previous next
pax , pācis, f. from the root pac, pag, pacisco, pango; “whence also pagina, pagus, q. v.: pacem a pactione conditionum putat dictam Sinnius Capito, quae utrique inter se populo sit observanda,Fest. p. 230 Müll.; orig. an agreement, contract, treaty; hence,
I.peace, concluded between parties at variance, esp. between belligerents; a treaty of peace; tranquillity, the absence of war, amity, reconciliation after a quarrel, public or private (cf. indutiae): “quando ita rem gessistis . . . Pax conmerciumque'st vobis mecum,Plaut. Stich. 4, 1, 14: “pacem componi volo Meo patre cum matri,id. Merc. 5, 2, 113: orator sine pace redit, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 41 Müll. (Ann. v. 211 Vahl.): pacem inter sese conciliant, id. ap. Auct. Her. 2, 25, 39 (Trag. v. 164 ib.): “videndum est cum omnibusne pax esse possit, an sit aliquod bellum inexpiabile,Cic. Phil. 13, 1, 1; 12, 5, 10: “pax est tranquilla libertas,id. ib. 2, 44, 113: “nihil est tam populare quam pax, tranquillitas, otium,id. Agr. 2, 37, 102; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 1: “esse pacem alicui cum aliquo,id. Phil. 7, 3, 7; 7, 8, 21: “pacem habere,id. Att. 7, 14, 1: “conciliare inter cives,id. Fam. 10, 27, 1: “conficere,id. Fl. 12, 29: “coagmentare,id. Phil. 7, 7, 24: “servare,id. ib. 7, 8, 22: “confirmare cum aliquo,id. ib. 1, 1, 2: “pace uti,id. Prov. Cons. 2, 4: “dimittere aliquem cum pace,id. Mur. 15, 32: “suscipienda bella sunt . . . ut sine injuriā in pace vivatur (cf. II. 2. infra),id. Off. 1, 11, 35: “quem L. Sulla, cum bellum invexisset totam in Asiam, cum pace dimisit,id. Mur. 15, 32: “pacem petere,Caes. B. G. 1, 27: “pangere cum aliquo,Liv. 9, 11: “componere,id. 2, 13: “impetrare,id. 30, 35: “classis bona cum pace accepta est,id. 28, 37: “itaque pax populo Caeriti data,id. 7, 20: “Bocchus neque bello neque pace antea cognitus,Sall. J. 19, 7: “pacem agitare,id. ib. 14, 10: “rumpere,Verg. A. 12, 202: “et sumptā et positā pace,Prop. 2, 1, 36: “pacem turbare,Tac. A. 12, 65: “additis qui pacem nostram metuebant,” i. e. the peace granted by us. id. ib. 12, 33; “12, 29: pace belloque rempublicam regere,Suet. Aug. 61; id. Tib. 37: “bello ac pace,both in war and in peace, Liv. 8, 35; Stat. Th. 4, 839: “in pace,Hor. S. 2, 2, 110; Tac. A. 11, 10; 14, 39: “in mediā pace,Liv. 36, 11, 2: “mediā pace,Tac. A. 14, 32; Curt. 8, 10, 17: “in intimo sinu pacis,Plin. Pan. 56, 4: “alta pax,Sen. Thyest. 576.—
(β). Plur.: “hostibus victis, pacibus perfectis, etc.,Plaut. Pers. 5, 1, 1; Varr. ap. Non. 149, 15: jura, judicia, bella atque paces penes paucos erant, Sall. J. 31, 20; Hor. Ep. 1, 3, 8; 2, 1, 102 (Lucr. 5, 1230, ventorum paces is spurious; v. Lachm.).—
2. Personified: “Pax,the goddess of peace, Peace, Ov. F. 1, 709 sq.; 3, 882; Hor. C. S. 57; Suet. Vesp. 9; Petr. S. 124; Nep. Tim. 2; Inscr. Orell. 1823.—
B. Transf.
2. Pace tuā, alicujus, with your (or his) good leave or permission: “pace quod fiat tuā,Ter. Eun. 3, 2, 13: “pace tuā dixerim,Cic. Tusc. 5, 5, 12; id. de Or. 1, 17, 76: “C. Claudi pace loquar,Liv. 3, 19, 7: “pace majestatis ejus dixerim,Vell. 2, 129, 3: “pace diligentiae Catonis dixerim,id. 1, 7, 4: “pace loquar Veneris: tu dea major eris,Ov. Am. 3, 2, 60.—
3. Dominion, empire, of the Romans (post-Aug.): “pax Romana,Sen. Clem. 1, 8, 2; cf.: “haec tot milia gladiorum, quae pax mea (i. e. Neronis) comprimit,id. ib. 1, 1, 2: “immensa Romanae pacis majestate,Plin. 27, 1, 1, § 3: “nostra,Tac. A. 12, 33.—
4. Pax, as an interj., peace! silence! enough! pax, abi, Plaut. Mil. 3, 1, 213; id. Ps. 5, 1, 33; id. Stich. 5, 7, 3 al.: “capillus passus, prolixus, circum caput Rejectus neglegenter: pax!Ter. Heaut. 2, 3, 49; 4, 3, 39; Aus. Idyll. 12 fin.
II. Trop., peace, rest, quiet, ease.
1. Of inanim. objects, as of the sea: “pax ipsa tumet,Stat. Th. 7, 87: “sensim infusa tranquilla per aequora pace,Sil. 7, 258.—Of a river: “flumen cum pace delabens,Hor. C. 3, 29, 35: “fluminis,Flor. 4, 2, 28.—Of the countenance: “pacem vultus habet,tranquillity, Ov. M. 2, 858.—
3. The rest or peace of death: “excepit illum magna et aeterna pax,Sen. ad Marc. 19, 5: so, REQVIESCIT IN PACE, a formula frequently found in later, esp. in Christian epitaphs, borrowed from Jewish grave-stones, on which , etc., very frequently occurred; v. the Lat.Hebr. epit. on a Jewess, in Murat. p. 1842, 4, and cf. the inscr. ib. p. 1674, 3.—
4. Peace in the church, harmony (eccl. Lat.): “quamdiu pax est in populo Dei,Lact. 5, 21, 4; 5, 13, 10.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (63 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (63):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.27.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 7.14.1
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.1
    • Caesar, Gallic War, 1.27
    • Cicero, Philippics, 13.1.1
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.37.102
    • Cicero, For Rabirius on a Charge of Treason, 2.5
    • Cicero, On the Consular Provinces, 2.4
    • Cicero, For Lucius Murena, 15.32
    • Cicero, Philippics, 7.3.7
    • Cicero, Philippics, 7.7.24
    • Ovid, Metamorphoses, 2.858
    • Ovid, Metamorphoses, 11.624
    • Plautus, Curculio, 2.2
    • Plautus, Miles Gloriosus, 3.1
    • Plautus, Persa, 5.1
    • Plautus, Pseudolus, 5.1
    • Vergil, Aeneid, 12.202
    • Vergil, Aeneid, 3.370
    • Vergil, Georgics, 4.535
    • Suetonius, Divus Augustus, 61
    • Horace, Satires, 2.2.110
    • Tacitus, Annales, 11.10
    • Tacitus, Annales, 12.33
    • Tacitus, Annales, 12.65
    • Tacitus, Annales, 14.32
    • Plautus, Amphitruo, 5.1
    • Plautus, Mercator, 5.2
    • Plautus, Poenulus, 1.2
    • Plautus, Stichus, 4.1
    • Plautus, Stichus, 5.7
    • Cicero, On Oratory, 1.17
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 31
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1230
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1229
    • Suetonius, Tiberius, 37
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 9
    • Cornelius Nepos, Timoleon, 2
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 27.3
    • Livy, The History of Rome, Book 30, 35
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 20
    • Livy, The History of Rome, Book 28, 37
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 13
    • Livy, The History of Rome, Book 8, 35
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 11
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 19.7
    • Livy, The History of Rome, Book 36, 11
    • Seneca, Thyestes, 576
    • Seneca, de Clementia, 1.1.2
    • Seneca, de Clementia, 1.8.2
    • Petronius, Satyricon, 124
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 1.14
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.16
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.5
    • Cicero, De Officiis, 1.11
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 14
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 19
    • Ovid, Tristia, 5.12
    • Statius, Thebias, 4
    • Statius, Thebias, 7
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 8.10.17
    • Ovid, Fasti, 1
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: