previous next
moenĭa , ĭum (
I.gen. plur. moeniōrum for moenium, like anciliorum for ancilium, acc. to Cledon. p. 1898 P.; abl. plur. MOENIIS for moenibus, Inscr. Grut. 408, 1, 34; in sing. moene: moene singulariter dixit Ennius (al. Naevius), Paul. ex Fest. p. 145 Müll.), n. perh. Sanscr. root mū-, bind; Gr. ἀμύνω, μύνη; cf.: munus, immunis, munio, defensive walls, ramparts, bulwarks, city walls, as a means of protection and security.
I. Lit. (class.): “uti haberent tuta oppida quod operis muniebant, moenia dicta,Varr. L. L. 5, § 141 Müll.: “domicilia conjuncta, quas urbes dicimus, moenibus sepserunt,Cic. Sest. 42, 91: “diligentius urbem religione quam ipsis moenibus cingitis,id. N. D. 3, 40, 94; id. Ac. 2, 44, 137; id. Rep. 1, 11, 17: “altissima,Caes. B. C. 3, 80: “cum paene inaedificata in muris ab exercitu nostro moenia viderentur,bulwarks, fortifications, id. ib. 2, 16: summa arcis, Enn. ap. Macr. S. 1, 4 (Ann. v. 170 Vahl.): “dividimus muros, et moenia pandimus urbis,Verg. A. 2, 234.—
II. Transf.
A. Poet., in gen., walls, enclosure: “moenia navis,Ov. M. 11, 532: “angusta theatri,Lucr. 4, 82: mundi, id. 1, 73; cf. “caeli,Ov. M. 2, 401.—
B. A city enclosed by walls, a walled town (mostly poet. and in post-Aug. prose): nulla jam pernicies moenibus ipsis intra moenia comparabitur, to our walls, i. e. our city, Cic. Cat. 2, 1, 1: “moenia lata videt triplici circumdata muro,Verg. A. 6, 549: “moenia circumdare muro,Flor. 1, 4, 2; Vitr. 8, 4. —*
C. A mansion, dwelling: “Ditis magni,Verg. A. 6, 541.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (12 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (12):
    • Cicero, Against Catiline, 2.1.1
    • Cicero, For Sestius, 42.91
    • Ovid, Metamorphoses, 2.401
    • Ovid, Metamorphoses, 11.532
    • Vergil, Aeneid, 2.234
    • Vergil, Aeneid, 6.541
    • Vergil, Aeneid, 6.549
    • Vitruvius, On Architecture, 8.4
    • Caesar, Civil War, 3.80
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.82
    • Cicero, De Republica, 1.11
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.40
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: