previous next
longus , a, um, adj. cf. λαγγάζω, λογγάζω,
I.long.
I. Lit.
A. In gen.: “longo interjecto intervallo,Cic. Off. 1, 9, 30: “longissima epistula,id. Att. 16, 11: “Rhenus longo spatio citatus fertur,Caes. B. G. 4, 9: “proficisci longissimo agmine,id. ib. 5, 31: “stant longis annixi hastis,Verg. A. 9, 229: “umbilicus septem pedes longus,Plin. 6, 34, 39, § 212: “longa folia habet fere ad tres digitos,id. 27, 12, 86, § 110: “ferrum autem tres longum habebat pedes,in length, Liv. 21, 8: “scrobes faciemus tribus pedibus longas,Pall. 2, 10: longa navis, a war-ship, manof-war, on account of its shape, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 326 (Ann. v. 468 Vahl.); Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5: longus versus, the heroic hexameter, Enn. ap. Cic. Leg. 2, 27, 68; Diom. p. 493 P.; Isid. Orig. 1, 38: “longa atque insignis honorum pagina,Juv. 10, 57: “sesquipede est quam tu longior,taller, Plaut. Trin. 4, 2, 58: “longus homo, i. q. longurio,a tall fellow, long-shanks, Cat. 67, 47; so, “Maura,Juv. 10, 223: longa manus, a long, far-reaching, mighty hand: “an nescis longas regibus esse manus,Ov. H. 17, 166; “on the contrary: attulimus longas in freta vestra manus,unmutilated, uninjured, Prop. 3, 5, 14 (4, 6, 60).—
B. In partic., far off, remote, distant, = longinquus (post-Aug. and very rare): “remeans longis oris,Sil. 6, 628: “longa a domo militia,Just. 18, 1: longas terras peragrare, Auct. Decl. Quint. 320.—
C. Great, vast, spacious (poet.): “pontus,Hor. C. 3, 3, 37; 3, 27, 43: “Olympus,Verg. G. 3, 223: “classemque ex aethere longo prospexit,id. A. 7, 288: “caelum,Ov. M. 6, 64.—
II. Transf., of time, long, of long duration or continuance, tedious: “in tam longa aetate,Cic. de Sen. 19, 66: “vita longior,id. Tusc. 1, 39, 94: “horae quibus exspectabam longae videbantur,id. Att. 12, 5, 4: “uno die longior mensis,Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129: “longa interjecta mora,Caes. B. C. 3, 69: “post longum tempus,Sen. Contr. 7, 17, 2; 9, 28, 12: “per longum tempus,Suet. Ner. 57: “vita,Liv. 2, 40, 6; 9, 17, 6: “spatium (sc. temporis),id. 9, 18, 10: “error,protracted, id. 5, 33: “caedes,id. 6, 8, 7: “longi aliorum principatus,Tac. H. 2, 55: “longae pacis mala,Juv. 6, 292: “bellum,Quint. 3, 8, 56: “memoriam nostri longam efficere,Sall. C. 1, 3: “morbus,Liv. 27, 23, 6; Cels. 3, 1, 1: “longo tempore,after a long interval, Verg. A. 3, 309; cf.: “longo post tempore,id. E. 1, 29: “longa dies,length of days, a long life, Juv. 10, 265: “longa syllaba,Cic. de Or. 3, 47, 183: “littera,id. Or. 48, 159: “syllabae,Quint. 9, 4, 36: “vocalis,id. 9, 4, 85: “longae pretium virtutis,Luc. 2, 258: “longa Lethe,id. 6, 769: in rebus apertissimis nimis longi sumus; Cic. Fin. 2, 27, 85: “exordium nimis longum,Auct. Her. 1, 7, 11: “longior quam oportet sermo,Quint. 8, 3, 53: “nulla de morte hominis cunctatio longa est,Juv. 6, 221: “quantis longa senectus plena malis,id. 10, 190; 14, 251.—Hence: “longum est,it would take long, it would be tedious, Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156: “longum est ea dicere, sed hoc breve dicam,id. Sest. 5, 12: experire; “non est longum,id. Phil. 3, 2, 10: “arcessere tormenta longum videbatur,Tac. H. 3, 71. —Ellipt., without inf., Cic. N. D. 1, 8, 19: ne longum sit, ne longum faciam, not to be tedious, to speak briefly: “ac, ne longum sit, Quirites, tabellas proferri jussimus,id. Cat. 3, 5, 10: “ac ne longum fiat, videte,id. Leg. 2, 10, 24: “ne longum faciam: dum tu quadrante lavatum Rex ibis,Hor. S. 1, 3, 137: longius facere, to defer or put off any longer: “nihil opus est exemplis id facere longius,Cic. Fin. 5, 6, 16; id. Leg. 1, 7, 22: nihil est mihi longius, nothing makes time seem longer to me than, i. e. I am full of impatience, can hardly wait for: “respondit, nihil sibi longius fuisse, quam ut me viderit,id. Fam. 11, 27, 1; Cic. Verr. 2, 4, 18, § 39; “but: nec mihi longius quicquam est quam videre hominum voltus,nothing is more tedious, id. Rab. Post. 12, 35: in longum, long, for a long time: “nec in longum dilata res,Liv. 5, 16: “in longum dilata conclusio,drawn out tediously, Quint. 8, 2, 22: “causando nostros in longum ducis amores,Verg. E. 9, 56: “otium ejus rei haud in longum paravit,Tac. A. 3, 27; 11, 20: “in longum sufficere,id. H. 4, 22: “odia in longum jaciens, ia. A. 1, 69: nec in longius consultans,id. H. 2, 95: per longum, for a long time: “per longum celata fames,Sil. 2, 465: ex longo, for a long time back: “collecta fatigat edendi Ex longo rabies,Verg. A. 9, 64: longa spes, that looks far ahead, reaching far into futurity: “vitae summa brevis spem nos vetat inchoare longam,Hor. C. 1, 4, 15; Stat. Th. 1, 322.—Of persons, prolix, tedious: “nolo esse longus,Cic. N. D. 1, 36, 101: “in verbis nimius et compositione nonnumquam longior,Quint. 10, 1, 118: “(testis) longus protrahi potest,id. 5, 7, 26: “longus spe ( = tardus et difficilis ad sperandum),slow to hope, Hor. A. P. 172.— Hence, adv., in three forms.
A. Form longē , long, in length.
1. Lit., a long way off, far, far off, at a distance, Plaut. Rud. 4, 3, 95: ab eo oppido non longe fanum est Junonis, Cic. Verr. 2, 4, 46, § 103: “longe absum, audio sero,id. Fam. 2, 7, 1: “quam longe est hinc in saltum Gallicanum,id. Quint. 25, 79: “longe mihi obviam processerunt,Cic. Verr. 2, 2, 27, § 65: longe lateque collucere, in length and breadth, i. e. far and wide, everywhere, id. N D. 2, 15, 40: “Di vim suam longe lateque dmundunt,id. Div. 1, 36, 79: “longe gradi,to take long steps, Verg. A. 10, 572: “Vercingetorix locum castris delegit ab Avarico longe millia passuum XVI.,Caes. B. G. 7, 16: “Rhenum non longe a mari transire,id. ib. 4, 1, 1: “tu autem abes longe gentium,Cic. Att. 6, 3, 1; cf. id. Fam. 12, 22, 2.—Comp.: “fontes longius a praesidiis aberant,Caes. B. C. 3, 49, 5: “longius non discedam,Cic. Fam. 14, 2 fin.: “longius meare,Col. 9, 8, 9.—
2. Trop.
a. Of time, long, for a long period (but, acc. to some, not in positive; and the foll. passages are to be understood locally; v. Forbig. ad Verg. A. 5, 406; 10, 317): “longe prospicere futuros casus,Cic. Lael. 12, 40: “stupet Dares, longeque recusat,Verg. A. 5, 406: “nec longe,id. ib. 10, 317: “quae venientia longe ante videris,Cic. Tusc. 3, 14, 29.—Comp.: “Varro vitam Naevii producit longius,Cic. Brut. 15, 60: “paulo longius tolerare,Caes. B. G. 7, 71, 4: “longius anno remanere,id. ib. 4, 1, 7; Nep. Att. 2, 4; Sall. C. 29, 1.—Sup.: quamdudum in portum venis huc? Ep. Longissime, Plaut. Stich. 4, 1, 24: “quid longissime meministi in patria tua,id. Men. 5, 9, 52: “quoad longissime potest mens mea respicere,Cic. Arch. 1, 1.—
b. Of speech, long, at length, diffusely: “haec dixi longius quam instituta ratio postulabat,Cic. Or. 48, 162: “longius aliquid circumducere,Quint. 10, 2, 17.—
c. Longe esse, abesse.
(α). To be far away, i. e. to be of no assistance, of no avail: “longe iis fraternum nomen populi Romani afuturum,Caes. B. G. 1, 36: “longe illi dea mater erit,Verg. A. 12, 52: “quam tibi nunc longe regnum dotale Creusae,Ov. H. 12, 53: “longe conjugia, ac longe Tyrios hymenaeos Inter Dardanias acies fore,Sil. 17, 80; Petr. 58.—
(β). Longe esse ab aliqua re, to be far from, i. e. destitute of a thing: “ut ab eloquentia longissime fuerint,Quint. 8 prooem. § 3.
d. Widely, greatly, much, very much, by far; esp. with sup. and (poet. and post-Aug. = multo) comp.: “errat longe,Ter. Ad. 1, 1, 40: “longe ante videre,Cic. Tusc. 3, 14; Liv. 1, 19, 12: “longe melior,Verg. A. 9, 556: “minor,Liv. 24, 28, 5: “longe acrius,Tac. A. 4, 40: “praestantior,Curt. 10, 3, 10; Suet. Calig. 5; Quint. 10, 1, 67: “tumultuosior,Vell. 2, 74: “proelium longe magis prosperum,id. 2, 51: “longe omnium longissima est,Plaut. Most. 8, 3, 8: “longe nobilissimus,Caes. B. G. 1, 2: “longe doctissimus,Hor. S. 1, 5, 3: “longe plurimum ingenio valuisse videtur,Cic. Brut. 14, 35: “longe princeps,id. Fam. 13, 13: “longe praestare,id. Brut. 64, 230: “ceteris antecellere,Cic. Verr. 2, 4, 53, § 118: “anteponere alicui rei aliquid,id. de Or. 1, 21, 98: “dissentire,id. Lael. 9, 32 init.: “quod longe secus est,id. ib. 9, 29 fin.: “longe aliter se habet ac,id. Ac. 2, 31, 101: “longe dissimilis contentio,id. Sull. 17, 49: “longe ante alias specie insignis,Liv. 1, 9: “sciunt longe aliud esse virgines rapere, aliud pugnare cum viris,id. 1, 12, 8: “longe mihi alia mens est,Sall. C. 52, 2: “a quo mea longissime ratio ... abhorrebat,Cic. Verr. 2, 2, 4, § 10: “longissime diversa ratio est,id. Phil. 5, 18, 49: “(istae facultates) longe sunt diversae,id. de Or. 1, 49, 215: “longe omnes multumque superare,Cic. Verr. 2, 5, 44, § 115: “longe et multum antecellere,id. Mur. 13, 29.—Repeated: “plurimum et longe longeque plurimum tribuere honestati,Cic. Fin. 2, 21, 68: “sed longe cunctis longeque potentior illa,Ov. M. 4, 325; so Gell. 14, 1.—
e. In post-class. Lat. = valde: “longe gravis,Stat. Th. 10, 140: “longe opulentus,App. M. 1, p. 112, 1: “par studiis aevique modis sed robore longe (sc. impar),far from equal, Stat. Achill. 1, 176.—*
B. Form longĭter , far: “non, ut opinor, id a leto jam longiter errat,Lucr. 3, 676.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (119 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (119):
    • Cicero, Letters to his Friends, 11.27.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 12.15.5
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.13
    • Cicero, Letters to his Friends, 14.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 2.7.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.11
    • Cicero, Letters to Atticus, 6.3.1
    • Caesar, Gallic War, 1.2
    • Caesar, Gallic War, 1.36
    • Caesar, Gallic War, 4.9
    • Caesar, Gallic War, 7.16
    • Caesar, Gallic War, 7.71.4
    • Cicero, Philippics, 5.18.49
    • Cicero, Against Verres, 2.4.118
    • Cicero, Against Verres, 2.4.39
    • Cicero, For Archias, 1.1
    • Cicero, For Sulla, 17.49
    • Cicero, Against Verres, 2.1.156
    • Cicero, Against Verres, 2.2.10
    • Cicero, Against Verres, 2.2.129
    • Cicero, Against Verres, 2.2.65
    • Cicero, Against Verres, 2.4.103
    • Cicero, Against Verres, 2.5.115
    • Cicero, Against Catiline, 3.5.10
    • Cicero, For Lucius Murena, 13.29
    • Cicero, For Rabirius Postumus, 12.35
    • Cicero, For Sestius, 5.12
    • Cicero, Philippics, 3.2.10
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 18
    • Ovid, Metamorphoses, 4.325
    • Ovid, Metamorphoses, 5.65
    • Ovid, Metamorphoses, 6.64
    • Plautus, Pseudolus, 2.3
    • Plautus, Rudens, 4.3
    • Plautus, Stichus, 4.1
    • Plautus, Trinummus, 4.2
    • Vergil, Aeneid, 10.572
    • Vergil, Aeneid, 10.740
    • Vergil, Aeneid, 12.52
    • Vergil, Aeneid, 5.406
    • Vergil, Aeneid, 7.288
    • Vergil, Aeneid, 9.229
    • Vergil, Aeneid, 9.556
    • Vergil, Aeneid, 9.64
    • Vergil, Aeneid, 3.309
    • Vergil, Georgics, 3.223
    • Suetonius, Nero, 57
    • Horace, Satires, 1.5.3
    • Horace, Satires, 1.3.137
    • Horace, Ars Poetica, 172
    • Horace, Ars Poetica, 459
    • Caesar, Civil War, 3.49.5
    • Caesar, Civil War, 3.69
    • Tacitus, Annales, 3.27
    • Tacitus, Annales, 4.40
    • Tacitus, Historiae, 3.71
    • Tacitus, Historiae, 4.22
    • Tacitus, Historiae, 2.55
    • Tacitus, Historiae, 2.95
    • Ovid, Epistulae, 12.53
    • Plautus, Epidicus, 3.2
    • Plautus, Menaechmi, 5.9
    • Cicero, On Oratory, 1.21
    • Cicero, On Oratory, 1.49
    • Cicero, On Oratory, 3.47
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 52
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.676
    • Suetonius, Caligula, 5
    • Lucan, Civil War, 6.769
    • Lucan, Civil War, 2.258
    • Cornelius Nepos, Atticus, 2.4
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 27.110
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 3.1
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 9
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 16
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 8.7
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 8
    • Livy, The History of Rome, Book 27, 23.6
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 12.8
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 19.12
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 40.6
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 17
    • Livy, The History of Rome, Book 24, 28
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 33
    • Cicero, De Legibus, 1.7
    • Cicero, De Legibus, 2.10
    • Cicero, De Legibus, 2.27
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.21
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.27
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.6
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.36
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.8
    • Cicero, De Amicitia, 12
    • Cicero, De Amicitia, 9
    • Cicero, De Divinatione, 1.36
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.39
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 3.14
    • Cicero, De Officiis, 1.9
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 8.56
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 7.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 2.22
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.53
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, pr.3
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.85
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.36
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.118
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.67
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 2.17
    • Gellius, Noctes Atticae, 14.1
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 1
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 29
    • Statius, Thebias, 1
    • Statius, Thebias, 10
    • Statius, Thebias, 7
    • Columella, Res Rustica, 9.8.9
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 10.3.10
    • Cicero, Brutus, 15.60
    • Cicero, Orator, 48.159
    • Cicero, Orator, 48.162
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: