previous next
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell- , -qus , v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. relinquo, I.,
I.that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).
(β). Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.: “neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,Ter. Hec. 4, 2, 11: “ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22: “reliquos hos esse non ex bello ... sed ex tuo scelere,Cic. Verr. 2, 3, 54, § 124; and: “moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.): “qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?Cic. Prov. Cons. 4, 7: “si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum (-quom ), i, n., that is left, a remainder, residue, rest: “numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,Plaut. Truc. prol. 15: “quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26: “addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,Cic. Off. 1, 18, 59: “quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,Ter. Heaut. 1, 2, 19: “quid enim est huic reliqui, quod, etc.,Cic. Sull. 31, 89: “cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,id. Fin. 2, 31, 101: “quid reliqui habemus praeter,Sall. C. 20, 13: “nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72: “Agrigentum, quod belli reliquum erat,” i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.: “reliqua belli perfecta,id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2: “ubi reliquum vitae degere tuto posset,Liv. 39, 13: “reliquum dici,id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5: “corporis reliqua,Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is: “reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,Vulg. 3 Reg. 11, 41: “urbis,id. 1 Par. 11, 8.—
2. Partic. constructions.
a. Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.: “relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.: “reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so, “reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,id. ib. 15, 21, 5.—With inf.: “nunc hortari modo reliquum est et ire,Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—
b. Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.
(β). To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians; “also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.: “prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,Sall. J. 76, 4: “me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,Nep. Att. 21, 5: “nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,Tac. A. 1, 21 fin.
B. In partic.
1. Of time, that is left or remains, future, subsequent: “spe reliquae tranquillitatis,Cic. Sest. 34, 73: “reliquae vitae dignitas,id. Fam. 10, 3, 2: “reliqua et sperata gloria,id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128: “reliquum in tempus,id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf. “so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.: “numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—
2. In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear: “reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,Varr. L. L. 5, § 175 Müll.: “nunc quod reliquom restat, volo persolvere,Plaut. Cist. 1, 3, 40: “quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,id. ib. 2, 1, 30: “rationes putare argentariam ... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,Cato, R. R. 2, 5: “erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,Ter. Phorm. 1, 1, 3: “ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua , ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum , i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.: “maxime me angit ratio reliquorum meorum,id. ib. 16, 3, 5: “cum tanta reliqua sint,id. ib. 16, 15, 4; “15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so, “reliqua trahere,ib. 26, 7, 46: “computare,ib. 40, 7, 34: “in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.: “nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder: “accipite reliquom, alieno uti nil moror,Plaut. Capt. prol. 16; cf. “also the passage cited above,id. Cist. 1, 3, 40.
II. Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).
(α). Plur.: “murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22: “decemviros ... reliquos magistratus,id. ib. 2, 31, 54; cf.: “Servilius consul reliquique magistratus,Caes. B. C. 3, 21: “sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3: “ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,id. Rep. 2, 23, 43: “res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16: “ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,Caes. B. G. 2, 10: “oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,id. ib. 1, 5: “octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,Sall. C. 59, 2.—As subst.: “princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7: “in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,id. Att. 16, 15, 1: “aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,Just. 2, 2, 7: “deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,Cic. Univ. 11; cf. “thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.: “Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124: “si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,Cic. Rep. 2, 44, 71: “audi reliqua,Plaut. As. 4, 1, 46: “age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,id. Poen. 3, 4, 8: “reliqua vaticinationis brevi esse confecta,Cic. Div. 1, 32, 68: “aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124; “but post-class.: et reliqua,Vop. Firm. 5 fin.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (100 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (100):
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.3.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 10.7.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.39
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.72.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 3.13.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 6.20.3
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.31.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.15.2
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.18.4
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.9.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.13
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.15.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.15.3
    • Cicero, Letters to Atticus, 16.16
    • Cicero, Letters to Atticus, 3.8.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 5.20.5
    • Cicero, Letters to Atticus, 6.1.19
    • Cicero, Letters to Atticus, 7.13.4
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.15
    • Caesar, Gallic War, 5.46
    • Caesar, Gallic War, 1.20
    • Caesar, Gallic War, 2.10
    • Caesar, Gallic War, 2.26
    • Caesar, Gallic War, 8.24
    • Cicero, For Aulus Cluentius, 7.22
    • Cicero, Philippics, 2.12.30
    • Cicero, Divinatio against Q. Caecilius, 5.18
    • Cicero, Against Verres, 2.2.65
    • Cicero, Against Verres, 2.3.103
    • Cicero, Against Verres, 2.3.128
    • Cicero, Against Verres, 2.5.89
    • Cicero, On the Agrarian Law, 1.4.13
    • Cicero, On the Consular Provinces, 4.7
    • Cicero, For Sestius, 34.73
    • Cicero, For Sulla, 9
    • Cicero, Against Verres, 2.1.2
    • Cicero, Against Verres, 2.3.104
    • Cicero, Against Verres, 2.3.115
    • Cicero, Against Verres, 2.3.124
    • Cicero, For Sulla, 31.89
    • Cicero, For Sulla, 32.89
    • Cicero, For Plancius, 1.3
    • Cicero, For Plancius, 10.11
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 16
    • Plautus, Asinaria, 4.1
    • Plautus, Casina, 5.1
    • Plautus, Cistellaria, 1.3
    • Old Testament, 1 Chronicles, 11.8
    • Old Testament, 1 Kings, 11.41
    • Suetonius, Nero, 34
    • Caesar, Civil War, 3.21
    • Tacitus, Annales, 1.21
    • Tacitus, Historiae, 4.2
    • Plautus, Mercator, 3.2
    • Plautus, Poenulus, 3.4
    • Terence, The Eunuch, 5.5
    • Cicero, On Oratory, 1.22
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 59
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 11
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 20
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 52
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 42
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.560
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.648
    • Cornelius Nepos, Atticus, 21.5
    • Cornelius Nepos, Themistocles, 2.1
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 9.37
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.19.6
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 52.5
    • Livy, The History of Rome, Book 7, 35
    • Livy, The History of Rome, Book 23, 20
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 15.8
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 24
    • Livy, The History of Rome, Book 25, 32
    • Livy, The History of Rome, Book 2, 25.2
    • Livy, The History of Rome, Book 36, 10
    • Livy, The History of Rome, Book 39, 13
    • Livy, The History of Rome, Book 32, 13
    • Livy, The History of Rome, Book 26, 40
    • Cicero, De Legibus, 3.7
    • Cicero, De Republica, 2.11
    • Cicero, De Republica, 2.22
    • Cicero, De Republica, 2.23
    • Cicero, De Republica, 2.38
    • Cicero, De Republica, 2.44
    • Cicero, De Republica, 2.6
    • Cicero, De Republica, 6.17
    • Cicero, De Divinatione, 1.32
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.31
    • Cicero, de Finibus Bonorum et Malorum, 2.32
    • Cicero, De Senectute, 20
    • Cicero, De Amicitia, 2
    • Cicero, De Officiis, 1.18
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 7.19
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 7, 7.8
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 4.124
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 28
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 76
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 6.9.27
    • Cicero, Timaeus, 11
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: