I.gen. ornati, Ter. And. 2, 2, 28; dat. ornatu, C. Caes. ap. Gell. 4, 16, 8), m. orno (class.; cf.: cultus, munditia), a furnishing, providing, preparing; a preparation.
I. Lit.
A. In gen. (very rare): “in ornat bus publicis (i. e. epulis, conviviis),” Varr. R. R. 3, 9, 17: in aedibus nihil ornati, no preparation (for the wed ding), Ter And. 2, 2, 28: Pompeiis emptus ornatus (trapeti), Cato, R. R. 22, 3.—
B. In partic., an adornment, decoration, embellishment, ornament (class.): “portarum, itinerum, locorumque omnium,” Hirt. B. G. 8, 51. —
2. Transf., in concr., splendid dress, attire, apparel: “ornatus appellatur cultus ipse, quo quis ornatur,” Fest. p. 184 Müll.: “nauclericus,” Plaut. Mil. 4, 4, 41: “vide ornatus hic satine me condecet?” id. Ps. 4, 1, 24: “militaris,” Cic. Off. 1, 18, 61: “regalis,” id. Fin. 2, 21, 69: “equus regio ornatu instructus,” trappings, Plin. 8, 42, 64, § 154 dub. (Jan.: regio instratu ornatus).—So of a woman's head-dress, Ov. A. A. 3, 138; Verg. A. 7, 74: “corporis ornatum exuere,” Juv. 10, 321.—
II. Trop.
A. In gen., furniture, accoutrements, equipage: “eloquentia quocumque ingreditur, eodem est instructu ornatuque comitata,” Cic. de Or. 3, 6, 23: “ornatus autem verborum duplex, unus simplicium, alter collocatorum,” id. Or. 23, 80.—
B. In partic., a decoration, ornament: “aedilitatis,” Cic. Dom. 43, 111: “afferre ornatum orationi,” id. Or. 39, 134.— Of the world, corresp. to the Gr. κόσμος, Cic. Ac. 2, 38, 119: “hic tantus caeli ornatus,” id. N. D. 2, 44, 115; cf. Plin. 2, 4, 3, § 8: “caeli et terra et omnis ornatus eorum,” Vulg. Gen. 2, 1.