I. Lit., to put away, remove: and abdere se, to go away, betake one's self to some place: “ex conspectu eri sui se abdiderunt,” Plaut. Ps. 4, 7, 5: “pedestres copias paulum ab eo loco abditas in locis superioribus constituunt,” removed, withdrawn, Caes. B. G. 7, 79, 2; so with ab: “ascensu abdito a conspectu,” Liv. 10, 14, 14: “procul ardentes hinc precor abde faces,” remove, Tib. 2, 1, 82.—The terminus ad quem is usually expressed by in with acc.: “abdidit se in intimam Macedoniam quo potuit longissime a castris,” Cic. Fam. 13, 29, 4; so, “se in contrariam partem terrarum,” id. Mur. 41, 89: se in classem, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2: “se in Menapios,” to depart, Caes. B. G. 6, 5, 5: “In silvam Arduennam,” id. ib. 5, 3, 4: “exercitum in interiora,” to uithdraw, Vell. 2, 110, 3: “ea in insulam Seriphon abdita est (=ex humanā societate quasi expulsa),” banished, exiled, Tac. A. 2, 85: “se in bibliothecam,” i. e. to retire to, Cic. Fam. 7, 28; cf.: “se totum in litteras,” id. ib. 7, 33, 2.—Rarely with other prepositions or with local adv.: Audisne haec, Amphiaraë, sub terram abdite? Poët. (Att.?) ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60; so with sub, Lucr. 4, 419: “se rus,” Ter. Hec. 1, 2, 99: “se domum,” Cic. Pis. 38, 92: “se Arpinum,” id. Att. 9, 6, 1.
II. Transf., to hide, conceal, keep secret, etc. (syn.: occulto, recondo); constr. aliquid, without or with in and abl., with other prepositions, with abl. only, or dat., with a localadv.
(α).
Aliquid: “quae partes corporis ... aspectum essent deformem habiturae, eas contexit atque abdidit (natura),” Cic. Off. 1, 35, 126: “amici tabellas,” id. Pis. 17, 39: “lacrimas, operire luctum,” Plin. Ep. 3, 16, 6: “abduntur (delphini) occultanturque incognito more,” Plin. H. N. 9, 8, 7, § 22; cf.: “occultare et abdere pavorem,” Tac. H. 1, 88: “pugnare cupiebant, sed retro revocanda et abdenda cupiditas erat,” Liv. 2, 45, 7; so, “sensus suos penitus,” Tac. A. 1, 11: “aliquid dissimulata offensione,” id. ib. 3, 64. —
(β).
With in and abl.: “cum se ille fugiens in scalarum tenebris abdidisset,” Cic. Mil. 15, 40; cf.: “qui dispersos homines in agris et in tectis silvestribus abditos ... compulit unum in locum,” id. Inr. 1, 2, 2: “abditi in tabernaculis,” Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.: “in silvis,” id. ib. 9, 19, 6: “penitus qui in ferrost abditus aër,” Lucr. 6, 1037 al.—
(γ).
With other prepp.: “cultrum, quem sub veste abditum habebat,” Liv. 1, 58 fin.; cf. Ov. M. 10, 715: “ferrum carvo tenus hamo,” id. ib. 4, 719.—(ὀ) With abl.: “caput cristatā casside,” Ov. M. 8, 25: “corpus corneā domo,” Phaedr. 2, 6, 5: “gladium sinu,” Tac. A. 5, 7: “latet abditus agro,” Hor. Ep. 1, 1, 5: “hunc (equum) abde domo,” Verg. G. 3, 96: “ita se litteris abdiderunt, at, etc.,” Cic. Arch. 6, 12; v. Halm ad h. l.—(ε) With dat. (poet.): “lateri capulo tenus abdidit ensem,” he baried, Verg. A. 2, 553.—(ζ) With local adv.: “corpus humi,” Flor. 4, 12, 38.—Hence. abditus , a, um, P. a., hidden, concealed, secreted, secret (syn.: reconditus, abscontlitus, occultus, retrusus): sub terram abditi, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60: “vis abdita quaedum,” Lucr. 5, 1233: “res occultae et penitus abditae,” Cic. N. D. 1, 19: “sunt innumerabiles de his rebus libri neque abditi neque obscuri,” id. de Or. 2, 20, 84: haec esse penitus in mediā philosophiā; “retrusa atque abdita,” id. ib. 1, 19, 87 al.: oppida, remote, Cod. Th. 15, 1, 14. —Comp. abditior, Aug. Conf. 5, 5; 10, 10. —Sup. abditissimus, Aug. Enchir. c. 16. —
II.In the neutr.: abdĭtum , i, subst.: “terrai abdita,” Lucr. 6, 809; so, “abdita rerum (=abditae res),” Hor. A.P. 49: “in abdito coire,” in concealment, secretly, Plin. 8, 5, 5, § 13. —Adv.: abdĭtē secretly: “latuisse,” Cic. Verr. 2, 2, 73, § 181; Ambros. Job et Dav. 1, 9, 29.