previous next
pĕcūnĭa , ae (on the oldest inscrr., also written PEQVNIA, as PEQVDES, PEQVLIVM), f. pecus, because the wealth of the ancients consisted in cattle: “pecus, a quo pecunia universa, quod in pecore pecunia tum consistebat pastoribus,Varr. L. L. 5, § 95 Müll.; cf. Fest. s. v. peculatus, p. 212 and 213 Müll.,
I.property, riches, wealth (cf.: divitiae, res, bona, etc.).
I. In gen.: “pecunia sacrificium fieri dicebatur, cum frugum fructuumque causā mola pura offerebatur in sacrificio, quia omnis res familiaris, quam nunc pecuniam dicimus, ex his rebus constaret,Fest. p. 244 and 245 Müll.: SI FVRIOSVS EST AGNATORVM GENTILIVMQVE IN EO PECVNIAQVE EIVS POTESTAS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148; ib. ap. Ulp. Fragm. tit. 11, § 14: QVI CORONAM PARIT IPSE PECVNIAVE EIVS VIRTVTIS ERGO DVITOR EI, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5, § 7: “pecuniam facere,to accumulate property, Cic. Div. 1, 49, 111: “in alienam pecuniam invadere,id. Rosc. Am. 2, 6: “ut pecunia fortunisque nostris contentus sit,id. ib. 3, 7: “familiae aliquot cum mapalibus pecoribusque suis (ea pecunia illis est), etc.,Liv. 29, 31.—
II. In partic., money (syn.: “argentum, nummus): qui dabant olim pecuniam, non adnumerabant eam, sed appendebant,Gai. Inst. 1, 122: “praesenti pecuniā mercari aliquid,Plaut. Capt. 2, 2, 8: “omnia vaenibunt praesenti pecuniā,id. Men. 5, 9, 97: “pecunia numerata,Cic. Top. 13, 53: “pecunia publica ex aerario erogata,Cic. Verr. 2, 3, 71, § 165: “certa,a specified sum, id. Rosc. Com. 5, 14: “potestas pecuniae conficiendae,id. Agr. 2, 13, 33: “permagnam ex illā re pecuniam confici posse,Cic. Verr. 1, 52, 138: “pecuniam cogere a civitatibus,id. ib. 2, 3, 73, § “171: pecuniam numerare alicui ab aerario,id. ib. 2, 3, 76, § “177: pecuniam publicam domum suam convertere,id. ib. 2, 3, 76, § “176: pecunias civitatibus distribuere ... avertere atque auferre,id. ib. 2, 3, 73, § “171: devorare pecuniam publicam,id. ib. 2, 3, 76, § “177: pecuniam alicui dissolvere,id. ib. 2, 3, 77, § “180: solvere alicui,id. Att. 5, 21, 10: “pecunias conferre ad statuas,Cic. Verr. 2, 3, 77, § 180: alicui conferre in usum ejus, id. Fl. 23, 55: “transferre in quaestum et fenerationem,id. ib. 23, 56: “deferre alicui,id. ib. 23, 55: “credita nobis,id. ib.: “gravi fenore occupare,id. ib. 25, 59: “collocatam habere,id. Imp. Pomp. 7, 18: “ex aerario exhaurire, ex vectigalibus redigere,id. Agr. 2, 36, 88: “exige pecuniam a civitatibus,Cic. Verr. 2, 3, 87, § 202: “ab sociis maximam pecuniam auferre,id. ib. 2, 3, 96, § “224: plura mala nobis exhibet quam aliud quidquam,Sen. Tranq. 8, 1: “majore tormento possidetur quam quaeritur,id. Ep. 19, 6, 16: “et pecuniae obediunt omnia,Vulg. Eccl. 10, 19.—So in plur.: “pecunias exigere, capere, imperare,Cic. Pis. 16, 38: “pecunias auferre ab aliquo,Cic. Verr. 2, 3, 76, § 175: “pecunias sumere mutuas,id. ib. 2, 1, 10, § 28; “2, 2, 70, § 170: mutuas pecunias faenore quaerens,Liv. 35, 49, 11; Suet. Galb. 9; cf. Zumpt ad Cic. Verr. 1, p. 70: “DIES PECVNIAE,the day of payment, Inscr. Grut. 207, 3.—Hence,
2. (Late Lat.) Copper coins: “scenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit,Lampr. Alex. Sev. 33, § 3.—
3. Personified: “Pecunia,the goddess of gain, Arn. 4, 132; cf. Juv. 1, 113.—Also, an epithet of Jupiter, Aug. Civ. Dei, 7, 11; cf. id. ib. 4, 21; cf. also Hor. Ep. 1, 6, 37.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (22 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (22):
    • Cicero, Letters to Atticus, 5.21.10
    • Old Testament, Ecclesiastes, 10.19
    • Cicero, On Pompey's Command, 7.18
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 2.6
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.13.33
    • Cicero, For Quintus Roscius the Actor, 5.14
    • Cicero, Against Verres, 2.1.138
    • Cicero, Against Verres, 2.3.165
    • Cicero, Against Verres, 2.3.175
    • Cicero, Against Verres, 2.3.180
    • Cicero, Against Verres, 2.3.202
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.36.88
    • Cicero, Against Piso, 16.38
    • Plautus, Captivi, 2.2
    • Plautus, Menaechmi, 5.9
    • Suetonius, Galba, 9
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 21.7
    • Livy, The History of Rome, Book 29, 31
    • Livy, The History of Rome, Book 35, 49.11
    • Cicero, De Divinatione, 1.49
    • Seneca, Epistulae, 19.6
    • Cicero, De Inventione, 2.50
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: