previous next
cŭpīdo (cūpēdo or cuppēdo , Lucr. 1, 1082; 4, 1090; 5, 45), ĭnis, f. (m., Plant. Am. 2, 2, 210; Hor. C. 2, 16, 15; 3, 16, 39; 3, 24, 51; id. S. 1, 1, 61; id. Ep. 1, 1, 33; Ov. M. 8, 74; 9, 734; Sil. 4, 99; and personified in all authors;
I.v. the foll.) [cupidus], access. form of cupiditas, desire, wish, longing, eagerness, in a good and (more usu.) in a bad sense (very freq. in the poets and histt., esp. in Sall.; twice in Quint., but in Cic. only as personified).
I. In gen.
A. In a good sense: cupido cepit miseram nunc me proloqui, etc. (transl. from Eurip. Med. 57: ἵμερος μ̓ ὑπῆλθε, etc.), Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.); cf.: “Romulum cupido cepit urbis condendae,Liv. 1, 6, 3: “cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,id. 40, 21, 2; and with inf.: “cupido incessit Aethiopiam invisere,Curt. 4, 8, 3: “aquae,Plaut. Trin. 3, 2, 50; cf.: “laticum frugumque,Lucr. 4, 1093: “gloriae,Sall. C. 7, 3: “aeternitatis perpetuaeque famae,Suet. Ner. 55: “lucis,Quint. 6, prooem. § 13: “ placendi,id. 10, 7, 17 al.
2. Trop., of things: “res medii cuppedine victae,overcome by their tendency to a centre, Lucr. 1, 1082.—
B. In a bad sense, desire, passion, lust, greed.
II. In partic.
A. The desire that springs from love, desire, love: “differor Cupidine ejus,Plaut. Poen. 1, 1, 29; cf.: “visae virginis,Ov. M. 13, 906; Plaut. Am. 2, 2, 210; cf. id. Poen. 1, 1, 68. —In plur.: “me, Contactum nullis ante cupidinibus,Prop. 1, 1, 2.—Hence,
2. Personified: Cŭpīdo , ĭnis, m., the god of love, Cupid, son of Venus, Cic. N. D. 3, 23, 58 sq.; Prop. 2, 14, 5 (3, 18, 21); Ov. M. 1, 453; 5, 366 et saep.; Hor. C. 1, 2, 34; 2, 8, 14 al.; “in the form CVPEDO,Inscr. Orell. 1367.—In plur.: “mater saeva Cupidinum,Hor. C. 1, 19, 1 Orell. ad loc.; 4, 1, 5 al.; cf. “of sculptured figures: exstant caelati scyphi ... Myos in eādem aede Silenos et Cupidines,Plin. 33, 12, 55, § 155; 36, 5, 4, § 41. —Hence,
(β). Cŭpīdĭnĕus , a, um, adj., of or belonging to Cupid (poet.): “tela,Ov. Tr. 4, 10, 65: “sagittae,id. R. Am. 157.—Transf., lovely, charming ( = formosus), Mart. 7, 87, 9.—
B. In animals, the sexual impulse: “equina,Col. 6, 27, 3: “equi cupidine sollicitati,id. 6, 27, 8.—
C. (Cf. cupidus, II. A. 2., and cupiditas, II. B. 1.) Avarice, covetousness: “Narcissum incusat cupidinis ac praedarum,Tac. A. 12, 57; in plur., id. H. 1, 66.—*
2. Personified: “Cupido sordidus,sordid Avarice, Hor. C. 2, 16, 15.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (42 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (42):
    • Ovid, Metamorphoses, 14.634
    • Ovid, Metamorphoses, 3.620
    • Ovid, Metamorphoses, 10.689
    • Ovid, Metamorphoses, 13.906
    • Ovid, Metamorphoses, 1.453
    • Ovid, Metamorphoses, 9.734
    • Plautus, Poenulus, 1.1
    • Plautus, Trinummus, 3.2
    • Horace, Satires, 1.1.61
    • Horace, Satires, 1.2.111
    • Ovid, Metamorphoses, 8.74
    • Tacitus, Annales, 13.2
    • Tacitus, Annales, 3.52
    • Tacitus, Annales, 4.39
    • Tacitus, Annales, 12.57
    • Tacitus, Historiae, 1.66
    • Plautus, Amphitruo, 2.2
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 3
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.59
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.1082
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.1077
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1090
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1093
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1153
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.45
    • Suetonius, Nero, 55
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 36.41
    • Livy, The History of Rome, Book 40, 21.2
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 35.6
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 19
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 6.3
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.23
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 3.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, pr.13
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 7.17
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 7
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 89
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 93
    • Ovid, Tristia, 4.10
    • Columella, Res Rustica, 6.27.3
    • Columella, Res Rustica, 6.27.8
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.8.3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: