previous next
mōtus , ūs, m. moveo,
I.a moving, motion (freq. and class.).
I. Lit.
B. In partic., artistic movement, gesticulation, dancing: “haud indecoros motus more Tusco dabant,gesticulated, Liv. 7, 2: “Ionici,dances, Hor. C. 3, 6, 21: “Cereri dare motūs,to perform dances, dance, Verg. G 1, 350: “palaestrici,the motions of wrestlers, Cic. Off. 1, 36, 130. —Of the gestures of an orator, Cic. Brut. 30, 116.—Of military movements, evolutions: “ut ad motūs concursūsque essent leviores,Nep. Iph. 1, 4.—
C. Transf., a stage in the growth of a plant: “tres esse motūs in vite, seu potius in surculo, naturales: unum quo germinet: alterum quo floreat: tertium quo maturescat,Col. 4, 28, 2.—
II. Trop.
A. In gen., of the mind or heart, a movement, operation, impulse, emotion, affection, passion, agitation, disturbance (syn.: “affectus, perturbatio): cum semper agitetur animus, nec principium motus habeat,Cic. Sen. 21, 78: “motūs animorum duplices sunt, alteri cogitationis, alteri appetitūs,id. Off. 1, 36, 130: “motūs animi nimii, i. e. perturbationes,id. ib. 1, 38, 136: “mentis meae,id. Att. 3, 8, 4: “animi motus et virtutis gloriam esse sempiternam,id. Sest. 68, 143: “tres quae dulcem motum afferunt sensibus,sensation, id. Fin. 2, 3, 10: Manto, divino concita motu, impulse, inspiration, Ov. M. 6, 158.—
B. In partic.
1. A political movement, sudden rising, tumult, commotion.
(α). In a good sense: Italiae magnificentissimus ille motus, Cic. pro Dom. 56, 142.—
(β). Rebellion, sedition: “omnes Catilinae motūs conatūsque prohibere,Cic. Cat. 2, 12, 26: “motum afferre rei publicae,id. ib. 2, 2, 4: “populi,id. de Or. 2, 48, 199: “servilis,a rising of the slaves, insurrection, Liv. 39, 29: “motum in re publicā non tantum impendere video, quantum tu aut vides, aut ad me consolandum affers,a change, alteration, Cic. Att. 3, 8, 3.—
2. In rhet., a trope (= immutatio verborum, Cic.), Quint. 9, 1, 2; cf. id. 8, 5, 35.—
3. A motive (post-Aug.): “audisti consilii mei motūs,Plin. Ep. 3, 4, 9.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (23 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (23):
    • Cicero, Letters to Atticus, 3.8.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 3.8.4
    • Cicero, Against Catiline, 2.12.26
    • Cicero, For Sestius, 68.143
    • Ovid, Metamorphoses, 6.158
    • Vergil, Aeneid, 4.297
    • Cicero, On Oratory, 2.48
    • Lucan, Civil War, 4.734
    • Cornelius Nepos, Iphicrates, 1.4
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.4.9
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 29
    • Cicero, De Republica, 6.17
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.3
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.11
    • Cicero, De Senectute, 21
    • Cicero, De Officiis, 1.36
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 5.35
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 1.2
    • Columella, Res Rustica, 4.28.2
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.4.20
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 8.11.2
    • Cicero, Timaeus, 6
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: