previous next
actĭo , ōnis, f. ago,
I.a doing, performing, acting, action, act.
I. In gen.: “non modo deos spoliat motu et actione divina, sed etiam homines inertes efficit,Cic. N. D. 1, 37; 2, 16; “virtutis laus omnis in actione consistit,id. Off. 1, 6; id. Fin. 5, 19, 54.—With subject. gen.: “ad eas res parandas, quibus actio vitae continetur,active, practical life, id. Off. 1, 5: “corporis,id. Div. 1, 32: “mentis,id. N. D. 1, 17; and with object. gen.: itaque nec actio rerum illarum (the public performance of those things) apertā petulantiā vacat, id. ib. 1, 35, 127; ib. 1, 43: “actio ullius rei,id. Ac. 2, 33, 108; and so plur.: periculosae rerum actiones sunt, Off. 1, 2, 4; “hence: actio gratiarum,the giving of thanks, id. Fam. 10, 19 (cf.: gratias agere).—
II. Esp.
A. Public functions, civil acts, proceedings, or duties.
1. In gen., Cic. Fam. 9, 8: “tribunorum,their official duties, Liv. 5, 11; so, “consularis,id. 4, 55 al.: “actiones nostras scriptis mandamus,Cic. Off. 2, 1; Caes. B. C. 1, 5.—Hence negotiation, deliberation: “discessu consulum actio de pace sublata est,Cic. Att. 9. 9.—Esp.
2. Of judicial proceedings.
a. An action, suit, process (in abstr.), with a gen. more precisely defining it, e. g. actio furti, injuriarum; also with de: “actio de repetundis, de arboribus succisis, etc.: actionem alicui intendere,Cic. Mil. 14: “instituere,to bring an action against one, id. Mur. 9: multis actiones (processes, suits) et res (the property in suit) peribant, Liv. 39, 18 al.
b. The accusation (in concr.), the statement of the crime, the indictment, charge, accusation: “Inde illa actio, OPE CONSILIOQVE TVO FVRTVM AIO FACTVM ESSE,Cic. N. D. 3, 30, 74; cf. id. Caecin. 3; id. de Or. 1, 36, 167.—Hence, in gen., judicial forms (the omission of which rendered a suit null and void): actiones Manilianae, forms relative to purchase and sale; cf. Cic. de Or. 1, 58, 246: “Hostilianae,ib. 1, 57, 245.—Hence,
c. A pleading of a case (spoken or written); so Cic. calls his Orats. against Verres, actiones, pleas, simply dividing them into actio prima and actio secunda: “actio causae,Cic. Caecin. 2, 4; “actiones litium,id. Phil. 9, 5, 11; so, “Suet. continuae actiones, Ner. 15: in prima parte actionis,Quint. 10, 1, 20 al.
d. Permission for a suit: “dare alicui actionem (which was the right or duty of the praetor or judge),Cic. Verr. 2, 2, 27.—
e. The judicial management of a suit, the trial, the day of trial: “prima, altera, tertia,Cic. Verr. 1, 30; 2, 2, 6.—
B. Gesticulation connected with oral delivery.
1. Of an orator; the exterior air or bearing, the action, delivery: Demosthenem ferunt ei qui quaesivisset quid primum esset in dicendo, actionem; “quid secundum, idem et idem tertium respondisse,Cic. Brut. 38; cf. id. de Or. 1, 18; “so that it often includes even the voice: actio ejus (Pompeii) habebat et in voce magnum splendorem et in motu summam dignitatem,id. Brut. 68; cf. id. Or. 17: “est actio quasi sermo corporis,id. de Or. 3, 59; cf. ib. 2, 17 al.—Hence, also —
2. Of an actor, action: “in quo tanta commoveri actio non posset,id. de Or. 3, 26.—
C. In dramatic lang., the action, the connection or series of events, the plot, in a play: “habet enim (fabula) varios actus multasque actiones et consiliorum et temporum,Cic. Fam. 5, 12, 6.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (31 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (31):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.19
    • Cicero, Letters to his Friends, 5.12.6
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.8
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.9
    • Cicero, For Lucius Murena, 9
    • Cicero, For Milo, 14
    • Cicero, Against Verres, 2.2.65
    • Cicero, For Aulus Caecina, 2.4
    • Cicero, For Aulus Caecina, 3
    • Cicero, Philippics, 9.5.11
    • Caesar, Civil War, 1.5
    • Cicero, On Oratory, 1.18
    • Cicero, On Oratory, 1.36
    • Cicero, On Oratory, 1.58
    • Cicero, On Oratory, 3.26
    • Cicero, On Oratory, 3.59
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 11
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 18
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 55
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.19
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.17
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.37
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.30
    • Cicero, De Divinatione, 1.32
    • Cicero, De Officiis, 1.5
    • Cicero, De Officiis, 1.6
    • Cicero, De Officiis, 2.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.20
    • Cicero, Brutus, 38
    • Cicero, Brutus, 68
    • Cicero, Orator, 17
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: