previous next
princĭpālis , e, adj. princeps.
I. In gen., first, original, primitive (class.): “causae,Cic. Fat. 5, 9: “est igitur tropus sermo a naturali et principali significatione translatus ad aliam,Quint. 9, 1, 4: “verba,Gell. 11, 15, 5.—
II. In partic.
A. In rank, first in rank, station, or esteem, chief, principal: “viri,App. Flor. p. 363, 38.—Of things abstr. and concr.: “pici principales in auguriis,Plin. 10, 18, 20, § 41: “principalia in Arabiā tus, et myrrha,id. 12, 13, 30, § 51: “principalia aquatilium,id. 31, 6, 38, § 72: “causarum aliae sunt perfectae et principales, aliae adjuvantes et proximae,Cic. Fat. 18, 41: “quaestio,Quint. 4, 4, 1: “post haec duo principalia subjungebat illa non minus intuenda,after these two principal points, Col. 1, 3, 3: “principali studio (i. e. praecipuo),Gell. 13, 10, 1: “principalia verba,primitive, id. 11, 15, 5: “de culturā agri praecipere, principale fuit et apud exteros,a principal thing, Plin. 18, 3, 5, § 22: “principalis obligatio, res (opp. accessio),Gai. Inst. 3, 126.—Comp.: “principalior,Tert. Anim. 43: principaliora quaeque, id. cont. Marc. 4, 36.—As subst.: princĭpālis , is, m.
a. The foremost, overseer, superintendent: “officiorum, i. e. of attendants,Cod. Just. 9, 51, 1.—
b. The chief magistrate of a municipality, Symm. Ep. 9, 1; Dig. 48, 19, 27; Isid. Orig. 9, 4: “principalis aut decurio,Cod. Just. 10, 31, 33; 10, 34, 2, § 1.—
c. An inferior officer, Dig. 49, 16, 13.—
2. Of or belonging to a prince or ruler, princely, imperial, the emperor's (post-Aug.): “principalis quies,Vell. 2, 56, 3: “fastigium,id. 1, 11, 6: “opera,id. 2, 124, 3: “curae,Plin. Pan. 79: “copiae,id. ib. 82: “apparatus arrogantiae principalis,id. ib. 76: “beneficia,id. ib. 36: “matrimonium,Tac. H. 1, 22: “commentarii,id. ib. 4, 40: “fortuna,id. ib. 2, 81: “scortum,id. ib. 1, 13: “majestas,Suet. Claud. 17: “res,id. Calig. 39: “bonum,Plin. 13, 3, 4, § 22: vox, Just. Inst. prooem. 3.—
B. Of or belonging to the principes, i. e. to the second line in the order of battle (post-class.), Cod. Th. 12, 1, 151; Veg. Mil. 2, 15, 1.—
2. Of or belonging to the principium in a camp: principalis castrorum porta nominatur, quod in eo loco est, in quo principes ordines tendunt, Paul. ex Fest. p. 224 Müll.: “manipulos legionum principali viā inducit,Liv. 10, 33: “porta principalis dextra,id. 4, 19; cf. id. 40, 27. —Adv.: princĭpālĭter .
A. In gen., chiefly, principally (post-class.): “plurimae bestiae, sed principaliter leones,Sol. 27: “negotium gerere,Dig. 3, 2, 4.—
B. In partic., like a prince, imperially (post-Aug.): “gaudere,Sen. Cons. ad Polyb. 36: “mores juventutis quam principaliter formas!Plin. Pan. 47: “institutae leges,Arn. 1, 2, 2: non principaliter, incidentally, Mos. et Rom. Leg. Coll. 12, 7, 5.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (17 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (17):
    • Livy, The History of Rome, Book 10, 33
    • Tacitus, Historiae, 1.22
    • Suetonius, Caligula, 39
    • Suetonius, Divus Claudius, 17
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 10.41
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 12.51
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 13.22
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 18.22
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 19
    • Livy, The History of Rome, Book 40, 27
    • Cicero, De Fato, 18
    • Cicero, De Fato, 5
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 4, 4.1
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 1.4
    • Gellius, Noctes Atticae, 11.15.5
    • Gellius, Noctes Atticae, 13.10.1
    • Columella, Res Rustica, 1.3.3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: