I.v. a., to disjoin, disunite, separate, opp. to conjungo (freq. and class.).
I. Lit.
A. Esp., to unyoke draught cattle: “asinum, bovem ab opere,” Varr. R. R. 2, 6, 4; Col. 2, 3, 1; Plin. 18, 27, 67, § 251: “bovem opere,” Col. 6, 15, 2; “and simply bovem,” id. 6, 14 fin.; Cic. Div. 2, 36 fin.; Hor. Ep. 1, 14, 28; Ov. M. 14, 648 al.—
C. In gen., to divide, separate, part, remove.
(α).
With acc. only, Plaut. Mil. 4, 8, 18: “intervallo locorum et temporum dijuncti sumus,” Cic. Fam. 1, 7: “quod (flumen) Jugurthae Bocchique regnum disjungebat,” Sall. J. 92, 5 et saep.—
(β).
With ab: “nisi (fons) munitione ac mole lapidum disjunctus esset a mari,” Cic. Verr. 2, 4, 53: “qua in parte Cappadocia ab Armenia disjungitur,” Sall. H. Fragm. IV. 20 ed. Gerl. (ap. Non. 535, 17); Liv. 42, 59.—
(γ).
With simple abl.: Italis longe disjungimur oris, * Verg. A. 1, 252.—*
(δ).
With inter se, Lucr. 3, 803.—
II. Trop., to separate, part, divide (esp. freq. in Cic.).
(α).
With acc. only (very rarely): “sin eos (oratorem et philosophum) disjungent, hoc erunt inferiores, etc.,” Cic. de Or. 3, 35 fin.; id. Rep. 2, 37.—
(β).
With ab: “ea res disiunxit illum ab illa,” Ter. Hec. 1, 2, 86; cf.: “eos a colonis,” Cic. Sull. 21: “populum a senatu,” id. Lael. 12, 41: “Pompeium a Caesaris amicitia,” id. Phil. 2, 9 fin.: “me ab orationibus,” id. Fam. 1, 9, 23 Orell. N. cr.: “nos a corporibus (shortly before, sevocare, avocare, and secernere animum a corpore),” id. Tusc. 1, 31: “pastionem a cultura,” Varr. R. R. 1, 2, 22; cf. ib. 1, 3: “honesta a commodis (opp. commiscere),” Cic. N. D. 1, 7, 16: “artem a scientia,” Quint. 2, 15, 2: “veterem amicitiam sibi ab Romanis,” Liv. 42, 46, 6 et saep.—Hence, disjunctus , a, um, P. a., separate, distinct; distant, remote.—With ab or absol.
A. Lit.: “Aetolia procul a barbaris disjuncta gentibus,” Cic. Pis. 37, 91; cf.: “in locis disjunctissimis maximeque diversis,” id. de Imp. Pomp. 4.—
B. Trop.
1. In gen., apart, different, remote.
(α).
With ab: “vita maxime disjuncta a cupiditate et cum officio conjuncta,” Cic. Rosc. Am. 14, 39: “homines Graecos, longe a nostrorum hominum gravitate disjunctos,” id. Sest. 67, 141: “mores Caelii longissime a tanti sceleris atrocitate disjuncti,” id. Cael. 22; cf. id. de Or. 1, 3 fin.; id. Pis. 1, 3; cf. in comp.: “nihil est ab ea cogitatione dijunctius,” id. Ac. 2, 20 fin. et saep.—
(β).
Absol.: “neque disjuncti doctores, sed iidem erant vivendi praeceptores atque dicendi,” id. de Or. 3, 15, 57: “ratio, quae similitudines transferat et disjuncta conjungat,” id. Fin. 2, 14, 45.—
2. Esp., of discourse, disconnected, abrupt, disjointed: “conjunctio, quae neque asperos habet concursus, neque disjunctos atque hiantes,” Cic. Part. Or. 6, 21; cf. “of the orator himself: Brutum (oratorem) otiosum atque dijunctum,” Tac. Or. 18.—
3. In dialectics, opposed: “disjuncta conjungere,” Cic. Fin. 2, 14, 45: omne, quod ita disjunctum sit, quasi aut etiam, aut non, etc., i. e. logically opposed, disjunctive (i. q. disjunctio, II. A.), id. Ac. 2, 30, 97.—As subst.: disjunc-tum , i, n., that which is logically opposed: quod Graeci διεζευγμένον ἀξίωμα, nos disjunctum dicimus, Gell. 16, 8, 12.—Adv.
a. disjunctē (dij- ), separately, distinctly, disjunctively (opp. conjuncte), Fest. s. v. SACRAM VIAM, p. 292, 5 Müll.—Comp.: “non satis quae disjunctius dicuntur, intellegis,” Cic. Phil. 2, 13, 32.—Sup., Amm. 20, 3, 11. —