previous next
pŏpŭlāris (sync. poplāris, Plaut. Rud. 3, 4, 36), e, adj. 1. populus,
I.of or belonging to the people, proceeding from or designed for the people.
I. In gen.: “populares leges,” i. e. laws instituted by the people, Cic. Leg. 2, 4, 9: “accessus,id. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25: “coetus,id. Ac. 2, 2, 6: “munus,a donation to the people, id. Off. 2, 16, 56: “popularia verba usitata,id. ib. 2, 10, 35; cf.: “ad usum popularem atque civilem disserere,id. Leg. 3, 6, 14: “dictio ad vulgarem popularemque sensum accommodata,id. de Or. 1, 23, 108: “oratio philosophorum ... nec sententiis nec verbis instructa popularibus,id. Or. 19, 64: “popularis oratio,id. ib. 44, 151: “populari nomine aliquid appellare,Plin. 13, 4, 9, § 48: “laudes,in the mouths of the people, Cic. Ac. 2, 2, 6: “admiratio,id. Fam. 7, 1, 2: “honor,Cic. Dom. 18: “ventus,popular favor, id. Clu. 47, 130 init.: “aura,Hor. C. 3, 2, 20: “civitas,democracy, Plin. 7, 56, 57, § 200 (opp. regia civitas, monarchy): “popularia sacra sunt, ut ait Labeo, quae omnes cives faciunt nec certis familiis attributa sunt,Fest. p.253 Müll.—
B. Subst.: pŏpŭlārĭa , ĭum, n. (sc. subsellia), the seats of the people in the theatre, the common seats, Suet. Claud. 25; id. Dom. 4 fin.
II. In partic.
A. Of or belonging to the same people or country, native, indigenous (as an adj. rare): “Sappho puellis de popularibus querentem vidimus,Hor. C. 2, 13, 25: “flumina,of the same district, Ov. M. 1, 577: “oliva,native, id. ib. 7, 498.—
2. As subst.: pŏpŭlāris , is, comm. (freq. and class.).
(α). Masc., a countryman, fellow-countryman: “redire ad suos populares, Naev. ap. Fest. s. v. stuprum, p. 317 Müll.: o mi popularis, salve,Plaut. Poen. 5, 2, 79: “o populares,Ter. Eun. 5, 8, 1; id. Ad. 2, 1, 1: “popularis ac sodalis suus,Cic. Ac. 2, 37, 118: “ego vero Solonis, popularis tui, ut puto, etiam mei, legem neglegam (for Cicero had also lived in Athens),id. Att. 10, 1, 2: “popularis alicujus definiti loci (opp. civis totius mundi),id. Leg. 1, 23, 61: “non populares modo,Liv. 29, 1: “cum turbā popularium,Just. 43, 1, 6: quae res indicabat populares esse.—
(β). Fem.: “mea popularis opsecro haec est?Plaut. Rud. 3, 4, 35; 4, 4, 36; 4, 8, 4 al.; Sall. J. 58, 4: “tibi popularis,Ov. M. 12, 191.—
b. Transf.
(α). Of animals and plants of the same region: “leaena, Ov. lb. 503: (glires) populares ejusdem silvae (opp. alienigenae, amne vel monte discreti),Plin. 8, 57, 82, § 224: “populares eorum (prunorum) myxae,id. 15, 13, 12, § 43.—
(β). Of persons of the same condition, occupation, tastes, etc., a companion, partner, associate, accomplice, comrade: meus popularis Geta, fellow (i. e. a slave), Ter. Phorm. 1, 1, 1: “populares conjurationis,Sall. C. 24, 1; 52, 14: “sceleris,id. ib. 22, 1: invitis hoc nostris popularibus dicam, the men of our school, i. e. the Stoics, Sen. Vit. Beat. 13.—
B. In a political signification, of or belonging to the people, attached or devoted to the people (as opposed to the nobility), popular, democratic: “res publica ex tribus generibus illis, regali et optumati et populari confusa modice,Cic. Rep. 2, 23, 41 (ap. Non. 342, 31): “homo maxime popularis,Cic. Clu. 28, 77: “consul veritate non ostentatione popularis,id. Agr. 1, 7, 23: animus vere popularis, saluti populi consulens, id. Cat. 4, 5, 9: “ingenium,Liv. 2, 24: “sacerdos, i. e. Clodius, as attached to the popular party,Cic. Sest. 30, 66: “vir,Liv. 6, 20: homo, of the common people (opp. rex), Vulg. Sap. 18, 11. —Hence, subst.: pŏpŭlāres , ĭum, m., the people's party, the democrats (opp. optimates, the aristocrats): “duo genera semper in hac civitate fuerunt . . . quibus ex generibus alteri se populares, alteri optimates et haberi et esse voluerunt. Quia ea quae faciebant, multitudini jucunda esse volebant, populares habebantur,Cic. Sest. 45, 96: “qui populares habebantur,id. ib. 49, 105: “ex quo evenit, ut alii populares, alii studiosi optimi cujusque videantur,id. Off. 1, 25, 85.—
C. Acceptable to the people, agreeable to the multitude, popular: “dixi in senatu me popularem consulem futurum. Quid enim est tam populare quam pax?Cic. Agr. 2, 4, 9: “potest nihil esse tam populare quam id quod ego consul popularis adfero, pacem, etc.,id. ib. 2, 37, 102: “quo nihil popularius est,Liv. 7, 33, 3: “populare gratumque audientibus,Plin. Paneg. 77, 4.—
D. Of or belonging to the citizens (as opposed to the soldiery): “quique rem agunt duelli, quique populare auspicium,Cic. Leg.2, 8; cf.Amm. 14, 10; usually as subst.: popŭlāris , is, m., a citizen (post-class.): “multa milia et popularium et militum,Capitol. Ant. Phil. 17; Dig. 1, 12, 1 fin.: “popularibus militibusque,Juv. 26, 3, 5; Amm. 22, 2.—
E. Belonging to or fit for the common people; hence, common, coarse, mean, bad: sal. Cato, R. R. 88: “pulli (apium),Col. 9, 11, 4: popularia agere, to play coarse tricks, Laber. ap. Non. 150, 25.—Hence, adv.: pŏpŭlārĭter .
A. After the manner of the common people, i. e. commonly, coarsely, vulgarly, Cic. Rep. 6, 22, 24: “loqui,id. Fin. 2, 6, 17: “scriptus liber (opp. limatius),id. ib. 5, 5, 12.—
B. In a popular manner, popularly, democratically: “agere,Cic. Off. 2, 21, 73: “conciones seditiose ac populariter excitatae,id. Clu. 34, 93: “occidere quemlibet populariter,to win popularity, Juv. 3, 37.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (42 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (42):
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.1.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 10.1.2
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.8
    • Cicero, Against Catiline, 4.5.9
    • Cicero, On the Agrarian Law, 1.7.23
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.4.9
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 28.77
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 34.93
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 47.130
    • Cicero, On his House, 18
    • Cicero, For Sestius, 30.66
    • Cicero, For Sestius, 45.96
    • Ovid, Metamorphoses, 12.191
    • Ovid, Metamorphoses, 1.577
    • Ovid, Metamorphoses, 7.498
    • Plautus, Poenulus, 5.2
    • Plautus, Rudens, 3.4
    • Old Testament, Wisdom, 18.11
    • Suetonius, Domitianus, 4
    • Cicero, On Oratory, 1.23
    • Suetonius, Divus Claudius, 25
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 13.48
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 15.43
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 24
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 20
    • Livy, The History of Rome, Book 29, 1
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 33
    • Cicero, De Legibus, 1.23
    • Cicero, De Legibus, 2.4
    • Cicero, De Legibus, 3.6
    • Cicero, De Republica, 2.23
    • Cicero, De Republica, 6.22
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.6
    • Cicero, De Officiis, 1.25
    • Cicero, De Officiis, 2.16
    • Cicero, De Officiis, 2.21
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 22
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 24
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 52
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 58
    • Columella, Res Rustica, 9.11.4
    • Cicero, Orator, 19.64
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: