previous next
saecŭlum (poet., esp. Lucretian, sae-clum ; less correctly sēcŭlum, -clum ), i, n. dim. etym. dub.; perh. root si- = sa-; Gr. σάω, to sift; Lat. sero, satus; whence Saturnus, etc.; hence, orig.,
I.a race, breed, generation (freq. in Lucr.; very rare in later writers; usu. in plur.): “saecla propagare,Lucr. 1, 21; cf. id. 2, 173; 5, 850: “nec toties possent generatim saecla referre Naturam parentum,id. 1, 597: “saecla animantum,” i. e. animals, id. 2, 78; 5, 855: “hominum,id. 1, 467; 5, 339; 6, 722: “ferarum,id. 2, 995; 3, 753; 4, 413; 4, 686; cf.: “silvestria ferarum,id. 5, 967: “serpentia ferarum,id. 6, 766: “mortalia,id. 5, 805; 5, 982; 5, 1238: “bucera (with lanigerae pecudes),id. 5, 866; 6, 1245; cf.: “vetusta cornicum (with corvorum greges),id. 5, 1084: “aurea pavonum,id. 2, 503: “totisque expectent saecula ripis,” i. e. the shades of the infernal regions, Stat. Th. 11, 592.—Sing.: “et muliebre oritur patrio de semine saeclum,the female sex, women, Lucr. 4, 1223; so, “muliebre,id. 5, 1020; 2, 10 sq.—
II. Transf.
A. Like γενεά.
1. The ordinary lifetime of the human species, a lifetime, generation, age (of thirty-three years; class.; esp. freq. in signif. 2. infra; cf. Schoem. ad Cic. N. D. 1, 9, 21): “cum ad idem, unde semel profecta sunt, cuncta astra redierint ... tum ille vere vertens annus appellari potest: in quo vix dicere audeo, quam multa saecula hominum teneantur,Cic. Rep. 6, 22, 24 Mos.: “cum ex hac parte saecula plura numerentur,Liv. 9, 18: “quorum (Socratis atque Epicuri) aetates non annis sed saeculis scimus esse disjunctas,Hier. Vit. Cler. 4, p. 262; cf. Censor. de Die Nat. 17; Auct. ap. Serv. Verg. A. 8, 508; id. E. 4, 5.—
(β). Esp., the lifetime or reign of a ruler: “illustrari saeculum suum ejusmodi exemplo arbitrabatur,Plin. Ep. 4, 11, 6: “digna saeculo tuo,id. ib. 10, 1, 2.—
2. The human race living in a particular age, a generation, an age, the times: serit arbores quae alteri saeculo prosient, Caecil. ap. Cic. Sen. 7, 24: “in id saeculum Romuli cecidit aetas, cum jam plena Graecia poëtarum esset,Cic. Rep. 2, 10, 18 (for which: “quorum aetas cum in eorum tempora incidisset,id. Or. 12, 39): “saeculorum reliquorum judicium,id. Div. 1, 19, 36: “ipse fortasse in hujus saeculi errore versor,id. Par. 6, 3, 50; cf.: “hujus saeculi insolentia,id. Phil. 9, 6, 23; and: o nostri infamia saecli, Ov. M. 8, 97; cf. “also: novi ego hoc saeculum, moribus quibus siet,Plaut. Trin. 2, 2, 6; so, “hujus saecli mores,id. Truc. prol. 13; and: “hoccine saeclum! o scelera! o genera sacrilega, o hominem impurum!Ter. Ad. 3, 2, 6; cf. id. Eun. 2, 2, 15: “nec mutam repertam esse dicunt mulierem ullo in saeculo,Plaut. Aul. 2, 1, 7: “Cato rudi saeculo litteras Graecas didicit,Quint. 12, 11, 23; so, “rude,id. 2, 5, 23: “grave ne rediret Saeculum Pyrrhae,Hor. C. 1, 2, 6: “primo statim beatissimi saeculi ortu,Tac. Agr. 3; so, “beatissimum,id. ib. 44: “felix et aureum,id. Or. 12; Quint. 8, 6, 24: “aureum,Sen. Contr. 2, 17; Lact. 5, 6, 13; cf.: “aurea saecula,Verg. A. 6, 792; Ov. A. A. 2, 277: “his jungendi sunt Diocletianus aurei parens saeculi, et Maximianus, ut vulgo dicitur, ferrei,Lampr. Elag. 35: “ceteri, qui dii ex hominibus facti esse dicuntur, minus eruditis hominum saeculis fuerunt (with Romuli aetas),Cic. Rep. 2, 10, 18; cf.: “res publica constituta non unā hominum vitā sed aliquot saeculis et aetatibus,id. ib. 2, 1, 2: “perpetuā saeculorum admiratione celebrantur,Quint. 11, 1, 13: “fecunda culpae saecula,Hor. C. 3, 6, 17: “ferro duravit saecula,id. Epod. 16, 65; cf.: “sic ad ferrum venistis ab auro, Saecula,Ov. M. 15, 261.—
3. The spirit of the age or times: nemo illic vitia ridet; “nec corrumpere et corrumpi saeculum vocatur,Tac. G. 19.—
B. The utmost lifetime of man, a period of a hundred years, a century: “saeclum spatium annorum centum vocārunt,Varr. L. L. 6, 2, § 11 Müll.; cf. Fest. s. v. saeculares, p. 328 ib.; Censor. de Die Nat. 17: “cum (Numa) illam sapientiam constituendae civitatis duobus prope saeculis ante cognovit, quam eam Graeci natam esse senserunt,Cic. de Or. 2, 37, 154: “saeculo festas referente luces,Hor. C. 4, 6, 42; cf.: “multa virum durando saecula vincit,Verg. G. 2, 295.—
2. For an indefinitely long period, an age; plur. (so mostly): “(Saturni stella) nihil immutat sempiternis saeculorum aetatibus, quin eadem iisdem temporibus efficiat,Cic. N. D. 2, 20, 52: “aliquot saeculis post,Cic. Verr. 2, 4, 35, § 73: “cum aliquot saecula in Italiā viguisset,id. Univ. 1; so, “tot,Cic. Verr. 2, 4, 55, § 122; id. Ac. 2, 5, 15: “quot,Quint. 12, 11, 22: “multa,Cic. Rep. 2, 10, 20; 6, 26, 29; id. de Or. 2, 5, 21; id. Cat. 2, 5, 11; id. Fam. 11, 14, 3: “plurima,id. Rep. 3, 9, 14: “sexcenta,id. Fat. 12, 27: “omnia,id. Lael. 4, 15; id. Phil. 2, 22, 54: “ex omni saeculorum memoriā,id. ib. 4, 1, 3: “vir saeculorum memoriā dignus,Quint. 10, 1, 104; cf.: “ingeniorum monumenta, quae saeculis probarentur,id. 3, 7, 18: “facto in saecula ituro,to future ages, to posterity, Sil. 12, 312; so Plin. Pan. 55, 1: “in famam et saecula mitti,Luc. 10, 533: tarda gelu saeclisque effeta senectus, with (many) years, Verg. A. 8, 508.—Sing.: “propemodum saeculi res in unum diem cumulavit,Curt. 4, 16, 10: “longo putidam (anum) saeculo,Hor. Epod. 8, 1: “ut videri possit saeculo prior,Quint. 10, 1, 113.—Esp. (eccl. Lat.), the following phrases are used to express forever, to all eternity, endlessly, without end: “in saeculum,Vulg. Exod. 21, 6; id. Dan. 3, 89: “in saeculum saeculi,id. Psa. 36, 27; id. 2 Cor. 9, 9: “in saecula,id. Ps. 77, 69; id. Rom. 1, 25: “in saecula saeculorum,Tert. ad Uxor. 1, 1; Ambros. Hexaëm. 3, 17, 72; Vulg. Tob. 9, 11; id. Rom. 16, 27; id. Apoc. 1, 6 et saep.—
C. Like the biblical , αἰών, the world, worldliness (eccl. Lat.): “immaculatus ab hoc saeculo,Vulg. Jacob. 1, 27: et servientem corpori Absolve vinclis saeculi, Prud. στεφ. 2, 583; so id. Cath. 5, 109; Paul. Nol. Ep. 23, 33 fin.
D. Heathenism (eccl. Lat.): “saeculi exempla,Tert. Exhort. ad Cast. 13 (al. saecularia).
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (73 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (73):
    • Cicero, Letters to his Friends, 11.14.3
    • New Testament, 2 Corinthians, 9.9
    • Old Testament, Exodus, 21.6
    • New Testament, Romans, 1.25
    • Cicero, Against Catiline, 2.5.11
    • Cicero, Philippics, 2.22.54
    • Cicero, Against Verres, 2.4.122
    • Cicero, Against Verres, 2.4.73
    • Cicero, Philippics, 9.6.23
    • Ovid, Metamorphoses, 15.261
    • Plautus, Aulularia, 2.1
    • Plautus, Trinummus, 2.2
    • Vergil, Aeneid, 6.792
    • Vergil, Aeneid, 8.508
    • Vergil, Georgics, 2.295
    • New Testament, Revelation, 1.6
    • Old Testament, Psalm, 36.27
    • New Testament, Romans, 16.27
    • Ovid, Metamorphoses, 8.97
    • Tacitus, Germania, 19
    • Tacitus, Agricola, 3
    • Cicero, On Oratory, 2.37
    • Cicero, On Oratory, 2.5
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.467
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.597
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.503
    • Lucretius, De Rerum Natura, 3.753
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.413
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1238
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.855
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.982
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.21
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.10
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.173
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.78
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.995
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.1223
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1020
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1084
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.339
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.805
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.850
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.866
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.967
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.1245
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.722
    • Lucretius, De Rerum Natura, 6.766
    • Lucan, Civil War, 10.533
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 10.1
    • Pliny the Younger, Epistulae, 4.11.6
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 18
    • Cicero, De Republica, 2.10
    • Cicero, De Republica, 3.9
    • Cicero, De Republica, 6.22
    • Cicero, De Fato, 12
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.9
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.20
    • Cicero, De Senectute, 7
    • Cicero, De Amicitia, 4
    • Cicero, De Divinatione, 1.19
    • Cicero, Paradoxa Stoicorum, 6
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 5.23
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 7.18
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 6.24
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.104
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 10, 1.113
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 1.13
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 11.22
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 11.23
    • Statius, Thebias, 11
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.16.10
    • Cicero, Orator, 12.39
    • Cicero, Timaeus, 1
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: