previous next
furtum , i, n. fur,
I.theft, robbery (class. and freq.; syn.: latrocinium, raptum).
I. Lit.: fures privatorum furtorum in nervo atque in compedibus aetatem agunt: fures publici in auro atque in purpura, Cato ap. Gell. 11, 18, 18: SI NOX FVRTVM FACTVM SIT, SI IM OCCISIT IVRE CAESVS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Macr. S. 1, 4: “verba sunt Sabini ... Qui alienam rem adtrectavit, cum id se invito domino facere judicare deberet, furti tenetur. Item alio capite: Qui alienum tacens lucri faciendi causa sustulit, furti obstringitur, sive scit cujus sit, sive nescit,Gell. 11, 18, 20 sq.; cf. Gai Inst. 3, 195; 197; Just. Inst. 4, 1, 1: “furtum facere (alicui),Plaut. Rud. 4, 3, 15; 18: “Strato domi furtum fecit,Cic. Clu. 64, 179; Quint. 3, 6, 49; 5, 10, 16; Dig. 47, 2, 69 et saep.: “furti se et illum astringere,Plaut. Rud. 4, 7, 34; cf.: “furti se alligare,Ter. Eun. 4, 7, 39: “in furto comprehensus,Caes. B. G. 6, 16 fin.: “furti teneri,Dig. 47, 2, 78: “furti agere, ib.: furti condemnare,Gell. 11, 18, 24: “furti reus,Quint. 4, 2, 51; 7, 2, 29 et saep.: “furtum erat apertum: cujus rei furtum factum erat?Cic. Rosc. Com. 9, 26 sq.: “ubi oves furto periere,Hor. Ep. 1, 7, 86: “callidum (Mercurium), quicquid placuit, jocoso Condere furto,id. C. 1, 10, 8.—
II. Transf.
B. A secret action, crafty deceit, trick, artifice, stratagem (mostly poet. and in post-Aug. prose).
1. In gen.: etiam si, quid scribas, non habebis, scribito tamen, ne furtum cessationis quaesivisse videaris, a secret excuse, pretext, Q. Cic. ap. Cic. Fam. 16, 26, 2: “nec obsides, pignus futuros furto et fraude agendae rei, posceret,Liv. 43, 10, 3; cf.: “haud furto melior, sed fortibus armis,Verg. A. 10, 735: “furto, non proelio opus esse,Curt. 4, 13; 4, 4, 15; cf. “also: furtum armorum,Sil. 17, 91: “(fugam) abscondere furto,Verg. A. 4, 337: “furto laetatus inani,id. ib. 6, 568: “nec semel ergo mihi furtum fecisse licebit?” i. e. to eat in secret, Mart. 5, 50, 5.— In plur.: “furtis incautum decipit hostem,Ov. M. 13, 104: furta belli, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 11, 515; and ap. Non. 310, 15 (Hist. 1, 86 Dietsch); Verg. A. 11, 515.— Hence,
b. furtō , adv., i. q. furtim, by stealth, secretly, = λάθρα: “non ego sum furto tibi cognita,Ov. H. 6, 43: obsides Porsenae dedistis; “furto eos subduxistis,Liv. 9, 11, 6: “(hyaenae) gravidae latebras petunt et parere furto cupiunt,Plin. 8, 30, 46, § 108.
2. In partic., stolen or secret love, intrigue (mostly in plur.): “plurima furta Jovis,Cat. 68, 136 and 140; so in plur., Tib. 1, 2, 34; Prop. 2, 30 (3, 28), 28; Verg. G. 4, 346; Ov. M. 1, 606; 3, 7; 9, 558 al.: “hoc certe conjux furtum mea nesciat,Ov. M. 2, 423; so in sing., id. ib. 1, 623; 3, 266; Verg. A. 6, 24; Sil. 7, 487; 13, 615 al.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (28 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (28):
    • Cicero, Letters to his Friends, 16.26.2
    • Caesar, Gallic War, 6.16
    • Cicero, For Quintus Roscius the Actor, 9.26
    • Cicero, Against Verres, 2.2.171
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 64.179
    • Ovid, Metamorphoses, 13.104
    • Ovid, Metamorphoses, 1.606
    • Ovid, Metamorphoses, 1.623
    • Ovid, Metamorphoses, 2.423
    • Plautus, Rudens, 4.3
    • Plautus, Rudens, 4.7
    • Vergil, Aeneid, 10.735
    • Vergil, Aeneid, 11.515
    • Vergil, Aeneid, 4.337
    • Vergil, Aeneid, 6.24
    • Vergil, Georgics, 4.346
    • Horace, Satires, 2.4.79
    • Livy, The History of Rome, Book 43, 10
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 11
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 6.49
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 2.51
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 10.16
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 2.29
    • Gellius, Noctes Atticae, 11.18.18
    • Gellius, Noctes Atticae, 11.18.20
    • Gellius, Noctes Atticae, 11.18.24
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.13
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.4.15
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: