previous next
irrumpo (inr- ), rūpi, ruptum, 3, v. n. and
I.a. [in-rumpo], to break, burst, or rush in or into.
I. Lit.
(α). With advv. or prepp.: “cesso huc intro inrumpere?Ter. Eun. 5, 6, 26: “nec inrumpo, quo non licet ire,Ov. P. 1, 7, 23: “quocunque,id. Tr. 2, 305: “qua irrumpens oceanus, etc.,Plin. 3 prooem. § 3:“ in castra,Cic. Div. 1, 24, 50; Caes. B. G. 4, 14; 6, 36: “in eam partem hostium,id. ib. 5, 43: “in medios hostes,id. ib. 7, 50: “in castellum,id. B. C. 3, 67: “cum telis ad aliquem,Sall. C. 50, 2: “ad regem,Vulg. 4 Reg. 3, 26: “mare in aversa Asiae,Plin. 6, 13, 15, § 36: “intra tecta,Sen. Oct. 732: “tellurem irrumpentem in sidera,Sil. 15, 167: se in curiam, Varr. ap. Non. 263, 21: “irrumpentis in curiam turbae,Suet. Calig. 14: “in Macedoniam,Just. 24, 6, 1: “vacuos in agros,Luc. 2, 441.—
(β). With acc.: “quin oppidum irrumperent,Caes. B. C. 2, 13. 4: “domum alicujus,id. ib. 3, 111, 1: “portam,Sall. J. 58, 1; 25, 9: “castra,Just. 2, 11, 15: “interiora domus irrumpit limina,Verg. A. 4, 645: “moenia Romae,Sil. 13, 79: “stationes hostium,Tac. H. 3, 9: “Italiam,id. ib. 4, 13: “Karthaginem,Plin. 35, 4, 7, § 23: “cubiculum,Suet. Claud. 37: “triclinium,id. Vesp. 5: “vacuam arcem,Sil. 2, 692.—
(γ). With dat.: “thalamo,Verg. A. 6, 528: “templo,Sil. 2, 378: “trepidis,id. 9, 365: “sacris muris,id. 10, 368: “tectis,id. 13, 176.—
II. Trop., to break or rush in or upon; to intrude upon, invade, attack, interrupt: “quo modo in Academiam irruperit,Cic. Ac. 2, 44, 136: “imagines in animos per corpus irrumpunt,id. ib. 2, 40, 125: “in alicujus patrimonium,id. de Or. 3, 27, 108: “luxuries in domum irrupit,id. ib. 3, 42, 168: “in nostrum fletum,id. Lig. 5, 13: “calamitates, quae ad me irruperunt,Sen. Ep. 117: “irrumpet adulatio,Tac. H. 1, 15: grammatici ad prosopopoeias usque ... irrumpunt, venture upon, i. e. presume to teach, Quint. 2, 1, 2: “Deos,” i. e. boldly inquire the will of the gods, Stat. Achill. 1, 508: “Phoebe, hanc dignare irrumpere mentem,to enter, inspire, id. Th. 10, 341: “animos populi,Luc. 1, 470; 5, 167: “extremique fragor convexa irrupit Olympi,id. 7, 478.—
B. To break, violate: “foedus,Lact. 1, 18, 17; Vulg. 2 Macc. 13, 25: “institutum, Lact. de Ira Dei, 14, 6: legem,Tert. adv. Marc. 4, 20: “pacem,Cassiod. Var. 5, 43.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (33 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (33):
    • Old Testament, 2 Kings, 3.26
    • Caesar, Gallic War, 4.14
    • Cicero, For Ligarius, 5.13
    • Vergil, Aeneid, 4.645
    • Vergil, Aeneid, 6.528
    • Old Testament, 2 Maccabees, 13.25
    • Caesar, Civil War, 2.13
    • Caesar, Civil War, 3.67
    • Tacitus, Historiae, 1.15
    • Tacitus, Historiae, 3.9
    • Tacitus, Agricola, 25
    • Cicero, On Oratory, 3.27
    • Suetonius, Caligula, 14
    • Suetonius, Divus Claudius, 37
    • Suetonius, Otho, 11
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 5
    • Lucan, Civil War, 1.470
    • Lucan, Civil War, 2.441
    • Lucan, Civil War, 5.167
    • Lucan, Civil War, 7.478
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 3
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 35.23
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 6.36
    • Seneca, Octavia, 732
    • Cicero, De Divinatione, 1.24
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 1.2
    • Seneca, Epistulae, 117
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 50
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 25
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 58
    • Ovid, Ex Ponto, 1.7
    • Statius, Thebias, 10
    • Ovid, Fasti, 6
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: