previous next
mens , mentis (
I.nom. sing. mentis: terra corpus est, at mentis ignis est, Enn. ap. Prisc. p. 764 P.; so too, istic est de sole sumptus; isque totus mentis est, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll.; cf. Enn. p. 168, v. 6 and 7 Vahl.), f. from the root men, whence memini, q. v., and comminiscor, the mind, disposition; the heart, soul (class.).
I. In gen.: fusi sine mente ac sine sensu ullo jaceant, Enn. ap. Non. 312, 26 (Ann. v. 134 Vahl.): “nubilam mentem Animi habeo,Plaut. Cist. 2, 1, 6: “mens animi,Cat. 65, 4: “mens animi vigilat,Lucr. 4, 758: “mala mens, malus animus,bad disposition, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137: “hominum erga se mentes,feelings, sentiments, Suet. Calig. 60: “mens mollis ad calamitates perferendas,Caes. B. G. 3, 19: “humanae mentis vitium ... saeva cupido,Juv. 14, 175.—
II. In partic.
B. The intellectual faculties, the mind, understanding, intellect, reason, judgment, discernment, consideration, reflection, etc.: mens, cui regnum totius animi (soul) a naturā tributum est, Cic. Tusc. 3, 5, 11: “animus ita est constitutus, ut habeat praestantiam mentis,id. Fin. 5, 12, 34: “deorum mente atque ratione omnem mundum administrari et regi,id. N. D. 1, 2, 4: “mente complecti aliquid,to comprehend, understand, id. Tusc. 1, 16, 37: “sanum mentis esse,to be of sound mind, Plaut. Trin. 2, 4, 53: “mens sana in corpore sano, Juv 10, 356: mentis suae esse,to be in one's right mind, in one's senses, Cic. Pis. 21, 50; so, “mentis compotem esse,id. ib. 20, 48: captus mente, out of his senses, beside himself, mad (cf. menceps), id. Ac. 2, 17, 53; Paul. Sent. 3, 4, a, 11: “mentem amittere,to lose one's mind, Cic. Har. Resp. 15. 31: “mentis inops,Ov. H. 15, 139: “huic ex tempore dicenti effluit mens,his recollection vanished, Cic. Brut. 61, 218: “quis est tam vecors, qui ea, quae tanta mente fiunt, casu putet posse fieri?id. Har. Resp. 9, 19: “vobis dent mentem oportet (di), ut prohibeatis, sicut mihi dederunt, ut, etc.,Liv. 6, 18: “quid tibi istuc in mentem venit?what comes into your mind? what are you thinking of? Plaut. Am. 2, 2, 34: “modo hercle in mentem venit,id. As. 3, 2, 42: “venit hoc mihi in mentem, te, etc.,id. Aul. 2, 2, 49: “venit in mentem, ut, etc.,id. Curc. 4, 4, 2.—With inf., Plaut. Bacch. 4, 7, 31.—With nom.: “miserae ubi venit in mentem mortis metus,Plaut. Rud. 3, 3, 23: “servi venere in mentem calliditates,Ter. Heaut. 5, 1, 13: “quotiescumque patria in mentem veniret,Liv. 5, 54, 3; 8, 5, 10; Quint. 12, 9, 13; cf.: “numquam ea res tibi tam belle in mentem venire potuisset,Cic. Att. 12, 37, 2; id. Har. Resp. 26, 55.—With gen. (so mostly in Cic.): “non minus saepe ei venit in mentem potestatis, quam aequitatis tuae,he bethought himself of, Cic. Quint. 2, 6: “tibi tuarum virtutum veniat in mentem,id. de Or 2, 61, 249: “venit mihi Platonis in mentem,id. Fin. 5, 1, 2: “solet mihi in mentem venire illius temporis,id. Fam. 7, 3, 1.—
C. Mind, thought, plan, purpose, intention, design. quā facere id possis, nostram nunc accipe mentem, Verg. A. 1, 676: ut nemini dubium esse debeat, quin reliquo tempore eādem mente sim futurus, Nep. Hann. 2, 5: “Dolabella classem mente comparavit, ut,Cic. Fam. 12, 14, 1: “mentes deorum scrutari in fibris,Ov. M. 15, 136: “ferro percussit, sed non occidendi mente, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 6, 3: poenae modus ex mente facientis statui potest,ib. 13, 3, 2: “in mente est mihi dormire,I have a mind to, Petr. 21.—
D. Spirit, boldness, courage: addere mentem, to give courage to, Hor Ep. 2, 2, 36: “demittunt mentes,lose courage, Verg. A. 12, 609 (cf. animus).—
E. Personified: Mens , the goddess of thought, whose festival was held on the eighth of June, Cic. Leg. 2, 8, 19: “Menti aedem T. Octacilius praetor vovit,Liv. 22, 10; cf. Ov. F. 6, 241.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (35 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (35):
    • Cicero, Letters to his Friends, 12.14.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.3.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 12.37.2
    • Caesar, Gallic War, 3.19
    • Cicero, On the Responses of the Haruspices, 9.19
    • Cicero, On the Responses of the Haruspices, 15
    • Cicero, On the Responses of the Haruspices, 26.55
    • Cicero, Against Piso, 21.50
    • Ovid, Metamorphoses, 15.136
    • Plautus, Cistellaria, 2.1
    • Plautus, Curculio, 4.4
    • Plautus, Rudens, 3.3
    • Plautus, Trinummus, 2.4
    • Vergil, Aeneid, 12.609
    • Vergil, Aeneid, 1.676
    • Plautus, Amphitruo, 2.2
    • Plautus, Asinaria, 3.2
    • Plautus, Aulularia, 2.2
    • Plautus, Bacchides, 4.7
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.758
    • Suetonius, Caligula, 60
    • Cornelius Nepos, Hannibal, 2.5
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 10
    • Livy, The History of Rome, Book 8, 5
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 54.3
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 18
    • Cicero, De Legibus, 2.8
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.1
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.12
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.2
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.16
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 3.5
    • Cicero, De Officiis, 3.10
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 9.13
    • Ovid, Fasti, 6
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: