A.v. πυρά, τά:—fire, π. καίειν or δαίειν to kindle fire, Il.8.521, Od.7.7, etc.; π. ἀνακαίειν, ἅπτειν, ἐξάπτειν, αἴθειν, ἐναύειν, v. sub vocc.; π. ποιεῖν, ποιήσασθαι, Anaxipp.1.12, X.An.5.2.27; “οἴσετε π.” Il.15.718; “π. προσέφερον” X.An.5.2.14; π. ἐμβαλεῖν νηυσί, κλισίῃσι, Il.15.597, Od.8.501 (tm.); π. φυσητέον, ῥιπίζειν, Ar.Lys.293, Plu.Flam.21; as exclam., "“πῦρ" βοᾷ” Men.Sam.208.
2. funeral-fire (cf. πυρά）“, ὄφρα πυρός με . . λελάχωσι θανόντα” Il.7.79, 22.342, cf. 15.350, 23.76; ζῶντα διδόναι τινὰ πυρί burn one alive, Hdt.1.86.
3. sacrificial fire, “ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς” Il.9.220, cf. Od.3.341,446; “κατὰ τοῦ π. σπένδειν” Pl.Criti.120a; “διὰ τοῦ π. ὀμνύναι” D.54.40.
4. hearthfire, “πυρὸς ἐσχάραι” Il.10.418, cf. Od.5.59; “ἕως ἂν αἴθῃ πῦρ ἐφ᾽ ἑστίας ἐμῆς” A.Ag.1435; “πυρὶ δέχεσθαί τινα” E.Or.47; τὸ π. τὸ ἀθάνατον the fire of Vesta, Plu.Num.9, etc.; deified, “Πῦρ ἀθάνατον” SIG826 ii 14 (Delph., ii B.C.).
5. lightning, “κεραυνὸς ἀενάου πυρός” Pi.P.1.6; “πῦρ πνέοντος κεραυνοῦ” Id.Fr.146; “πυρὸς ἀμφήκης βόστρυχος” A.Pr.1044 (anap.); “πυρὶ καὶ στεροπαῖς” S.OT470 (anap.); “παλτῷ ῥιπτεῖ πυρί” Id.Ant.131 (anap.); “θείῳ πυρὶ παμφαής” Id.Ph.728 (lyr.).
b. fire, light, or heat of the sun, θερινὸν π., opp. χειμών, Pi.P.3.50, cf. Pl.Lg. 865b; of the stars, “π. πνείοντα ἄστρα” S.Ant.1146 (lyr.); summer solstice, Alcm.79, Paul.Al.A.3.
6. flame of torches, S.Ant.964 (lyr.), etc.; π. εὐάγγελον, ἄγγαρον, πομπόν, of the beacon fire, A. Ag.21,282,299.
7. fever heat, violent fever, πῦρ ἔλαβέν [τινα] Hp. Epid.1.26.ή, al.; “ὁ δ᾽ ἔχων θέρμαν καὶ π. ἧκεν” Ar.Fr.690; “τεταρταίῳ πυρί” Call.Aet.3.1.17; “π. ἄγριον” Hp.Epid.7.20 (of erysipelas acc. to Gal.19.134).
II. phrases, ἐν πυρὶ γενέσθαι to be consumed, come to nothing, Il.2.340; φεύγων καπνὸν εἰς πῦρ δεσποτείας ἐμπεπτωκώς 'out of the frying pan into the fire, Pl.R.569b, cf. Prov. ap. Simp.in Epict. p.72 D.; “ἦν ἄρα πυρός γ᾽ ἕτερα θερμότερα” Ar.Eq.382; πῦρ ἐπὶ πῦρ ἐγχεῖν, ἄγειν, φέρειν, ἐπεισφέρειν, Cratin.18, Ar.Fr.453, Arist.Pr.880a21, Plu.2.61a; εἰς π. ξαίνειν 'plough the sands', Pl.Lg.780c; “βασανίζειν χρυσὸν ἐν πυρί” Id.R.413e, cf. Plb.21.20.7: as a type of things irresistible or terrible, “ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε” Il.20.371; “μάρναντο δέμας πυρὸς αἰθομένοιο” 11.596, al.; “Ἕκτωρ πυρὸς αἰνὸν ἔχει μένος” 17.565, cf. 6.182; so “τὸ πεπρωμένον οὐ π. σχήσει” Pi.Fr.232; “κρεῖσσον ἀμαιμακέτου πυρός” S.OT177; “οὐδὲν θηρίον γυναικὸς ἀμαχώτερον, οὐδὲ π.” Ar.Lys.1015; “ἀναρχία κρείσσων πυρός” E.Hec.608; “ἐχίδνης καὶ πυρὸς περαιτέρω” Id.Andr.271; so διὰ πυρὸς ἰέναι (as we say) to go through fire and water, dash through any danger, X.Smp.4.16, cf. Oec.21.7, Ar.Lys.133; but διὰ πυρὸς ἦλθε ἑτέρῳ λέχεϊ she raged furiously against the other partner of the bed, E.Andr.487 (lyr.); “διὰ πυρὸς ἔμολον ματρί” Id.El.1183 (lyr.); “σωθήσεται οὕτω δὲ ὡς διὰ πυρός” 1 Ep.Cor.3.15; “εἰς π. ἅλλεσθαι” X.Mem. 1.3.9; “κἂν εἰς π. ἐμβαῖεν” Lib.Ep.314.3; “π. διέρπειν” S.Ant.265; of persons, “ὦ π. σύ . . ” Id.Ph.927; of Hannibal, Plu.Flam.21: metaph. of anxious hope, “θάλπει τῷδ᾽ ἀνηκέστῳ πυρί” S.El.888; of love, “ἀρσενικῷ θέρεται π.” Call.Epigr.27.5, cf. 45.2. (Cf. Arm. hur, OE. fyr 'fire', etc.)
