previous next
dis-pōno , pŏsŭi, pŏsĭtum (contr. dispostum, Lucr. 1, 52; 2, 644), 3,
I.v. a., to place here and there, to set in different places, to distribute regularly, to dispose, arrange (cf. dispenso, II.—freq. and class.).
I. Lit.
B. In partic., milit. t. t., to set in order, arrange, to draw up, array a body of men, a guard, military engines, etc.: “praesidia disponit, castella communit,Caes. B. G. 1, 8, 2; so, “praesidia,id. B. C. 3, 15, 2: “stationes,id. B. G. 5, 15 fin.; id. B. C. 1, 73, 3: “custodias,id. ib. 3, 8, 4: “cohortes,id. B. G. 5, 33, 1: “equites,id. ib. 7, 56, 4; id. B. C. 3, 101, 3: “exploratores,id. B. G. 7, 35, 1: “insidias,Front. Strat. 2, 5, 29; 2, 9, 7 al.: “equos,to station in relays, Liv. 37, 7: “ballistas machinasque,Suet. Calig. 46 et saep.: “custodias in muro,Caes. B. G. 7, 27, 1; 7, 34, 1: “expeditos,id. B. C. 1, 27 fin. et saep.; cf.: “legiones in Apulia hibernorum causa,id. ib. 1, 14, 3: “tormenta in muris,id. ib. 1, 17, 3: “sudes in opere,id. B. G. 7, 81, 4 et saep.: “milites iis operibus quae, etc.,id. B. C. 1, 21, 3: “exploratores omni fluminis parte,id. B. G. 7, 61, 1: “classem omni ora maritima,id. B. C. 3, 5, 2: “naves in litore pluribus locis separatim,id. ib. 3, 24, 1: “cohortes castris praesidio,id. ib. 3, 88, 4 et saep.: “praesidia custodiasque ad ripas Ligeris,id. B. G. 7, 55, 9; cf. id. ib. 7, 65, 3; id. B. C. 1, 50: “praesidia cis Rhenum,id. B. G. 4, 4, 3; cf.: “legiones Narbone circumque ea loca hiemandi causa,id. B. C. 1, 37, 1: “equites per oram maritimam,id. ib. 3, 24, 4; cf. id. ib. 3, 111, 1; Suet. Aug. 32; Front. Strat. 2, 5, 1 et saep.
B. In post-class. lang., with acc. and inf. or rel. clause, like the Gr. διατάσσω, to settle, determine: “non alienum erit disponi, apud quem puer interim educetur,Dig. 43, 30, 3, § 4: “Thebani apparere paucos disposuerunt,Front. Strat. 3, 2, 10, 2 (dub.): “excursatores quingentos sensim praeire disposuit,Amm. 24, 1; 24, 6, 4.—With ut, Dig. 10, 3, 18.—Hence, dispŏsĭtus , a, um, P. a., regularly distributed; hence properly ordered, arranged (very rare): “studia ad honorem disposita,Cic. Mur. 14: “vita hominum,Plin. Ep. 3, 1, 2; “also transf.: vir dispositus,an orderly speaker, id. ib. 2, 11, 17.—As subst.: “lumina ex disposito relucentia,Sen. de Prov. 1, 2.—Comp.: dispositius, Sen. Q. N. praef. fin.; cf. Lact. Ira D. 10 med.—Sup. Boëth. Cons. Phil. 4, pros. 2.—Adv.: dispŏsĭte , orderly, methodically: “accusare istum,Cic. Verr. 2, 4, 40, § 87: “dicere,Quint. 10, 7, 12: “exponere,Vitr. 7 praef. § “18: mundus effectus est (with ordinate),Lact. 3, 17.— Sup.: “aedificare,Sid. Ep. 5, 11.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (56 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (56):
    • Cicero, Letters to Atticus, 4.8
    • null, 5
    • Caesar, Gallic War, 1.8.2
    • Caesar, Gallic War, 4.4.3
    • Caesar, Gallic War, 5.15
    • Caesar, Gallic War, 5.33.1
    • Caesar, Gallic War, 7.27.1
    • Caesar, Gallic War, 7.35.1
    • Caesar, Gallic War, 7.55.9
    • Caesar, Gallic War, 7.61.1
    • Caesar, Gallic War, 7.73.5
    • Caesar, Gallic War, 7.81.4
    • Cicero, Against Verres, 2.4.87
    • Cicero, For Lucius Murena, 14
    • Vergil, Aeneid, 3.237
    • Vitruvius, On Architecture, 7.preface
    • Caesar, Civil War, 1.21.3
    • Caesar, Civil War, 1.37.1
    • Caesar, Civil War, 1.73.3
    • Caesar, Civil War, 3.101.3
    • Caesar, Civil War, 3.15.2
    • Caesar, Civil War, 3.5.2
    • Caesar, Civil War, 1.27
    • Caesar, Civil War, 1.50
    • Tacitus, Annales, 16.8
    • Tacitus, Historiae, 1.58
    • Tacitus, Historiae, 2.41
    • Tacitus, Germania, 30
    • Cicero, On Oratory, 2.42
    • Cicero, On Oratory, 3.34
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.52
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.644
    • Suetonius, Divus Augustus, 32
    • Suetonius, Caligula, 46
    • Suetonius, Nero, 27
    • Suetonius, Tiberius, 11
    • Suetonius, Tiberius, 43
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 2.11
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 4.23
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 9.31
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 17.78
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 35.6
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.1.2
    • Pliny the Younger, Epistulae, 9.36
    • Livy, The History of Rome, Book 37, 7
    • Livy, The History of Rome, Book 42, 29
    • Seneca, Phaedra, 1257
    • Seneca, de Providentia, 1.2
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 3.10
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 12.10
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 7.12
    • Persius, Saturae, 5
    • Martial, Epigrammata, 12.83
    • Martial, Epigrammata, 5.20
    • Cicero, Orator, 19
    • Ovid, Fasti, 1
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: