previous next
commŏdo , āvi, ātum, 1, v. a. 1. commodus.
I. To adjust according to a measure, to make fit, suitable, or right, to adapt, accommodate, put in order (ante-class. and post-Aug.): “trapetum,Cato, R. R. 135 fin.; Col. 4, 22, 5; Cael. Aur. Tard. 4, 3 al.
II. Commodare aliquid (alicui), to give something to one for his convenience or use, to give, bestow, lend (acc. to accurate jurid. distinction, of things that are themselves, in natura, to be returned, while mutuum dare is used of things for which an equivalent is given; cf. Dig. 44, 7, 1; “freq. and class.): aquam hosti, operam civi,Plaut. Rud. 2, 4, 21 sq.; cf. Plin. Ep. 2, 11, 23: “nam meritus de me est, quod queam illi ut commodem,Ter. Hec. 5, 1, 34: “quibus tu quaecumque commodaris, erunt mihi gratissima,Cic. Fam. 13, 48 init.: “quicquid sine detrimento possit commodari, id tribuatur vel ignoto,id. Off. 1, 16, 51: “ut dando et accipiendo mutuandisque facultatibus et commodandis nullā re egeremus,id. ib. 2, 4, 15 B. and K.; cf. Non. p. 275, 15: “paenulam,Quint. 6, 3, 64: “testes falsos,to furnish, supply, Sall. C. 16, 2: “manum morituro,Vell. 2, 70 fin.: “aurum Caelio,Cic. Cael. 13, 32; cf. Quint. 5, 13,30: “aedes ad nuptias,Auct. Her. 4, 51, 64: “nomen suum alicui,Cic. Verr. 2, 4, 42, § 91; cf. Tac. A. 15, 53: “vires suas aliis eas commodando, minuere,Liv. 34, 12, 5: “sanguinem alienae dominationi,Tac. Agr. 32 Orell. N. cr.: parvis peccatis veniam, magnis severitatem, id. ib. 19: aurem patientem culturae, as in Engl., to lend an ear to, * Hor. Ep. 1, 1, 40; Ov. Am. 1, 8, 86; Stat. Th. 4, 75 (opp. donare): “ut haec a virtute donata, cetera a fortunā commodata esse videantur,Cic. Marcell. 6, 19 al.—Hence,
B. Of time for a payment, to grant, allow: “ut rei publicae, ex quā crevissent, tempus commodarent,Liv. 23, 48, 10 Weissenb. ad loc.—
C. Commodare alicui, aliquā re, in aliquā re, or absol., to please one, be kind or obliging to, to serve, favor (class.): “ut omnibus rebus, quod sine molestiā tuā facere possis, ei commodes,Cic. Fam. 13, 35, 2; 13, 53, 1; cf.: “alicui omnibus in rebus,id. ib. 13, 32, 2; and: “commodare tantum ei in hac re,id. ib. 13, 37 fin.: “si tuam ob causam cuiquam commodes,id. Fin. 2, 35, 117: “ut eo libentius iis commodes,id. Fam. 13, 54: credetur; “commodabo,Plaut. Pers. 2, 5, 19: “publice commodasti,Cic. Verr. 2, 4, 9, § 20: “illis benignis usus est ad commodandum, id. ib, 2, 4, 3, § 6: studiis commodandi favetur,id. de Or. 2, 51, 207: cui ego quibus cumque rebus potero lubentissime commodabo, id. Fragm. ap. Non. p. 275, 17.—Hence, commŏdā-tum , i, n.; in the jurists,
1. A thing lent, a loan: “commodatum accipere,Dig. 13, 6, 3, § 3; cf. the whole title 6.—
2. A contract for a loan, Dig. 13, 6, 1, § 1; 13, 6, 17, § 3; Gai Inst. 4, 33.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (27 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (27):
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.35.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.48
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.54
    • Cicero, For Marcus Caelius, 13.32
    • Cicero, Against Verres, 2.4.20
    • Cicero, Against Verres, 2.4.91
    • Cicero, For Marcellus, 6.19
    • Plautus, Cistellaria, 4.2
    • Plautus, Persa, 2.5
    • Plautus, Rudens, 2.4
    • Tacitus, Annales, 15.53
    • Tacitus, Agricola, 32
    • Cicero, On Oratory, 2.51
    • Pliny the Younger, Epistulae, 2.11.23
    • Livy, The History of Rome, Book 23, 48
    • Livy, The History of Rome, Book 34, 12.5
    • Seneca, de Beneficiis, 2.34.2
    • Seneca, de Beneficiis, 3.20.2
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.35
    • Cicero, De Officiis, 1.16
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 8.4
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 13.30
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 3.64
    • Seneca, Epistulae, 88.10
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 16
    • Statius, Thebias, 4
    • Columella, Res Rustica, 4.22.5
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: