previous next
ambŭlo , āvi, ātum, 1, v. n. regarded by Doed. as a sort of dim. of ambio, but better regarded as comp. of am- and the root of βαίνω, beto, -bito, baculum = βάκπρον, vado, venio; Sanscr. gā = go; Germ. gehen; Engl. go. Curtius.
I. Lit.
B. Esp., to walk for recreation, to take a walk: “abiit ambulatum,Plaut. Mil. 2, 2, 96: “visus sum mihi cum Galbā ambulare,Cic. Ac. 2, 16, 51: “cum in sole ambulem, etiamsi aliam ob causam ambulem, etc.,id. de Or. 2, 14, 60: “pedibus ambulare,Suet. Dom. 19.—
C. To go, to travel, to journey (class.), Plaut. Capt. prol. 12: “quo ambulas tu?id. Am. 1, 1, 185; Ter. Hec. 5, 3, 17: “biduo aut triduo septingenta milia passuum ambulare,Cic. Quint. 25; id. Att. 9, 4 fin.: “eo modo Caesar ambulat, ut, etc.,id. ib. 8, 14 et saep.—Hence, in the comic poets, bene ambula, farewell, a good journey to you, a form oft. used at the departure of any one: “bene ambula et redambula,farewell and farewell back, Plaut. Capt. 4, 2, 120: Ty. Bene ambulato. Ph. Bene vale, id. ib. 2, 3, 92; and absol.: “ambula,go, Ter. Heaut. 2, 3, 139: ambulare in jus, to go into court, go to law: “ambula in jus,Plaut. Curc. 5, 2, 23; Ter. Phorm. 5, 8, 43.—
D. To walk about with a certain gravity or importance: licet superbus ambules pecuniā. Hor. Epod. 4, 5; id. S. 1, 2, 25; 1, 4, 66.—
E. Of inanimate things: “amnis, quā naves ambulant,Cato, R. R. 1, 3: “Nilus immenso longitudinis spatio ambulans,Plin. 5, 9, 10, § 51: “velut intus ambulantem (lucem),id. 37, 9, 47, § 131.—Trop. (only post-Aug.): “quod deinde caput translatum per omnes leges ambulavit,was afterwards added to all laws, Plin. 10, 50, 71, § 139; Dig. 4, 4, 15: “ambulat cum domino bonorum possessio,ib. 37, 11, 2.—
F. Act., esp. with cognate objects, as iter, via, etc., to navigate, sail, pass over, etc.: “cum Xerxes tantis classibus tantisque copiis maria ambulavisset terramque navigāsset,Cic. Fin. 2, 34: “perpetuas ambulat illa vias,Ov. F. 1, 122 (cf.: ire iter, viam, etc., Burm. ad Prop. 2, 19, 50).— Pass.: “si bina stadia ambulentur,Plin. 23, 1, 16, § 26.—
G. In milit. lang. t. t., to march: “ut ter in mense tam equites quam pedites educantur ambulatum,Veg. Mil. 1, 27.—
H. In the jurists in opp. to ire: “iter est jus eundi ambulandi hominis,of one going and coming, Dig. 3, 8, 1.—
II. Trop. very freq. in eccl. Lat. (like Heb. and N. T. Gr. περιπατέω), to walk, in the sense of to live, with an adjunct of manner or circumstances: “ambulavit Henoch cum Deo,Vulg. Gen. 5, 22: “ut ambules in viis ejus (Dei),ib. Deut. 10, 12: “qui ambulant in lege Domini,ib. Psa. 118, 1: “in circuitu impii ambulant,ib. ib. 11, 9: fraudulenter ambulare, ib. Prov. 11, 13.—So also very freq. in N. T., but only once in this sense in the Gospels: “quare discipuli tui non ambulant juxta traditionem seniorum?Vulg. Marc. 7, 5: “qui non secundum carnem ambulant,ib. Rom. 8, 1: “in carne ambulantes,ib. 2 Cor. 10, 3: “honeste ambulare,ib. Rom. 13, 13: “ut ambuletis digne Deo,ib. Col. 1, 10: “quod non recte ambularent,ib. Gal. 2, 14 et persaepe.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (33 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (33):
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.4
    • New Testament, Mark, 7.5
    • New Testament, Romans, 13.13
    • New Testament, Revelation, 2.1
    • Old Testament, Deuteronomy, 10.12
    • New Testament, Galatians, 2.14
    • Old Testament, Genesis, 5.22
    • New Testament, John, 1.36
    • New Testament, Matthew, 11.5
    • Old Testament, Psalm, 118.1
    • New Testament, Romans, 8.1
    • Plautus, Amphitruo, 1.1
    • Plautus, Bacchides, 4.8
    • New Testament, 2 Corinthians, 10.3
    • Old Testament, Proverbs, 11.13
    • Horace, Satires, 1.2.25
    • Tacitus, Annales, 1.13
    • Plautus, Captivi, 4.2
    • Plautus, Curculio, 5.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.2
    • Cicero, On Oratory, 2.14
    • Suetonius, Domitianus, 19
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 23.26
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 5.51
    • Pliny the Younger, Epistulae, 9.36
    • Cicero, De Legibus, 2.1
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.34
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.17
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.44
    • Gellius, Noctes Atticae, 2.2
    • Gellius, Noctes Atticae, 2.9
    • Seneca, Epistulae, 113.15
    • Ovid, Fasti, 1
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: