previous next
prīvo , āvi, ātum, 1, v. a. privus.
I. To bereave, deprive, rob, strip of any thing (class.; cf.: orbo, viduo).
(β). With gen. (anteclass.): me cum privares tui, Afran. ap. Non. 498, 17 (Com. Rel. p. 156 Rib.).—
(γ). With acc. (ante-class.): quod res vis hunc privari pulcras quas uti solet? Nov. ap. Non. 500, 16 (l. l. p. 224 Rib.).—
II. To free, release, deliver from any thing; with abl.: “aliquem injuriā,Cic. Agr. 1, 4, 13: “exsilio,id. Att. 1, 16, 9: “molestiā,id. ib. 12, 26, 2: “dolore,id. Fin. 1, 11, 37: “dolore,Lucr. 1, 60: “dominis superbis,id. 2, 1091: “formidine,Hor. S. 2, 7, 77.—Hence,
A. prīvantĭa , ĭum, n., privatives, a transl. of the Gr. στερητικά: sunt enim alia contraria, quae privantia licet appellemus Latine, Graece appellantur στερητικά, Cic. Top. 11, 48.—
B. prīvātus , a, um, P. a.
I. Apart from the State, peculiar to one's self, of or belonging to an individual, private (opp. publicus or communis; cf. domesticus; “class.): nihil privati ac separati agri,Caes. B. G. 4, 1: “utatur privatis ut suis,Cic. Off. 1, 7, 20: “privatus illis census erat brevis, Commune magnum,Hor. C. 2, 15, 13: “vestem mutare privato consensu, opp. publico consilio,Cic. Sest. 12, 27: “de communi quicquid poterat, ad se in privatam domum sevocabat,id. Quint. 3, 13: “res quae ipsius erant privatae,private property, id. ib. 4, 15: “privatae feriae vocantur sacrorum propriorum, velut dies natales,Fest. p. 242 Müll.—
B. Esp., of persons, not in public or official life, private, deprived of office: “cum projectis fascibus et deposito imperio, privatus et captus ipse in alienam venisset potestatem,Caes. B. C. 2, 32; Liv. 3, 41: vir privatus, a private individual, one who is not a magistrate, or in any public office: “privato viro imperium extra ordinem dare,Cic. Phil. 11, 10, 25: “Bibulus ex iis, qui privati sunt,id. Fam. 1, 1, 3: “privatus an cum potestate,id. Inv. 1, 25, 35: “privati, opp. reges,id. Div. 1, 40, 89.—
C. Of things: “aedificia,isolated, apart from the villages, Caes. B. G. 1, 5: “vita privata et quieta,a private life, withdrawn from State affairs, Cic. Sen. 7, 22.—
D. Neutr. absol. in the phrases in privato, in private, opp. in publico, in public, Liv. 39, 18: in privatum, for private use: “tabernas vendidit in privatum,id. 40, 51: ex privato, from one's private property: “tributum ex privato conferre,id. 30, 44.—
E. Subst.: prīvātus , i, m. (sc. homo), a man in private life, citizen (opp. magistratus): “hic qualis imperator nunc privatus est,Plaut. Capt. 1, 2, 63: an vero P. Scipio pontifex maximus Ti. Gracchum privatus interfecit; “Catilinam nos consules perferemus?Cic. Cat. 1, 1, 3.—Plur., Cic. Leg. 3, 19, 43: “consilium dedimus Sullae, privatus ut altum Dormiret,Juv. 1, 16.—
II. In the time of the emperors, private, i. e. not imperial, not belonging to the emperor or to the imperial family: “id sibi (Domitiano) maxime formidolosum, privati hominis (i. e. Agricolae) nomen supra principis attolli,Tac. Agr. 39: “ut summum fastigium privati hominis impleret, cum principis noluisset,Plin. Ep. 2, 1, 2: “spectacula,not given by the emperor, Suet. Ner. 21.—Adv.: prīvā- , at home (very rare for the class. privatim, q. v.): privato nos tenuissemus, Liv. Fragm. ap. Prisc. p. 1009 P.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (35 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (35):
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.1.3
    • Cicero, Letters to his Friends, 4.9.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 1.16.9
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.10.1
    • Caesar, Gallic War, 1.5
    • Caesar, Gallic War, 4.1
    • Cicero, Against Catiline, 1.1.3
    • Cicero, Philippics, 11.10.25
    • Cicero, Philippics, 9.4.8
    • Cicero, On the Agrarian Law, 1.4.13
    • Cicero, For Sestius, 12.27
    • Horace, Satires, 2.7.77
    • Caesar, Civil War, 2.32
    • Tacitus, Agricola, 39
    • Plautus, Captivi, 1.2
    • Plautus, Truculentus, 2.7
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.1038
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.60
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.1091
    • Suetonius, Nero, 21
    • Pliny the Younger, Epistulae, 2.1.2
    • Livy, The History of Rome, Book 30, 44
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 41
    • Livy, The History of Rome, Book 40, 51
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 18
    • Cicero, De Legibus, 3.19
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 1.11
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 5.29
    • Cicero, De Senectute, 7
    • Cicero, De Divinatione, 1.40
    • Cicero, De Officiis, 1.7
    • Ovid, Ex Ponto, 1.1
    • Statius, Thebias, 2
    • Cicero, Topica, 11.48
    • Cicero, De Inventione, 1.25
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: