II. Derivv.
A. Hispānus , a, um, adj., of or belonging to the Spaniards, Spanish: “mare,” Plin. 3, 5, 10, § 74: “aurum,” Mart. 7, 88, 7: “Tarraco,” id. 10, 104, 4: “populi,” Liv. 21, 19: “equites,” Caes. B. G. 5, 26: “cohortes,” id. B. C. 3, 88: “legio,” Tac. H. 1, 6: “acies,” Luc. 3, 454: “gladio cingi,” Liv. 7, 10, 5.—* Adv.: Hispānē : Hispane non Romane memoretis loqui me, Enn. ap. Charis. p. 180 P. (Ann. v. 495 Vahl.).—
B. Hispā-nĭa , ae, f., the country of the Spaniards, Spain, Mel. 1, 3, 4; 1, 5, 1; 3; 2, 6, 1 sq.; Plin. 3, 1, 2, § 6; 18, 11, 28, § 108; Cic. de Imp. Pomp. 4, 9; id. Tusc. 1, 37, 89; id. Fam. 15, 17, 3; Caes. B. G. 1, 1 fin.; 5, 1; 7, 55 et saep.: “citerior,” on this side of the Ebro, Caes. B. G. 3, 23: “ulterior,” beyond it, id. B. C. 1, 39.—In apposition: “in terra Hispania,” Liv. 38, 58, 5.—As consisting of two parts, freq. also in plur.: Hispāniae , ārum, Mel. 3, 1, 10; Plin. 4, 20, 34, § 110; 17, 26, 40, § 249; Caes. B. C. 1, 10; 29, 85; Tac. H. 2, 97; 3, 2; 70 et saep.; cf.: “Carthago nixa duabus Hispaniis,” Cic. Balb. 15, 34. —
C. Hispānĭensis , e, adj., of or belonging to Spain, existing in Spain, Spanish: “Balbus Cornelius non Hispaniensis natus, sed Hispanus,” not merely born in Spain, but a thorough Spaniard, Vell. 2, 51 fin.; cf. Mart. 12 praef.: “aestus maritimi,” Cic. N. D. 3, 10, 24: “naufragia,” Plin. 2, 67, 67, § 168: “spuma argenti,” id. 33, 6, 35, § 106: “legatus,” Cic. Vatin. 5, 12: “iter,” id. ib.: “bellum,” id. de Imp. Pomp. 10, 28; cf. “casus,” id. Fam. 2, 16, 6: “exercitus,” Tac. A. 1, 3: “triumphus,” Plin. 14, 15, 17, § 97; Suet. Caes. 37: “victoria Caesaris,” id. ib. 38.—