I. Jurid. t. t. (lit., to seize hold of and separate; hence, to stop the dispute), to decide, determine, judge a controversy, = dijudicare (cf.: dissero, disputo; “good prose, but rare): res juste sapienterque,” Cic. Mil. 9: “hanc causam si in foro dicerem eodem audiente et disceptante te,” id. Deiot. 2, 6; cf.: “ipso exercitu disceptante,” Liv. 5, 4: “jus dicebat disceptabatque controversias,” id. 41, 20; cf.: “controversias inter se jure ac judicio, aut ... bello,” id. 38, 38 fin.: “inter populum Carthaginiensem et regem in re praesenti,” id. 34, 62 fin.: “inter amicos,” Plin. Ep. 7, 15, 2. al.: “FETIALES BELLA DISCEPTANTO,” i. e. to decide between peace and war, Cic. Leg. 2, 9.—*
B. Beyond the judic. sphere: cum Academici eorum controversias disceptarent, Cic. Tusc. 4, 3, 6.—Far more freq.,.
II. Transf., of the parties themselves: to debate, dispute, discuss, strive.
(α).
With de: “de controversiis jure apud se potius, quam inter se armis disceptare,” Caes. B. G. 3, 107 fin.; cf.: “de controversiis suis jure potius quam bello,” Sall. J. 21 fin.; and see under β: “non de aliquo crimine sed de publico jure,” Cic. Balb. 28, 64; cf.: “de foederum jure verbis,” Liv. 21, 19: “de jure vectigalium,” id. 34, 62: “de cunctis negotiis inter se,” Sall. J. 11, 2 al.—Ellipt.: “damni (i. e. de actione damni) disceptare,” Dig. 48, 19, 28, § 12.—Pass. impers.: “quanto periculo de jure publico disceptaretur armis,” Cic. Fam. 4, 14, 2; 6, 1, 5: “quorum de re,” id. de Or. 2, 43, 183: “de omnibus condicionibus,” Caes. B. C. 1, 24 fin.: “de agro cum regis legatis,” Liv. 34, 62 al.—With ob: “ob rem pecuniariam cum aliquo,” Tac. A. 6, 5.—With ad: “ad aliquem,” Liv. 8, 23.—
(β).
Absol.: “erat non jure, non legibus, non disceptando decertandum,” Cic. Planc. 36; so, “cum palaestritis aequo jure,” Cic. Verr. 2, 2, 15; cf.: “jure potius quam bellum gerere,” Hirt. B. G. 85 fin.: “armis,” Tac. A. 2, 65.—Pass. impers.: “ut coram imperatore, sicut inter Marcellum Siculosque disceptatum fuerat, disceptaretur,” Liv. 26, 33; cf. id. 38, 35.— Abl. absol.: “multum invicem disceptato,” Tac. A. 15, 14.—*