previous next
instĭtŭo , ŭi, ūtum (institivi, Plaut. Most. 1, 2, 2), 3, v. a. in-statuo.
I. To put or place into, to plant, fix, set (cf.: instruo, informo; “class.): vestigia nuda sinistri Instituere pedis,Verg. A. 7, 690.— Trop.: argumenta in pectus multa institui, I have put, i. e. formed in my heart, Plaut. Most. 1, 2, 2: quemquamne hominem in animum instituere, aut parare, i. e. to set his heart on (al. in animo), Ter. Ad. 1, 1, 13.—
B. In gen., to make, fabricate, construct: “magnus muralium pilorum numerus instituitur,Caes. B. G. 5, 39: “naves,to build, id. ib. 5, 11: “pontem,to construct, id. ib. 4, 18: “turres,id. ib. 5, 52: “amphora coepit institui,Hor. A. P. 22: “convivia,Suet. Tit. 7: “longiorem sermonem,to hold, Caes. B. G. 5, 37: “delectum,id. B. C. 1, 16: “remiges ex provincia,to obtain, procure, id. B. G. 3, 9.—
2. To prepare, furnish, provide (viands, food, a feast, etc.): “dapes,Verg. A. 7, 109: “convivium,Just. 12, 13, 6: “convivia jucunda,Suet. Tit. 7.—
II. Trop.
A. To institute, found, establish, organize, set up (of institutions, governments, etc.); cf.: “ibi regnum magnum institutum,Plaut. Rud. 4, 2, 30: “quo in magistratu non institutum est a me regnum, sed repressum,Cic. Sull. 7, 21: so, “magistratum,id. Att. 6, 1, 8: “de civitatibus instituendis littera,id. de Or. 1, 19, 86: “civitatis formam,Tac. H. 4, 8: “is id regnum cum fratribus suis instituit,Lact. 1, 13, 14: “ab instituta gente,Amm. 17, 13, 27: “collegium figulorum,Plin. 35, 12, 46, § 159: “aerarium militare,Suet. Aug. 49: “stipendia,id. Claud. 5.—So of holidays, games, etc.: “ferias diesque festos,Plin. 18, 29, 69, § 284: “Saturnalia institutus festus dies,Liv. 2, 21, 2: “sacros ludos,Ov. M. 1, 446.—
B. To institute, appoint one, esp. as heir or to an office: “qui me cum tutorem, tum etiam secundum heredem instituerit,Cic. Fam. 13, 61: “Populum Romanum tutorem,id. de Or. 1, 53, 228: “magistratum,id. Att. 6, 1; Suet. Caes. 83; id. Vitel. 6; id. Claud. 1; Just. 7, 2, 5; Plin. Ep. 5, 1, 9.—
C. With ut, to ordain that: Arcesilas instituit, ut ii, qui, etc., Cic. Fin. 2, 1, 2: “ut fierent quaestores),Liv. 4, 4; Cic. Tusc. 5, 20, 58.—With the simple subj.: “instituit, quotannis subsortitio a praetore fieret,Suet. Caes. 41.—
D. To take upon one's self, to undertake: “ubi cenas hodie, si hanc rationem instituis?Plaut. Stich. 3, 1, 26: “cum Zenone Arcesilas sibi omne certamen instituit,Cic. Ac. 1, 12.—
E. To undertake, begin, commence: “id negotium institutum est,Plaut. Poen. 4, 2, 103: “si diligentiam, quam instituisti, adhibueris,id. ib. 16, 20: “perge tenere istam viam, quam instituisti,Q. Cic. Petit. Cons. 14: “ad hunc ipsum quaedam institui,Cic. Ac. 1, 1, 2: “historia nec institui potest sine, etc.,id. Leg. 1, 3, 9: “iter,Hor. C. 3, 27, 5.— With inf.: “ut primum Velia navigare coepi, institui Topica conscribere,Cic. Fam. 7, 19 init.: “flagitare,id. ib. 10, 16, 1: “si quae non nupta mulier virorum alienissimorum conviviis uti instituerit,begun, made it a practice, id. Cael. 20, 49: “recitare omnia,Suet. Aug. 84. —
G. To provide, procure: “quaestum,Cic. Quint. 3: “aliquos sibi amicos,Cic. Verr. 2, 4, 9, § 21: “animum ad cogitandum,apply, Ter. Phorm. 2, 1, 10. —
H. To purpose, determine, resolve upon: “in praesentia (Caesar) similem rationem operis instituit,Caes. B. C. 1, 42, 1. —With inf.: “senex scribere historias instituit,Nep. Cat. 3: “quaerere tempus ejus interficiendi,id. Alcib. 5: “montanos oppugnare,Liv. 28, 46: “habere secum,Caes. B. G. 7, 13, 1: “coronas ad ipsum mittere,Suet. Ner. 22.— With object-clause: “frumentum plebi dari,Vell. 2, 6, 3.—
I. To order, govern, administer, regulate: “sapienter vitam instituit,Ter. And. 1, 1, 40: “libri de civitatibus instituendis,Cic. de Or. 1, 19, 86: “mores,Quint. 1, 2, 2: “familiam,id. 10, 3, 9.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (67 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (67):
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.61
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.19
    • Cicero, Letters to Atticus, 6.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 6.1.8
    • null, 14
    • Caesar, Gallic War, 5.37
    • Caesar, Gallic War, 3.9
    • Caesar, Gallic War, 5.39
    • Caesar, Gallic War, 7.13.1
    • Cicero, For Marcus Caelius, 17.39
    • Cicero, For Marcus Caelius, 20.49
    • Cicero, For Lucius Murena, 9
    • Cicero, Philippics, 3.12
    • Cicero, Against Verres, 2.4.54
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.25.67
    • Cicero, For Quintus Roscius the Actor, 2
    • Cicero, For Marcus Fonteius, 5
    • Cicero, Against Verres, 2.3.161
    • Cicero, Against Verres, 2.4.21
    • Cicero, For Sulla, 7.21
    • Ovid, Metamorphoses, 1.446
    • Plautus, Mostellaria, 1.2
    • Plautus, Poenulus, 4.2
    • Plautus, Rudens, 4.2
    • Plautus, Stichus, 3.1
    • Vergil, Aeneid, 7.690
    • Vergil, Aeneid, 7.109
    • Vergil, Georgics, 1.148
    • Suetonius, Divus Augustus, 49
    • Suetonius, Divus Augustus, 64
    • Suetonius, Divus Augustus, 84
    • Suetonius, Divus Titus, 7
    • Horace, Ars Poetica, 22
    • Caesar, Civil War, 1.42.1
    • Caesar, Civil War, 3.93.5
    • Caesar, Civil War, 1.16
    • Tacitus, Historiae, 4.8
    • Cicero, On Oratory, 1.19
    • Cicero, On Oratory, 1.53
    • Cicero, On Oratory, 2.39
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.474
    • Suetonius, Divus Claudius, 1
    • Suetonius, Divus Claudius, 5
    • Suetonius, Galba, 1
    • Suetonius, Divus Julius, 24
    • Suetonius, Divus Julius, 41
    • Suetonius, Divus Julius, 83
    • Suetonius, Nero, 22
    • Suetonius, Tiberius, 44
    • Cornelius Nepos, Alcibiades, 5
    • Cornelius Nepos, Cato, 3
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 35.10
    • Pliny the Younger, Epistulae, 5.1.9
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 21.2
    • Livy, The History of Rome, Book 28, 46
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 4
    • Cicero, De Legibus, 1.3
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.20
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 2.2
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 10.13
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 1.12
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 7.17
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 3.9
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 14
    • Columella, Res Rustica, 1.1.12
    • Columella, Res Rustica, 2.18.3
    • Columella, Res Rustica, 6.2.8
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: