previous next
argŭo , ŭi, ūtum (ŭĭtum, hence arguiturus, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 882 P.), 3, v. a. cf. ἀργής, white; ἀργός, bright; Sanscr. árgunas, bright; ragatas, white; and rag, to shine (v. argentum and argilla); after the same analogy we have clarus, bright; and claro, to make bright, to make evident; and the Engl. clear, adj., and to clear = to make clear; v. Georg Curtius p. 171.
I. A.. In gen., to make clear, to show, prove, make known, declare, assert, μηνύειν: “arguo Eam me vidisse intus,Plaut. Mil. 2, 3, 66: “non ex auditu arguo,id. Bacch. 3, 3, 65: “M. Valerius Laevinus ... speculatores, non legatos, venisse arguebat,Liv. 30, 23: “degeneres animos timor arguit,Verg. A. 4, 13: “amantem et languor et silentium Arguit,Hor. Epod. 11, 9; id. C. 1, 13, 7.—Pass., in a mid. signif.: “apparet virtus arguiturque malis,makes itself known, Ov. Tr. 4, 3, 80: “laudibus arguitur vini vinosus Homerus,betrays himself, Hor. Ep. 1, 19, 6.—
B. Esp.
a. With aliquem, to attempt to show something, in one's case, against him, to accuse, reprove, censure, charge with: Indicāsse est detulisse; “arguisse accusāsse et convicisse,Dig. 50, 16, 197 (cf. Fest. p. 22: Argutum iri in discrimen vocari): tu delinquis, ego arguar pro malefactis? Enn. (as transl. of Eurip. Iphig. Aul. 384: Εἶτ̓ ἐγὼ δίκην δῶ σῶν κακῶν μὴ σφαλείς) ap. Rufin. § “37: servos ipsos neque accuso neque arguo neque purgo,Cic. Rosc. Am. 41, 120: “Pergin, sceleste, intendere hanc arguere?Plaut. Mil. 2, 4, 27; 2, 2, 32: “hae tabellae te arguunt,id. Bacch. 4, 6, 10: “an hunc porro tactum sapor arguet oris?Lucr. 4, 487: “quod adjeci, non ut arguerem, sed ne arguerer,Vell. 2, 53, 4: “coram aliquem arguere,Liv. 43, 5: “apud praefectum,Tac. A. 14, 41: “(Deus) arguit te heri,Vulg. Gen. 31, 42; ib. Lev. 19, 17; ib. 2 Tim. 4, 2; ib. Apoc. 3, 19 al.
b. With the cause of complaint in the gen.; abl. with or without de; with in with abl.; with acc.; with a clause as object; or with ut (cf. Ramsh. p. 326; Zumpt, § 446).
(γ). With de: “de eo crimine, quo de arguatur,Cic. Inv 2, 11, 37: “de quibus quoniam verbo arguit, etc.,id. Rosc. Am. 29 fin.: “Quis arguet me de peccato?Vulg. Joan. 8, 46; 16, 8.—
(δ). With in with abl. (eccl. Lat.): “non in sacrificiis tuis arguam te,Vulg. Psa. 49, 8.—(ε) With acc.: quid undas Arguit et liquidam molem camposque natantīs? of what does he impeach the waves? etc., quid being here equivalent to cujus or de quo, Lucr. 6, 405 Munro.—(ζ) With an inf.-clause as object: “quae (mulier) me arguit Hanc domo ab se subripuisse,Plaut. Men. 5, 2, 62; id. Mil. 2, 4, 36: “occidisse patrem Sex. Roscius arguitur,Cic. Rosc. Am. 13, 37: “auctor illius injuriae fuisse arguebatur?Cic. Verr. 2, 1, 33: “qui sibimet vim ferro intulisse arguebatur,Suet. Claud. 16; id. Ner. 33; id. Galb. 7: “me Arguit incepto rerum accessisse labori,Ov. M. 13, 297; 15, 504.—(η) With ut, as in Gr. ὡς (post-Aug. and rare), Suet. Ner. 7: “hunc ut dominum et tyrannum, illum ut proditorem arguentes,as being master and tyrant, Just. 22, 3.—
II. Transf. to the thing.
1. To accuse, censure, blame: “ea culpa, quam arguo,Liv. 1, 28: “peccata coram omnibus argue,Vulg. 1 Tim. 5, 20: “tribuni plebis dum arguunt in C. Caesare regni voluntatem,Vell. 2, 68; Suet. Tit. 5 fin.: “taciturnitatem pudoremque quorumdam pro tristitiā et malignitate arguens,id. Ner. 23; id. Caes. 75: “arguebat et perperam editos census,he accused of giving a false statement of property, census, id. Calig. 38: “primusque animalia mensis Arguit imponi,censured, taught that it was wrong, Ov. M. 15, 73: “ut non arguantur opera ejus,Vulg. Joan. 3, 20.—
2. Trop., to denounce as false: “quod et ipsum Fenestella arguit,Suet. Vit. Ter. p. 292 Roth.—With reference to the person, to refute, confute: “aliquem,Suet. Calig. 8.—Hence, argūtus , a, um, P. a.
A. Of physical objects, clear.
1. To the sight, bright, glancing, lively: “manus autem minus arguta, digitis subsequens verba, non exprimens,not too much in motion, Cic. de Or. 3, 59, 220 (cf. id. Or. 18, 59: nullae argutiae digitorum, and Quint. 11, 3, 119-123): “manus inter agendum argutae admodum et gestuosae,Gell. 1, 5, 2: “et oculi nimis arguti, quem ad modum animo affecti sumus, loquuntur,Cic. Leg. 1, 9, 27: “ocelli,Ov. Am. 3, 3, 9; 3, 2, 83: “argutum caput,a head graceful in motion, Verg. G. 3, 80 (breve, Servius, but this idea is too prosaic): aures breves et argutae, ears that move quickly (not stiff, rigid), Pall. 4, 13, 2: “argutā in soleā,in the neat sandal, Cat. 68, 72.—
2. a.. To the hearing, clear, penetrating, piercing, both of pleasant and disagreeable sounds, clear-sounding, sharp, noisy, rustling, whizzing, rattling, clashing, etc. (mostly poet.): linguae, Naev. ap. Non. p. 9, 24: “aves,Prop. 1, 18, 30: “hirundo,chirping, Verg. G. 1, 377: “olores,tuneful, id. E. 9, 36: ilex, murmuring, rustling (as moved by the wind), id. ib. 7, 1: “nemus,id. ib. 8, 22 al.—Hence, a poet. epithet of the musician and poet, clear-sounding, melodious: “Neaera,Hor. C. 3, 14, 21: “poëtae,id. Ep. 2, 2, 90: “fama est arguti Nemesis formosa Tibullus,Mart. 8, 73, 7: forum, full of bustle or din, noisy, Ov. A.A. 1, 80: “serra,grating, Verg. G. 1, 143: “pecten,rattling, id. ib. 1, 294; id. A. 7, 14 (cf. in Gr. κερκὶς ἀοιδός, Aristoph. Ranae, v. 1316) al.—Hence, of rattling, prating, verbose discourse: “sine virtute argutum civem mihi habeam pro preaeficā, etc.,Plaut. Truc. 2, 6, 14: “[Neque mendaciloquom neque adeo argutum magis],id. Trin. 1, 2, 163 Ritschl.—
b. Trop., of written communications, rattling, wordy, verbose: “obviam mihi litteras quam argutissimas de omnibus rebus crebro mittas,Cic. Att. 6, 5: vereor, ne tibi nimium arguta haec sedulitas videatur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1. —Transf. to omens, clear, distinct, conclusive, clearly indicative, etc.: “sunt qui vel argutissima haec exta esse dicant,Cic. Div. 2, 12 fin.: “non tibi candidus argutum sternuit omen Amor?Prop. 2, 3, 24.—
3. To the smell; sharp, pungent: “odor argutior,Plin. 15, 3, 4, § 18.—
4. To the taste; sharp, keen, pungent: “sapor,Pall. 3, 25, 4; 4, 10, 26.—
B. Of mental qualities.
1. In a good sense, bright, acute, sagacious, witty: “quis illo (sc. Catone) acerbior in vituperando? in sententiis argutior?Cic. Brut. 17, 65: “orator,id. ib. 70, 247: “poëma facit ita festivum, ita concinnum, ita elegans, nihil ut fieri possit argutius,id. Pis. 29; so, “dicta argutissima,id. de Or. 2, 61, 250: “sententiae,id. Opt. Gen. 2: “acumen,Hor. A. P. 364: “arguto ficta dolore queri,dexterously-feigned pain, Prop. 1, 18, 26 al.
2. In a bad sense, sly, artful, cunning: “meretrix,Hor. S. 1, 10, 40: calo. id. Ep. 1, 14, 42: “milites,Veg. Mil. 3, 6.—As a pun: ecquid argutus est? is he cunning? Ch. Malorum facinorum saepissime (i.e. has been accused of), Plaut. Ps. 2, 4, 56 (v. supra, I. B. a.).—Hence, adv.: argūtē (only in the signif. of B.).
a. Subtly, acutely: “respondere,Cic. Cael. 8: “conicere,id. Brut. 14, 53: “dicere,id. Or. 28, 98.—Comp.: “dicere,Cic. Brut. 11, 42.— Sup.: “de re argutissime disputare,Cic. de Or. 2, 4, 18.—
b. Craftily: “obrepere,Plaut. Trin. 4, 2, 132; Arn. 5, p. 181.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (80 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (80):
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 6.5
    • New Testament, 1 Timothy, 5.20
    • New Testament, 2 Timothy, 4.2
    • New Testament, Revelation, 3.19
    • Old Testament, 2 Kings, 7.9
    • New Testament, John, 3.20
    • New Testament, John, 8.46
    • Old Testament, Leviticus, 19.17
    • Cicero, For Marcus Caelius, 1
    • Cicero, For Marcus Caelius, 8
    • Cicero, For Rabirius on a Charge of Treason, 9.26
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 13.37
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 41.120
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 29
    • Cicero, Against Verres, 2.1.83
    • Cicero, Against Verres, 2.5.45
    • Cicero, Against Piso, 29
    • Ovid, Metamorphoses, 13.297
    • Plautus, Bacchides, 4.6
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.4
    • Plautus, Pseudolus, 2.4
    • Plautus, Trinummus, 1.2
    • Vergil, Aeneid, 11.384
    • Vergil, Aeneid, 4.13
    • Vergil, Aeneid, 7.14
    • Vergil, Georgics, 1.143
    • Vergil, Georgics, 1.377
    • Vergil, Georgics, 3.80
    • New Testament, Acts, 19.40
    • Old Testament, Ecclesiastes, 11.8
    • Old Testament, Genesis, 30.33
    • Old Testament, Genesis, 31.42
    • Old Testament, Psalm, 49.8
    • Suetonius, Divus Augustus, 67
    • Suetonius, Caligula, 8
    • Suetonius, Divus Titus, 5
    • Horace, Satires, 1.10.40
    • Horace, Ars Poetica, 364
    • Ovid, Metamorphoses, 15.73
    • Tacitus, Annales, 14.41
    • Tacitus, Annales, 3.33
    • Tacitus, Historiae, 1.48
    • Plautus, Amphitruo, 3.2
    • Plautus, Bacchides, 3.3
    • Plautus, Menaechmi, 5.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.3
    • Plautus, Trinummus, 4.2
    • Plautus, Truculentus, 2.6
    • Cicero, On Oratory, 2.4
    • Cicero, On Oratory, 2.61
    • Cicero, On Oratory, 3.59
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.487
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.405
    • Suetonius, Caligula, 38
    • Suetonius, Divus Claudius, 16
    • Suetonius, Divus Claudius, 3
    • Suetonius, Galba, 7
    • Suetonius, Divus Julius, 53
    • Suetonius, Divus Julius, 75
    • Suetonius, Nero, 23
    • Suetonius, Nero, 33
    • Suetonius, Nero, 7
    • Suetonius, Otho, 10
    • Suetonius, Tiberius, 49
    • Cornelius Nepos, Pausanias, 3
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 15.18
    • Livy, The History of Rome, Book 43, 5
    • Livy, The History of Rome, Book 30, 23
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 28
    • Cicero, De Legibus, 1.9
    • Cicero, De Divinatione, 2.12
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3
    • Gellius, Noctes Atticae, 1.5.2
    • Ovid, Tristia, 4.3
    • Cicero, De Optimo Genere Oratorum, 2
    • Cicero, Brutus, 14.53
    • Cicero, Brutus, 17.65
    • Cicero, Orator, 18.59
    • Cicero, Orator, 28.98
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: