previous next
sŏlum , i, (collat. form sŏlus , ūs, m., acc. to Varr. L. L. 6, 1, 2), n. root sar-, to guard, make whole; Sanscr. Sarva, entire; cf.: solea, solidus, sollus,
I.the lowest part of a thing, the bottom, ground, base, foundation.
I. Lit., the floor or pavement of a room; the bottom of a ditch or trench; the foundation of a building or the ground, site, on which it stands, etc.; ground, earth, land, soil; the sole of the foot or of a shoe, etc.: “aurata tecta in villis et sola marmorea,Cic. Par. 6, 3, 49: “(templi) Marmoreum solum,Ov. M. 15, 672; Tib. 3, 3, 16: “ut ejus (fossae) solum tantundem pateret, quantum summa labra distabant,Caes. B. G. 7, 72: “imum stagni,Ov. M. 4, 298: “maris,Sen. Agam. 475.—Of a river-bed: “puro solo excipitur,Curt. 3, 4, 8; 5, 3, 2; cf.: “ubi mollius solum reperit, stagnat insulasque molitur,id. 8, 9, 7: “trabes in solo collocantur,Caes. B. C. 7, 23: “super pilas lapide quadrato solum stratum est,Curt. 5, 1, 33: “tecta (porticus) solo jungens,Lucr. 4, 430: “solo aequata omnia,Liv. 24, 47 fin.: “clivus Publicius ad solum exustus est,id. 30, 26, 5: “urbem ad solum diruere,Curt. 3, 10, 7; Eutr. 4, 17: “solo exaequare,Flor. 1, 13, 4: “solo aequare,Vell. 2, 4, 2: “aedificia cuncta solo cohaerentia,Amm. 22, 11, 6: “ISIDI TEMPLVM A SOLO POSVIT,Inscr. Orell. 457; cf. ib. 467; Inscr. Fabr. 10, 47: domo pignori data et area ejus tenebitur: est enim pars ejus; “et contra jus soli sequitur aedificium,Dig. 13, 7, 21: “solum proscindere terrae,Lucr. 5, 1295; so, “terrae,id. 1, 212; 5, 211; 5, 1289.—Plur.: recente terrae sola sanguine maculans, Cat. 63, 7: “sola dura,id. 63, 40; Verg. G. 1, 80; Tib. 1, 5, 3; Stat. S. 1, 1, 56; id. Th. 4, 445: “sibi praeter agri solum nihil esse reliqui,Caes. B. G. 1, 11: “solum exile et macrum,Cic. Agr. 2, 25, 67: “incultum et derelictum,id. Brut. 4, 16: “densum, siccum, macrum, etc.,Col. 2, 2, 5 sq.: “duratae solo nives,Hor. C. 3, 24, 39: “putre,Verg. G. 2, 204: “cruentum,Ov. M. 4, 134: “foecundum,id. ib. 7, 417: “pulvereum,id. ib. 7, 113: “triste,id. ib. 8, 789: “vivax,id. ib. 1, 420: “pingue,Verg. G. 1, 64: “praepingue,id. A. 3, 698: “mite,Hor. C. 1, 18, 2: “exiguum,Tib. 1, 1, 22: “cultum,id. 1, 1, 2: “nudum,Curt. 3, 4, 3; 7, 5, 17: “viride,Verg. A. 6, 192: “presso exercere solum sub vomere,id. G. 2, 356: “solo inmobilis haeret,id. A. 7, 250: “ingreditur solo,id. ib. 4, 177: “solo recubans,id. ib. 3, 392: “reptans solo,Stat. S. 5, 5, 83.—Plur.: “saturare fimo pingui sola,Verg. G. 1, 80: “ardent sola terrae,Lucr. 2, 592; Cat. 61, 7; 61, 40; Tib. 1, 5, 3; Stat. S. 1, 1, 56; id. Th. 4, 445; cf. Cic. Balb. 5, 13, B. 1. infra: solum hominis exitium herbae, the sole of the foot, Varr. R. R. 1, 47 fin.: “mihi calciamentum solorum (est) callum,Cic. Tusc. 5, 32, 90: “loca nullius ante Trita solo,Lucr. 1, 927; 4, 2: “(canes) unguibus duris, solo nec ut corneo nec nimium duro,Varr. R. R. 2, 9, 4: qui auro soccis habeat suppactum solum, the sole of a shoe, Plaut. Bacch. 2, 3, 98; “of a dog: solum corneum,Varr. R. R. 2, 9, 4: “cereale solum pomis agrestibus augent,their wheaten board, Verg. A. 7, 111: “vastis tremit ictibus aerea puppis, Subtrahiturque solum,” i. e. the sea under the vessel, id. ib. 5, 199: “omne ponti,Val. Fl. 4, 712: “astra tenent caeleste solum,” i. e. the vault of heaven, Ov. M. 1, 73: manibusque cruentis Pulsat inane solum, i. e. the sockets of the eyes, Stat. Th. 1, 55.— Prov.: quodcumque or quod in solum venit, whatever falls to the ground, i. e. whatever comes uppermost or occurs to the mind, = quod in buccam venit, Varr. ap. Non. 500, 11; Cic. N. D. 1, 23, 65; Afran. ap. Non. 124, 18 sq. (Com. Fragm. v. 41 Rib.).—Also ellipt. (cf. bucca): “convivio delector: ibi loquor, quod in solum ut dicitur,Cic. Fam. 9, 26, 2.—
B. Transf., in gen.
1. Soil, i. e. land, country, region, place (cf.: terra, tellus, humus): sola terrarum, Enn. ap. Fest. p. 301 Müll. (Ann. v. 443 Vahl.): “solum, in quo tu ortus et procreatus,Cic. Leg. 2, 2, 4; cf. “patriae,id. Cat. 4, 7, 16; Liv. 5, 49: “pro solo, in quo nati essent,id. 5, 30, 1: “patrium,id. 21, 53: “natale,” i. e. native country, natal soil, Ov. M. 7, 52; 8, 184; id. P. 1, 3, 35; Sen. Med. 334; cf.: “in gremio regni solique genitalis,Amm. 17, 12, 21: “Miletus, genitale solum,Vell. 2, 7, 5 (7); Vop. Aur. 3, 2.—Plur.: “vos, mutae regiones, imploro, et sola terrarum ultimarum, etc.,Cic. Balb. 5, 13: “sola Romana,Capitol. Max. 13: “vile solum Sparte est,Ov. M. 15, 428: “Romani numen utrumque soli,id. F. 3, 292: “maxima Fundani gloria soli,id. P. 2, 11, 28.— Hence, solum vertere, to leave one's country (generally said of going into exile): “qui volunt poenam aliquam subterfugere, eo solum vertunt, hoc est, sedem ac locum mutant,Cic. Caecin. 34, 100; cf.: “neque exsilii causā solum vertisse diceretur,id. Quint. 28, 26; id. Phil. 5, 5, 14; Liv. 3, 13; 43, 2 al.; so, “solum civitatis mutatione vertere,Cic. Balb. 11, 28.—Rarely, in this sense: “solum mutare: exsules sunt, etiam si solum non mutarint,Cic. Par. 4, 2, 31; cf.: “quo vertendi, hoc est mutandi, soli causā venerant,id. Dom. 30, 78.—
2. In jurid. lang.: res soli, land, and all that stands upon it, real estate (opp. res mobiles, personal or movable property): “omnes res, sive mobiles sint, sive soli,Dig. 13, 3, 1; so, “res soli,ib. 43, 16, 1, § 32: “tertia pars de agris, terris, arbustis, satis quaerit, et, ut jurisconsultorum verbo utar, de omnibus quae solo continentur,Sen. Q. N. 2, 1, 2; Plin. Ep. 6, 19, 4: “ut feneratores duas patrimonii partes in solo collocarent,lay out in land, Suet. Tib. 48: “in solo proprio,Vop. Flor. 2.—
II. Trop., a base, basis, foundation (very rare): auspicio regni stabilita scamna solumque, i. e. throne, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48 fin. (Ann. v. 99 Vahl.); cf.: Tarquinio dedit imperium simul et sola regni, Enn. ap. Fest. p. 298 Müll. (Ann. v. 151 Vahl.): “solum quidem et quasi fundamentum oratoris vides locutionem emendatam et Latinam,Cic. Brut. 74, 258: solum quoddam atque fundamentum, id. de Or. 3, 37, 151: solo aequandae sunt dictaturae consulatusque, to be levelled with the ground, i. e. to be utterly abolished, Liv. 6, 18, 14; so, “ad solum dirutum,Vulg. Nah. 2, 6.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (75 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (75):
    • Cicero, Letters to his Friends, 9.26.2
    • Caesar, Gallic War, 7.72
    • Caesar, Gallic War, 1.11
    • Cicero, Against Catiline, 4.7.16
    • Cicero, On the Agrarian Law, 2.25.67
    • Cicero, For Aulus Caecina, 34.100
    • Cicero, For Cornelius Balbus, 11.28
    • Cicero, For Cornelius Balbus, 5.13
    • Cicero, On his House, 30.78
    • Cicero, Philippics, 5.5.14
    • Ovid, Metamorphoses, 15.672
    • Ovid, Metamorphoses, 1.73
    • Ovid, Metamorphoses, 4.134
    • Ovid, Metamorphoses, 4.298
    • Ovid, Metamorphoses, 15.428
    • Ovid, Metamorphoses, 1.420
    • Ovid, Metamorphoses, 7.113
    • Ovid, Metamorphoses, 7.417
    • Ovid, Metamorphoses, 8.789
    • Vergil, Aeneid, 3.698
    • Vergil, Aeneid, 6.192
    • Vergil, Aeneid, 7.250
    • Vergil, Aeneid, 7.111
    • Vergil, Georgics, 1.80
    • Vergil, Georgics, 2.356
    • Vergil, Georgics, 1.64
    • Vergil, Georgics, 2.204
    • Old Testament, Nahum, 2.6
    • Suetonius, Tiberius, 48
    • Ovid, Metamorphoses, 7.52
    • Plautus, Bacchides, 2.3
    • Cicero, On Oratory, 3.37
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.212
    • Lucretius, De Rerum Natura, 1.927
    • Lucretius, De Rerum Natura, 2.592
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.2
    • Lucretius, De Rerum Natura, 4.430
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1295
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.211
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1289
    • Pliny the Younger, Epistulae, 6.19.4
    • Livy, The History of Rome, Book 43, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 18.14
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 13
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 30.1
    • Livy, The History of Rome, Book 24, 47
    • Livy, The History of Rome, Book 30, 26.5
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 53
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 49
    • Seneca, Agamemnon, 475
    • Seneca, Medea, 334
    • Cicero, De Legibus, 2.2
    • Cicero, de Natura Deorum, 1.23
    • Cicero, De Divinatione, 1.48
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.32
    • Cicero, Paradoxa Stoicorum, 4
    • Cicero, Paradoxa Stoicorum, 6
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 4.712
    • Ovid, Ex Ponto, 1.3
    • Ovid, Ex Ponto, 2.11
    • Statius, Thebias, 1
    • Statius, Thebias, 4
    • Statius, Silvae, 1.1
    • Statius, Silvae, 5.5
    • Columella, Res Rustica, 2.2.5
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.10.7
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.4.3
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.4.8
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 5.1.33
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 5.3.2
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 7.5.17
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 8.9.7
    • Cicero, Brutus, 4.16
    • Cicero, Brutus, 74.258
    • Ovid, Fasti, 3
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: