previous next
nosco , nōvi, nōtum, 3 (old form, GNOSCO, GNOVI, GNOTVM, acc. to Prisc. p. 569 P.;
I.inf. pass. GNOSCIER, S. C. de Bacch.; cf. GNOTV, cognitu, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.: GNOT (contr. for gnovit) οἶδεν, ἐπιγινώσκει; GNOTV, γνῶσιν, διάγνωσιν, Gloss. Labb.—Contr. forms in class. Lat. are nosti, noram, norim. nosse; nomus for novimus: nomus ambo Ulixem, Enn. ap. Diom. p. 382 P., or Trag. v. 199 Vahl.), v. a. for gnosco, from the root gno; Gr. γιγνώσκω, to begin to know, to get a knowledge of, become acquainted with, come to know a thing (syn.: scio, calleo).
I. Lit.
1.
(β). Temppperf., to have become acquainted with, to have learned, to know: “si me novisti minus,Plaut. Aul. 4, 10, 47: “Cylindrus ego sum, non nosti nomen meum?id. Men. 2, 2, 20: “novi rem omnem,Ter. And. 4, 4, 50: “qui non leges, non instituta ... non jura noritis,Cic. Pis. 13, 30: “plerique neque in rebus humanis quidquam bonum norunt, nisi, etc.,id. Lael. 21, 79: “quam (virtutem) tu ne de facie quidem nosti,id. Pis. 32, 81; id. Fin. 2, 22, 71: “si ego hos bene novi,if I know them well, id. Rosc. Am. 20 fin.: si Caesarem bene novi, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 2: “Lepidum pulchre noram,Cic. Fam. 10, 23, 1: “si tuos digitos novi,id. Att. 5, 21, 13: “res gestas de libris novisse,to have learned from books, Lact. 5, 19, 15: “nosse Graece, etc. (late Lat. for scire),Aug. Serm. 45, 5; 167, 40 al.: “ut ibi esses, ubi nec Pelopidarumnosti cetera,Cic. Fam. 7, 28, 2; Plin. Ep. 3, 9, 11.—
2. To examine, consider: “ad res suas noscendas,Liv. 10, 20: “imaginem,Plaut. Ps. 4, 2, 29.—So esp., to take cognizance of as a judge: “quae olim a praetoribus noscebantur,Tac. A. 12, 60.—
II. Transf., in the tempp. praes.
A. In gen., to know, recognize (rare; perh. not in Cic.): hau nosco tuom, I know your (character, etc.), i. e. I know you no longer, Plaut. Trin. 2, 4, 44: “nosce imaginem,id. Ps. 4, 2, 29; id. Bacch. 4, 6, 19: “potesne ex his ut proprium quid noscere?Hor. S. 2, 7, 89; Tac. H. 1, 90.—
B. In partic., to acknowledge, allow, admit of a reason or an excuse (in Cic.): “numquam amatoris meretricem oportet causam noscere, Quin, etc.,Plaut. Truc. 2, 1, 18: “illam partem excusationis ... nec nosco, nec probo,Cic. Fam. 4, 4, 1; cf.: “quod te excusas: ego vero et tuas causas nosco, et, etc.,id. Att. 11, 7, 4: “atque vereor, ne istam causam nemo noscat,id. Leg. 1, 4, 11.—
III. Transf. in tempp. perf.
A. To be acquainted with, i. e. to practise, possess: “alia vitia non nosse,Sen. Q. N. 4 praef. § 9.—
B. In mal. part., to know (in paronomasia), Plaut. Most. 4, 2, 13; id. Pers. 1, 3, 51.—
IV. (Eccl. Lat.) Of religious knowledge: “non noverant Dominum,Vulg. Judic. 2, 12; ib. 2 Thess. 1, 8: “Jesum novi, Paulum scio,I acknowledge, ib. Act. 19, 15.—Hence, nōtus , a, um, P. a., known.
(β). With gen. (poet.): “notus in fratres animi paterni,Hor. C. 2, 2, 6: noti operum Telchines. Stat. Th. 2, 274: “notusque fugarum, Vertit terga,Sil. 17, 148.—
(γ). With subj.-clause: “notum est, cur, etc.,Juv. 2, 58.—
(δ). With inf. (poet.): “Delius, Trojanos notus semper minuisse labores,Sil. 12, 331.—
2. In partic.
a. Subst.: nōti , acquaintances, friends: “de dignitate M. Caelius notis ac majoribus natu ... respondet,Cic. Cael. 2, 3: “hi suos notos hospitesque quaerebant,Caes. B. C. 1, 74, 5; Hor. S. 1, 1, 85; Verg. Cir. 259.—
B. Transf., act., knowing, that knows: novi, notis praedicas, to those that know, Plaut. Ps. 4, 2, 39.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (55 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (55):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.14.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.23.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 4.4.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 5.12.7
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.28.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 11.7.4
    • Cicero, Letters to Atticus, 5.21.13
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.7
    • Cicero, For Marcus Caelius, 13.31
    • Cicero, For Marcus Caelius, 2.3
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 20
    • Cicero, Against Verres, 2.3.134
    • Cicero, For Lucius Murena, 7.16
    • Cicero, For Sulla, 26.72
    • Cicero, For Milo, 28.76
    • Cicero, Against Piso, 13.30
    • Cicero, Against Piso, 32.81
    • Cicero, Philippics, 11.5.10
    • Livy, The History of Rome, Book 10, 20
    • Ovid, Metamorphoses, 14.153
    • Ovid, Metamorphoses, 1.198
    • Plautus, Mostellaria, 4.2
    • Plautus, Persa, 1.3
    • Plautus, Poenulus, 4.2
    • Plautus, Pseudolus, 4.2
    • Plautus, Stichus, 1.1
    • Plautus, Trinummus, 2.4
    • New Testament, 2 Thessalonians, 1.8
    • New Testament, Acts, 19.15
    • Horace, Satires, 1.1.85
    • Horace, Satires, 2.7.89
    • Caesar, Civil War, 1.74.5
    • Caesar, Civil War, 2.19
    • Tacitus, Annales, 12.60
    • Tacitus, Historiae, 1.90
    • Tacitus, Agricola, 5
    • Plautus, Asinaria, 2.4
    • Plautus, Aulularia, 4.10
    • Plautus, Bacchides, 4.6
    • Plautus, Menaechmi, 2.2
    • Plautus, Truculentus, 2.1
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.190
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.832
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.124
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.9.11
    • Cicero, De Legibus, 1.4
    • Cicero, De Republica, 1.41
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.22
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.14
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.4
    • Cicero, De Amicitia, 21
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.22
    • Ovid, Tristia, 1.5
    • Statius, Thebias, 2
    • Cicero, Orator, 33.118
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: