previous next
ex-spīro (expīro ), āvi, ātum, 1, v. a. and n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. and Caes.).
I. Act., to breathe out, to emit, to blow out, to exhale, give out: animam pulmonibus, Lucil. ap. Non. 38, 27: “animam medios in ignes,Ov. M. 5, 106: “auras,id. ib. 3, 121: “flumen sanguinis de pectore,Lucr. 2, 354; cf.: “flammas pectore,Verg. A. 1, 44: “odorem de corpore,Lucr. 4, 124: “sonos per saxa (unda),Sil. 9, 285: “colorem (uniones),Plin. 9, 35, 56, § 115.—
B. Poet. transf.: “cadavera vermes,” i. e. send forth, produce, Lucr. 3, 720: “silva comas tollit fructumque exspirat in umbras,” i. e. spreads out into foliage, Stat. S. 5, 2, 70.—
C. Exspirare animam, to expire, die, Gell. 3, 15 init.
II. Neutr.
A. To rush forth, come forth, be exhaled.
1. Lit.: “per fauces montis ut Aetnae Exspirent ignes,Lucr. 6, 640: “ignis foras (with exire in auras),id. 6, 886: “vis fera ventorum,Ov. M. 15, 300: “halitus Averni,Val. Fl. 4, 493: “unguenta,evaporate, Plin. 13, 3, 4, § 20: vis, Lucil. ap. Non. 38, 30.—*
2. Trop.: “irae pectoris exspirantes,Cat. 64, 194.—
B. To breathe one's last, to expire.
2. Trop., to expire, perish, come to an end, cease: “si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat,Liv. 28, 28, 11: “libertate jam exspirante,Plin. Pan. 57, 4: “ne res publica exspiraret,Val. Max. 3, 2, 18: “criminis causa exspirat,becomes extinct, ceases, Dig. 48, 17, 1 fin.; 24, 3, 19: “prior obligatio,ib. 45, 1, 58.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (25 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (25):
    • Ovid, Metamorphoses, 15.300
    • Ovid, Metamorphoses, 5.106
    • Vergil, Aeneid, 10.731
    • Vergil, Aeneid, 1.44
    • Ovid, Metamorphoses, 3.121
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.354
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.720
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.124
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.640
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.886
    • Suetonius, Divus Claudius, 23
    • Suetonius, Tiberius, 21
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 13.20
    • Livy, The History of Rome, Book 28, 19.12
    • Livy, The History of Rome, Book 28, 28.11
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 20.9
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 4.493
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 2.31
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 2.73
    • Gellius, Noctes Atticae, 3.15
    • Seneca, Epistulae, 99.27
    • Statius, Silvae, 5.2
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.5.4
    • Valerius Maximus, Facta et Dicta Memorabilia, 3.2.18
    • Valerius Maximus, Facta et Dicta Memorabilia, 4.5.6
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: