοι . . ἐπὶ κληῗσιν ἐρετμά” Od.8.37.
V. of promontories, straits, etc., Κληῗδες or “Κληΐδες τῆς Κύπρου” Hdt.5.108, cf.Str.14.6.3; πόντου κλῇδ', of the Bosporus, E.Med.212 (lyr.).
VI. in pl., sacred chaplets, Id.Tr.256 (anap.) (Ephes., acc. to Hsch.).
VII. in versification, clausula, cadence, Sch.Ar.Pax1127.
