previous next
sordĭdus , a, um, adj. sordeo,
I.dirty, unclean, foul, filthy, squalid, sordid (class.).
I. Lit. (syn.: squalidus, obscenus): vestem squalam et sordidam, Enn. ap. Non. 504, 6 (Trag. v. 370 Vahl.): “amictus,Verg. A. 6, 301; cf.: “sordidior toga,Mart. 1, 104, 5: “mappa,Hor. Ep. 1, 5, 22; Mart. 7, 20, 8: “lana,Ov. A. A. 3, 222: “fumus,Hor. C. 4, 11, 11: “at pol nitent, haud sordidae videntur ambae,Plaut. Bacch. 5, 2, 6: “servolicolae,id. Poen. 1, 2, 55: “nati,Hor. C. 2, 18, 28; cf.: “magnos duces Non indecoro pulvere sordidos,id. ib. 2, 1, 22: “puer sordidissimus dentibus,Petr. 64, 6 et saep.—Esp.: “sordido in loco sedere,Val. Max. 9, 13, 2.— Transf., of mourners, clad in mourning, Cic. Mur. 40, 86.—Poet.: “Auctumnus calcatis sordidus uvis,Ov. M. 2, 29; id. F. 4, 897; “Col. poët. 10, 44: terga suis,sooty, dingy, Ov. M. 8, 648.—Prov.: saepe est etiam sub palliolo sordido sapientia, wisdom is often hid under a ragged cloak, Caecil. ap. Cic. Tusc. 3, 23, 56.—
B. Transf., low, base, mean, as to birth, rank, or condition; poor, humble, small, paltry (syn.: “illiberalis, infimus): causam commisisse homini egenti, sordido, sine honore, sme censu,Cic. Fl. 22, 52; id. Att. 8, 4, 2; id. Leg. 3, 16, 35; Hor. C. 1, 28, 14.—Sup.: “sordidissimus quisque,Liv. 1, 47, 11: “familiae sordidissima pars,Petr. 132, 3; cf.: “loco non humili solum sed etiam sordido ortus,Liv. 22, 25, 18: “a sordidis initiis ad summa crevere,Just. 2, 6, 2: “sordidum et obscurum Macedonum nomen,id. 6, 9, 7: “genus alicujus,id. 22, 1, 1: “panis,Plaut. As. 1, 2, 16; Sen. Ep. 18, 5: “villula,Cic. Att. 12, 27, 1; cf. “tecta,Luc. 4, 396: “sedes,id. 5, 9: “lar villae,Mart. 12, 57, 2: “rura (with humiles casae),Verg. E. 2, 28: “aratra,Claud. IV. Cons. Hon. 414; “hence also, otia, i. e. ruris,Mart. 1, 56, 4
II. Trop., low, mean, base, abject, vile, despicable, disgraceful (syn. turpis).
B. In partic., mean, niggardly, penurious, sordid (cf. parcus): “ita sordidus, ut se Non umquam servo melius vestiret,Hor. S. 1, 1, 96; 1, 1, 65; 1, 2, 10; 2, 3, 164; Quint. 5, 13, 26; Plin. Ep. 2, 6, 1 (opp. sumptuosus): “perjurium,Phaedr. 4, 19, 23: “cupido,Hor. C. 2, 16, 16; cf. Cic. Off. 1, 42, 150 supra.—Hence, adv.: sordĭdē .
1. Lit., dirtily, foully: “per plateas tractus est sordidissime,through the deepest mire, Lampr. Heliog. 33 med.
2. Transf., meanly, basely: “quo sordidius et abjectius nati sunt,Tac. Or. 8.—
3. Trop.
a. Vulgarly, unbecomingly, poorly: “loquitur laute et minime sordide,Plaut. Mil. 4, 2, 11: “dicere,Cic. de Or. 2, 83, 339: “contionari,id. Att. 15, 2, 2: “declamare (opp. splendide atque ornate),Suet. Rhet. 6; Gell. 15, 4, 3.—
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (46 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (46):
    • Cicero, Letters to Atticus, 12.27.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 15.2.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 8.4.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.9.3
    • Cicero, Letters to his brother Quintus, 1.1.6
    • Cicero, Against Piso, 41.99
    • Cicero, For Lucius Murena, 40.86
    • Cicero, For Aemilius Scaurus, 2.23
    • Cicero, Philippics, 1.8.20
    • Ovid, Metamorphoses, 2.29
    • Ovid, Metamorphoses, 8.648
    • Plautus, Miles Gloriosus, 4.2
    • Vergil, Aeneid, 6.301
    • Suetonius, Domitianus, 9
    • Horace, Satires, 1.1.96
    • Plautus, Asinaria, 1.2
    • Plautus, Bacchides, 5.2
    • Plautus, Poenulus, 1.2
    • Cicero, On Oratory, 2.83
    • Cicero, On Oratory, 2.86
    • Cicero, On Oratory, 3.32
    • Lucan, Civil War, 5.9
    • Lucan, Civil War, 4.396
    • Pliny the Younger, Epistulae, 2.6.1
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.9.2
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 25
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 47.11
    • Livy, The History of Rome, Book 1, 58
    • Cicero, De Legibus, 3.16
    • Cicero, De Republica, 1.5
    • Cicero, De Amicitia, 17
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 3.23
    • Cicero, De Officiis, 1.42
    • Cicero, De Officiis, 2.14
    • Cicero, De Officiis, 2.6
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 12.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 5.10
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 2.16
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 5, 13.26
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.17
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.21
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 8, 3.49
    • Gellius, Noctes Atticae, 15.4.3
    • Seneca, Epistulae, 18.5
    • Ovid, Fasti, 4
    • Valerius Maximus, Facta et Dicta Memorabilia, 9.13.2
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: