previous next
dēmum (also demus, like prorsus, quorsus, rursus, deorsus, Liv. Andr. ap. Paul. ex Fest. p. 70, 8 Müll.; Plaut. Trin. 3, 3, 51 Ritschl and Brix), adv. a sup. form from de, downmost; cf.: sub, summus, used to give prominence to an idea in opposition to or restriction of another,
I.at length, at last, not till then; just, precisely; only, etc.
I. In Latin of every period and description of writing (for syn. cf.: tandem, denique, postremum, primo).
(β). Strengthened by a preceding verum enim vero, or a following profecto: “verum enim vero id demum juvat, si quem, etc.,Ter. Ad. 2, 3, 2; Sall. C. 2, 9; cf. Liv. 4, 4: “is demum profecto vitam aequa lance pensitabit, etc.,Plin. 7, 7, 5.—
(γ). Separated from the pronoun: “hoc est demum quod percrucior,Plaut. Bac. 5, 1, 13: “illa seges demum,Verg. G. 1, 47.—
B. Enclitically with the adverbs nunc, tum, or tunc, post, modo, jam, ibi, sic, etc.; just, precisely, not till; also freq. expressed by more strongly accenting those particles.—
a. Nunc demum, Gr. νῦν δή, now, now at length, at last (cf.: nunc adeo, under 2. adeo, no. B. 2. c.): “nunc demum ego cum illa fabulabor libere,Plaut. Poen. 5, 3, 40; “so with scio,id. Epid. 3, 4, 22; id. Mil. 2, 6, 62; “with intellego,Ter. Heaut. 2, 3, 12; cf.: “nunc demum rescribo iis litteris, quas, etc.,Cic. Att. 16, 3; and: “undevicesimo aetatis anno dicere in foro coepi et nunc demum, quid praestare debeat orator, adhuc tamen per caliginem video,yet it is only now that I am at length beginning to see, Plin. Ep. 5, 8, 8 et saep.—
(β). In Plautus with following conjunctions, cum, quoniam, etc.: “nunc demum a me insipienter factum esse arbitror, Cum rem cognosco,Plaut. Mil. 2, 6, 80; cf. id. Rud. 4, 4, 78.—
b. Tum demum, then at length, then indeed (so most freq., esp. in the historians; “in Caes. only in this connection): tum demum Liscus oratione Caesaris adductus, etc.,Caes. B. G. 1, 17; 1, 50, 2; 1, 51, 2; Liv. 2, 20; 3, 12; Plin. Ep. 6, 20, 6; Verg. A. 6, 330; 573; id. G. 3, 205; Ov. F. 4, 615 et saep.: “utraque re satis experta tum demum consules,Liv. 2, 29.—
(β). With foll. conjunct. ubi, si, cum, etc. (and in Plautus also separate; cf. above, no. 1. b. and c.): “ubi expolivero, Magis hoc tum demum dices,Plaut. Poen. 1, 1, 61; Sall. J. 46; Cels. 7, 27 fin.: “si id facies, tum demum scibis, etc.,Plaut. Mil. 4, 8, 56; id. Men. 2, 2, 71; Cic. Rep. 1, 24; cf. with quodsi, Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 4: “ac tum demum, cum medium tenuere, etc.,Plin. Ep. 8, 20, 7: “tum tu igitur demum id adulescenti aurum dabis, Ubi, etc.,Plaut. Trin. 3, 3, 52.—Once in this connection demum alone: “servata res est demum, si illam videro,Plaut. Merc. 5, 2, 68.—
c. Tunc demum (cf. Drak. Liv. 41, 3, 5): “tunc demum intelleges, etc.,Sen. Ep. 121; Suet. Calig. 9; Vulg. Gen. 41, 9; and with cum, Col. praef. fin.; “with ubi,Cels. 3, 6, and 10.—
d. Post demum, afterwards, not till after: “post eum demum huc cras adducam,Plaut. As. 5, 2, 65: “post igitur demum, etc.,id. Amph. 3, 1, 16.—With post as praep.: unas enim post idus Martias, Asin. Pollio ap. Cic. Fam. 10, 31, 4: “post biduum demum,Suet. Aug. 10 fin.
e. Modo demum, only now, now for the first time: “modone id demum sensti,Ter. And. 5, 3, 11.—
f. Jam demum, now at last, now (cf. δή ... ἤδη, Eurip. Suppl. 980; “Troad. 235),Ov. Tr. 2, 8.—
g. Ibi demum, just there: “illic ibi demum'st locus, ubi, etc.,Plaut. Capt. 5, 4, 3; Quint. 10, 3, 13: “ibi demum morte quievit,Verg. A. 9, 445; cf. id. ib. 1, 629; Stat. Th. 2, 474; id. Silv. 2, 3, 14; cf. “also ibi demum, of time,Ter. Hec. 1, 2, 53.—
h. Sic demum: “sic demum socios consumpta nocte reviso,Verg. A. 2, 795; 6, 154.—
k. Ita demum, Vulg. 2 Mac. 6, 15.—
C. To add emphasis to the idea contained in a proposition, in fact, in very truth, certainly, indeed (rare): “ea sunt enim demum non ferenda in mendacio, quae, etc.,Cic. Rep. 2, 15: “immemor est demum, nec frugum munere dignus, qui, etc.,Ov. M. 15, 122; Quint. 10, 6, 5; “so to strengthen a comparative (cf.: adeo, etiam): latius demum ire,further yet, Plaut. Most. 3, 2, 156: “num expositio haec longior demum esse debeat,Quint. 4, 2, 79.—
II. In postAug. Latin.
A. Only, solely, exclusively ( = duntaxat, tantum, solum, tantummodo, modo): ne vulgarem viam ingressus, alienis demum vestigiis insisterem, Quint. prooem. § 3; id. 2, 15, 1: “adeo suis demum oculis credidit,id. 11, 3, 68: quaedam (verba) tertiae demum personae figura dicuntur, ut licet, piget, id. 1, 4, 29: qui (Cicero) non assecutus esset docendo judicem tantum et utiliter demum ac Latine perspicueque dicendo, ut, etc., id. 8, 3, 3 et saep.: “nihil magis pro contione testatus est, quam id demum se habiturum, quod, etc.,but just that, Suet. Oth. 6 et saep.: “ut non is demum sit veneficus, qui vitam abstulit data potione, sed etiam qui mentem,Quint. 9, 2, 105; cf. “with the following verum etiam,id. 7 prooem. § 1.—
b. Ita demum, only so; then or in that case only; not till then ( = tum demum); “esp. freq. in conditional propositions: si plus humoris excernitur quam assumitur, ita demum secundae valetudinis spes est,Cels. 3, 21; Plin. Ep. 3, 3, 2; Suet. Claud. 25 al.
B. To point out something as taking place only after previous delay, at length, at last = tandem: “quod oppidum Hispaniae frustra diu oppugnatum illitis demum galbano facibus succenderit,Suet. Galb. 3; cf. corresp. with tandem, id. Calig. 6.— *
2. For denique no. II. 2, finally, in fine: “ex quibus alium Ciceroni, alium Caesari, singulis demum singulos opponeremus,Tac. Or. 26 fin. Cf. Hand Turs. II. p. 250-260; Zumpt ad Curt. 6, 39, 25; Mützell ad Curt. 3, 7, 8; 3, 22, 26.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (80 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (80):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.31.4
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 8.8
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.10.4
    • Caesar, Gallic War, 1.17
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 12
    • Ovid, Metamorphoses, 13.209
    • Ovid, Metamorphoses, 15.122
    • Plautus, Casina, 4.4
    • Plautus, Mostellaria, 3.2
    • Plautus, Persa, 2.3
    • Plautus, Poenulus, 1.1
    • Plautus, Poenulus, 5.3
    • Plautus, Rudens, 4.4
    • Vergil, Aeneid, 10.849
    • Vergil, Aeneid, 1.629
    • Vergil, Aeneid, 2.795
    • Vergil, Aeneid, 6.330
    • Vergil, Aeneid, 6.637
    • Vergil, Aeneid, 9.445
    • Vergil, Georgics, 1.47
    • Vergil, Georgics, 3.205
    • Old Testament, Genesis, 41.9
    • Suetonius, Divus Augustus, 10
    • Suetonius, Divus Augustus, 31
    • Horace, Satires, 1.5.23
    • Plautus, Asinaria, 5.2
    • Plautus, Aulularia, 1.2
    • Plautus, Captivi, 1.2
    • Plautus, Captivi, 5.4
    • Plautus, Menaechmi, 2.2
    • Plautus, Mercator, 5.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 2.6
    • Plautus, Miles Gloriosus, 4.8
    • Plautus, Trinummus, 3.3
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 12
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 20
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 46
    • Suetonius, Caligula, 6
    • Suetonius, Caligula, 9
    • Suetonius, Divus Claudius, 25
    • Suetonius, Galba, 3
    • Suetonius, Divus Julius, 23
    • Suetonius, Otho, 6
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 7.7
    • Pliny the Younger, Epistulae, 1.20.18
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.3.2
    • Pliny the Younger, Epistulae, 5.8.8
    • Pliny the Younger, Epistulae, 6.20.6
    • Pliny the Younger, Epistulae, 7.2.2
    • Pliny the Younger, Epistulae, 8.20.7
    • Livy, The History of Rome, Book 41, 3.5
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 3.21
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 3.6
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 7.27
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 20
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 4
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 29
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 5
    • Cicero, De Legibus, 3.17
    • Cicero, De Republica, 1.24
    • Cicero, De Republica, 2.15
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.37
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 10.5
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 4.29
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 15.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 2.79
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, pr.11
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.3
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 2.105
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, pr.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 3.68
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 3.13
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 6.5
    • Seneca, Epistulae, 121
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 2
    • Statius, Thebias, 2
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.7.8
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 7.11.20
    • Ovid, Fasti, 4
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: