previous next
pĕnē^trālis , e, adj. penetro.
I. Piercing, penetrating (ante-class.): “frigus,Lucr. 1, 494: “ignis,id. 1, 535: “fulmineus multo penetralior ignis,id. 2, 382.—
II. Transf., inward, inner, internal, interior, innermost (mostly poet.): “tecta,Verg. G. 1, 379: “aeternumque adytis effert penetralibus ignem,id. A. 2, 297: “abditi ac penetrales foci,Cic. Har. Resp. 27, 57: “di Penates ... ab eo, quod penitus insideret: ex quo etiam penetrales a poëtis vocantur,id. N. D. 2, 27, 68; so, “per penetrales deos,Sen. Oedip. 265; id. Phoen. 340: penetrale sacrificium dicitur, quod interiore parte sacrarii conficitur: unde et penetralia cujusque dicuntur; “et penes nos, quod in potestate nostrā est,Fest. p. 250 Müll.—As subst.: pĕnē^trāle , is (pĕnē^tral , Macr. S. 7, 1; Symm. Ep. 2, 34), n.; usually in plur.: pĕnē^trālĭa , ium, the inner part, interior of any thing, esp. of a building; the inside space, an inner room (mostly poet.; not in Cic. or Cæs.; cf. adytum).
I. Lit.
B. In partic.
1. A sanctuary, esp. that of the Penates, a chapel: “penetralia sunt penatium deorum sacraria,Fest. p. 208 Müll.: “Capitolini Tonantis,Mart. 10, 51.—
2. Transf., poet., the Penates, guardian deities: “huc vittas castumque refer penetrale parentum,Sil. 13, 62: “avi penetralia Turni,id. 1, 668.—
II. Trop., an inner place, secret place, a secret (post-Aug.), Stat. S. 3, 5, 56: “loci aperire penetralia,Quint. 6, 2, 25: “auxilia ex ipsis sapientiae penetralibus petere,id. 12 prooem. § 3: “ animus secedit in loca pura ... Haec eloquentiae penetralia,Tac. Or. 12: “penetralia animi,Ambros. in Luc. 1, 1, 12: “mentis,id. ib. 1, 5, 105.—With esp. reference to the signif. sanctuary (v. supra, I. B.): “ut tantum intra suum penetral existimes adorandam (philosophiam),Macr. S. 7, 1: “sanctum penetral animi tui nesciunt,Symm. Ep. 2, 34. —Adv.: pĕnē^trālĭter , inwardly, internally (post-class.), Ven. Vit. S. Mart. 4, 597.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (19 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (19):
    • Cicero, On the Responses of the Haruspices, 27.57
    • Ovid, Metamorphoses, 1.574
    • Vergil, Aeneid, 2.297
    • Vergil, Aeneid, 2.484
    • Vergil, Aeneid, 7.59
    • Vergil, Georgics, 1.379
    • Old Testament, Psalm, 104.30
    • Tacitus, Agricola, 30
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.494
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.535
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.382
    • Livy, The History of Rome, Book 41, 20.7
    • Seneca, Oedipus, 265
    • Seneca, Phoenissae, 340
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.27
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 2.25
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, pr.3
    • Statius, Silvae, 3.5
    • Martial, Epigrammata, 10.51
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: