previous next
mīlĕs (MEILES, Inscr. Mur. 582; late form, milex, Gromat. Vet. p. 246, 19), ĭtis, comm. Sanscr root mil-, to unite, combine; cf.: “mille, milites, quod trium millium primo legio fiebat, ac singulae tribus Titiensium, Ramnium, Lucerum milia singula militum mittebant,Varr. L. L. 5, § 89 Müll.,
I.a soldier.
I. Lit.
A. In gen.: “miles, qui locum non tenuit,Cic. Clu. 46, 128: legere milites, to levy, raise, Pompei, ap. Cic. Att. 8, 12 a, 3: “scribere,to enlist, enroll, Sall. J. 43, 3: “deligere,Liv. 29, 1: “ordinare,to form into companies, id. ib.: “mercede conducere,to hire, take into one's pay, id. ib. 29, 5: “dimittere,to dismiss, Cic. Fam. 3, 3, 2: “miles tremulus,” i. e. Priam, Juv. 10, 267: “miles cum die, qui prodictus sit, aberat, neque excusatus erat, infrequens dabatur,Gell. 16, 4, 5.—
B. In partic., of foot-soldiers, infantry, in opp. to eques: “tripartito milites equitesque in expeditionem inisit,Caes. B. G. 5, 10: v. eques.—Opp. to the general: miles gregarius, or miles alone, a common soldier, private: “strenui militis et boni imperatoris officia simul exsequebatur,Sall. C. 60, 4; id. J. 62; Vell. 2, 18, 1 volgus militum, Liv. 22, 30, 7: “maritim as,a soldier in sea-service, marine, Plaut. Capt. 1, 2, 61.—
II. Transf.
A. Collect., the soldiery, the army (esp. freq. in the postAug. per.), Liv. 22, 57 fin.; Verg. A. 2, 495; Vell. 1, 15, 1; 2, 78, 2; Tac. A. 1, 2; 24; 2, 16; Juv. 10, 155; 16, 18 et saep.—
B. Under the emperors, an armed servant of the emperor, court-official, Cod. Th. 11, 1, 34; Dig. 4, 6, 10.—
C. A chessman, pawn, in the game of chess: “discolor ut recto grassetur limite miles,Ov. Tr. 2, 477.—
D. Fem., of a woman who is in childbed for the first time: “et rudis ad partūs et nova miles eram,Ov. H. 11, 48.—Of a nymph in the train of Diana: “miles erat Phoebes,Ov. M. 2, 415.—
E. (Eccl. Lat.) Of a servant of God or of Christ, struggling against sin, etc.: “bonus Christi,Vulg. 2 Tim. 2, 3.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (17 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (17):
    • Cicero, Letters to his Friends, 3.3.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 8.12
    • Caesar, Gallic War, 5.10
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 46.128
    • Ovid, Metamorphoses, 2.415
    • Vergil, Aeneid, 2.495
    • New Testament, 2 Timothy, 2.3
    • Tacitus, Annales, 1.2
    • Plautus, Captivi, 1.2
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 30
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 57
    • Livy, The History of Rome, Book 29, 1
    • Livy, The History of Rome, Book 29, 5
    • Gellius, Noctes Atticae, 16.4.5
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 60
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 43
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 62
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: