previous next
nītor , nīsus and nixus (
I.inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.
I. Lit.
(α). With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33: “stirpibus suis niti,Cic. Tusc. 5, 13, 37: “herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,id. Sen. 15, 51: “hastili nixus,id. Rab. Perd. 7, 21: “mulierculā nixus,Cic. Verr. 2, 5, 33, § 86: “juvenis, qui nititur hastā,Verg. A. 6, 760: “paribus nitens Cyllenius alis Constitit,id. ib. 4, 252: “nixus baculo,Ov. P. 1, 8, 52.—
(β). With in and acc.: “nixus in hastam,Verg. A. 12, 398.—
(γ). With de: “de quā pariens arbore nixa dea est,Ov. H. 21, 100.—
(δ). With gen. of place: “humi nitens,Verg. A. 2, 380.—(ε) Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: “niti modo ac statim concidere,to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—
B. Transf.
1. To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.): “quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,Cic. N. D. 2, 48, 124: “nituntur gradibus,Verg. A. 2, 442: “in altas rupes,Luc. 4, 37: “ad sidera,Verg. G. 2, 427: “in aëra,Ov. P. 2, 7, 27: “in adversum,id. M. 2, 72: “sursum nitier,Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion: “niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,to struggle, Sall. J. 60, 4.—
2. To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti): “nitor,I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—
3. To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—
II. Trop.
2. To strive after a thing: “ad immortalitatem gloriae niti,Cic. Sen. 23, 82: “ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,Ov. Am. 3, 4, 17.—
3. To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.: “nitamur igitur nihil posse percipi,Cic. Ac. 2, 21, 68.—
B. To rest, rely, depend upon a thing.
(γ). With ubi: “quo confugies? ubi nitere?Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus , i, m., only plur., Nixi , ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.: “magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,Ov. M. 9, 294.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (44 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (44):
    • Cicero, Letters to Atticus, 3.9.2
    • Cicero, Against Verres, 2.2.155
    • Cicero, For Rabirius on a Charge of Treason, 7.21
    • Cicero, Against Verres, 2.5.86
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 40.112
    • Cicero, For Marcus Caelius, 10.25
    • Cicero, For Milo, 7.19
    • Ovid, Metamorphoses, 2.72
    • Ovid, Metamorphoses, 8.694
    • Ovid, Metamorphoses, 9.302
    • Plautus, Rudens, 3.3
    • Vergil, Aeneid, 2.380
    • Vergil, Aeneid, 2.442
    • Vergil, Aeneid, 12.398
    • Vergil, Aeneid, 6.760
    • Vergil, Georgics, 2.427
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 20
    • Ovid, Metamorphoses, 9.294
    • Caesar, Civil War, 1.45
    • Caesar, Civil War, 2.37
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 101
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 13
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 25
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 31
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 60
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.1059
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.909
    • Lucan, Civil War, 4.37
    • Cornelius Nepos, Atticus, 15.2
    • Cornelius Nepos, Miltiades, 4.2
    • Cornelius Nepos, Pelopidas, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 35, 10
    • Cicero, De Divinatione, 2.26
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.48
    • Cicero, De Senectute, 15
    • Cicero, De Senectute, 10
    • Cicero, De Senectute, 23
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.5
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.13
    • Cicero, De Officiis, 1.34
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 38
    • Ovid, Ex Ponto, 1.8
    • Ovid, Ex Ponto, 2.7
    • Ovid, Ex Ponto, 3.5
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: