previous next
damnum (late Lat. sometimes dampnum), i, n. for daminum, neut. of old Part. of dare, = τὸ διδόμενον, v. Ritschl, Opusc. Phil. 2, 709 sq. Less correctly regarded as akin to δαπάνη. Cf. Varr. L. L. 5, § 176 Müll.; Dig. 39, 2, 3,
I.hurt, harm, damage, injury, loss; opp. to lucrum (syn. jactura, detrimentum, incommodum, dispendium. Freq. and class.).
I. In gen.: “hauscit, hoc paullum lucri quantum ei damni adportet,Ter. Heaut. 4, 4, 25; cf.: “si in maximis lucris paullum aliquid damni contraxerit,Cic. Fin. 5, 30, 91; Cic. Verr. 2, 1, 12 (with dedecus, as in Plaut. Bac. 1, 1, 37; Sall. J. 31, 19; Hor. S. 1, 2, 52; 2, 2, 96 et saep.); Cic. Verr. 2, 5, 13; id. Phil. 2, 27, 67; Hor. S. 2, 3, 300; id. Ep. 1, 7, 88 et saep.: “propter damna aut detrimenta aliquos miseros esse,Cic. Leg. 1, 19, 51; “so with detrimenta,Cic. Verr. 2, 3, 98; “with jactura,id. Agr. 1, 7, 21: duarum cohortium damno exercitum reducere, * Caes. B. G. 6, 44; cf. Tac. A. 1, 71; id. H. 2, 66; Curt. 8, 4; Frontin. Strat. 2, 5, 31 fin.: damnum dare alicui, to inflict upon one (ante-classical), Cato R. R. 149 (twice); Plaut. Cist. 1, 1, 108; id. Truc. 2, 1, 17; Ter. Andr. 1, 1, 116: “facere,to suffer, sustain, Plaut. Capt. 2, 2, 77 (opp. lucrum); Cic. Brut. 33; id. Fam. 7, 33; 10, 28, 3 al.; “but also,to inflict a penalty, Dig. 9, 2, 30, § 3; Ov. Fast. 5, 311: “capere,Dig. 9, 2, 39; “and in the alliterative passage: in palaestram, ubi damnis desudascitur, Ubi pro disco damnum capiam,Plaut. Bac. 1, 1, 34: “accipere,Hor. Ep. 1, 10, 28; Dig. 39, 2, 25: “pati,to suffer harm, Sen. Ira, 1, 2; Dig. 9, 2, 29 (but damnum pati, also, to permit, put up with harm, Liv. 22, 41, 4; Luc. 8, 750): “ferre (a favorite expression of Ovid),Ov. H. 15, 64; id. F. 1, 60; 2, 522; id. Tr. 3, 8, 34 al.: “contrahere (of disease),id. Pont. 1, 10, 29 et saep.: “pervenit ad miseros damno graviore colonos Pestis,id. M. 7, 552; cf. id. ib. 3, 213; “8, 777: damna tamen celeres reparant caelestia lunae,” i. e. of the waning of the moon, Hor. Od. 4, 7, 13: “naturae damnum,natural defect, Liv. 7, 4 fin. —Prov.: “damnum appellandum est cum mala fama lucrum,Pub. Syr. 135 (Ribb.).—
B. Transf., of persons: “hoc ad damnum (i. e. scortum) deferetur,Plaut. Men. 1, 2, 24: cf. ib. 21 and 60; Ov. M. 11, 381; 12, 16; cf. id. ib. 11, 133.
II. Esp. in law.
B. Freq. in the terms,
1. damnum injuria (datum), i. e. an injury done to another's beast or slave, for which the lex Aquilia provided compensation, (Caesulenus senex) cum ab Sabellio multam lege Aquilia damni injuria petivisset, Cic. Brut. 34, 131; id. Tull. 4, 8; 5, 11; 17, 41.—
2. Damnum infectum, an injury not done but threatened, and against which the person endangered might require security, Cic. Top. 4, 22; Dig. 39, 2, 3; Plin. 36, 2, 2, § 6 (cf. infectus).
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (39 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (39):
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.33
    • Caesar, Gallic War, 6.44
    • Cicero, Philippics, 1.5
    • Cicero, Against Verres, 2.3.227
    • Cicero, On the Agrarian Law, 1.7.21
    • Cicero, Against Verres, 2.1.32
    • Cicero, Against Verres, 2.5.31
    • Cicero, For Marcus Tullius, 4.8
    • Cicero, Philippics, 2.27.67
    • Ovid, Metamorphoses, 11.381
    • Ovid, Metamorphoses, 11.133
    • Ovid, Metamorphoses, 3.213
    • Ovid, Metamorphoses, 7.552
    • Plautus, Cistellaria, 1.1
    • Plautus, Trinummus, 1.2
    • Plautus, Truculentus, 2.1
    • Horace, Satires, 1.2.52
    • Horace, Satires, 2.3.300
    • Tacitus, Annales, 1.71
    • Tacitus, Historiae, 2.66
    • Plautus, Captivi, 2.2
    • Plautus, Menaechmi, 1.2
    • Lucan, Civil War, 8.750
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 36.6
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 53.7
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 41
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 4
    • Seneca, de Ira, 1.2
    • Cicero, De Legibus, 1.19
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.30
    • Cicero, De Officiis, 3.5
    • Gellius, Noctes Atticae, 20.1.32
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 31
    • Ovid, Tristia, 3.8
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 8.4
    • Cicero, Brutus, 33
    • Cicero, Brutus, 34.131
    • Cicero, Topica, 4.22
    • Ovid, Fasti, 1
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: