previous next
tantus , a, um, adj. perh. for tavantus; cf. Sanscr. tāvant, so great; Gr. τέως, i. e. τεϝως.
I. Of such size or measure, so great in amount, extent, value, degree, etc. (as some standard expressed or understood); usually with a foll. quantus, ut, qui, or absol.; rarely quam.
2. With ut.
b. Denoting comparison: “tantā modestiā dicto audiens fuit, ut si privatus esset,Nep. Ages. 4, 2.—
4. Without correlation (esp. freq. in exclamations, etc.) ita tanta mira in aedibus sunt facta, Plaut. Am. 5, 1, 5: “tanta factis modo mira miris modis, etc.,id. Cas. 3, 5, 5: “qui tantus natu deorum nescis nomina,id. Bacch. 1, 2, 15: “neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis,id. Rep. 1, 3, 4: “tantilla tanta verba funditat,Plaut. Poen. 1, 2, 61. hocine mihi ob labores tantos tantillum dari, id. Truc. 2, 6, 56: “ne tantae nationes conjugantur,Caes. B. G. 3, 11: “onus,id. ib. 2, 30 in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinious, Cic. N D. 2, 5, 15: “non idem sentio tanta hac in re tamque immensa posse fieri,id. de Or 2, 20, 84: “qui tantas et tam infinitas pecunias repudiarit,id. Rosc. Com. 8, 24: “tot tantaque vitia,id. Verr 1, 16, 47: “quae faceres in hominem tantum et talem,id. Fam. 13, 66, 1; cf.: “conservare urbes tantas atque tales,id. N. D. 3, 38, 92, so too, with talis, id. Fam. 15, 4, 14, id. Phil. 2, 29, 71: “tanta ista mala,Sall. C. 40, 2; “Liv 31, 9: neque tanto tractu se colligit anguis,Verg. G. 2, 154: “tantorum ingentia septem Terga boum,id. A. 5, 404; Curt. 3, 1, 10; 3, 3, 28; 4, 1, 1: “sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi,six hundred times as much, Plaut. Bacch. 4, 9, 111; so, “sexcenta tanta,id. Ps. 2, 2, 37: “tribus tantis illi minus redit quam obseveris,three times as much less, id. Trin. 2, 4, 129: “jam non quaero, unde tantam Melitensem vestem habueris,such a great quantity of, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183: “si in uno corpore tantarum rerum gubernationem mens humana possidet,Lact. 1, 3, 21.—
5. With quam: “maria aspera juro, Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam, etc.,Verg. A. 6, 352 (cf. infra, B. 2.).—With a partit. gen.: “tantus ille ventorum,Plin. 2, 47, 46, § 121 (dub.; Jahn, ventus).—
B. Transf., so many ( = tot; mostly poet.): “tantae Coëunt in proelia gentes,Val. Fl. 5, 636: “lamentabile tantis urbibus,Stat. Th. 11, 160: “legatum valet in tantos quanti inveniantur,Dig. 30, 1, 65.—Sing.: “numquam tanto se vulture caelum Induit,Luc. 7, 834. —
C. Neutr. absol.
1. tantum , so much, so many: “habere tantum molestiae quantum gloriae...ut tantum nobis, quantum ipsi superesse posset, remitteret,Cic. Rep. 1, 4, 7: “decutio argenti tantum, quantum mihi lubet,Plaut. Ep. 2, 3, 4: “iis adposuit tantum, quod satis esset, nullo adparatu,Cic. Tusc. 5, 32, 91: tantum complectitur, quod satis sit modicae palaestrae, id. Leg. 2, 3, 6: “eo indito cumini fricti tantum, quod oleat,Cato, R. R. 156, 3 (cf.: tantum quod, s. v. tantum, adv. B. 2. b.): Ch. Coactus reddidit ducentos et mille Philippum. Ni. Tantum debuit, Plaut. Bacch. 2, 3, 38: nec tantum Karthago habuisset opum, Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 526 (1, 48, 3 B. and K.): “cum tantum belli in manibus esset,Liv. 4, 57, 1: “sed quid hic tantum hominum incedunt?Plaut. Poen. 3, 3, 5: “tantum hostium intra muros est,Liv. 3, 17, 4 et saep.: “sexies tantum, quam quantum satum sit,Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102; cf.: “etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam, etc.,Plaut. Ep. 3, 4, 81 (v. alter): “tantum ... dum,Liv. 27, 42, 12; cf.: “tantum modo ... dum,Sall. J. 53, 3: tantum abest, ut, etc. (v. absum). —
b. In colloquial lang.: tantum est, that is all, nothing more, etc.: “vos rogat, ut, etc. Tantum est. Valete,Plaut. Trin. prol. 22; so id. Cas. prol. 87: Lo. Numquid amplius? Ly. Tantum est, id. Merc. 2, 2, 12; Ter. Eun. 5, 5, 26; id. Hec. 5, 3, 15.—
2. Gen. (of price) tanti : “tanti, quanti poscit, vin' tanti illam emi?Plaut. Merc. 2, 4, 22; cf.: “tanti est, quanti est fungus putidus,it is worth as much as, is worth no more than, id. Bacch. 4, 7, 23: “frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194: “ubi me dixero dare tanti,Ter. Ad. 2, 1, 49: “graviter increpuit, tanti habitare censorem,in so costly a house, Plin. 17, 1, 1, § 3. —
b. Trop.: est tanti (alicui), to be worth so much; to be valued, prized, or esteemed so highly; to be of such consequence or importance: “tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti, etc.,Caes. B. G. 1, 20: tanti non fuit Arsacen capere, ut, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1: “hoc tanti fuit vertere, ut, etc.,Quint. 1, 6, 38: est mihi tanti, Quirites, hujus invidiae tempestatem subire, dummodo a vobis hujus belli periculum depellatur, it is worth this price to me, i. e. I esteem it a light thing, Cic. Cat. 2, 7, 15; cf.: “sed est tanti (sc.: invidiam istam mihi impendere), dummodo,id. ib. 1, 9, 22: “etsi id quidem non tanti est, quam quod propter eosdem, etc.,id. Mil. 22, 58: “juratus tibi possum dicere, nihil esse tanti, etc.,id. Att. 2, 13, 2: “cum dicturis tanti suae non sint (actiones),Quint. 12, 8, 4: “sunt o! sunt jurgia tanti,Ov. M. 2, 424 et saep.—
b. In colloquial lang.: tanto melior! so much the better! well done! good! excellent! bravo! etc.: To. Omnes sycophantias instruxi et comparavi, quo pacto ab lenone auferam hoc argentum. Sa. Tanto melior! Plaut. Pers. 2, 5, 24; cf. Sen. Ep. 31; “so too: tanto melior,Plaut. Truc. 5, 61; Phaedr. 3, 5, 3: “tanto hercle melior,Ter. Heaut. 3, 2, 38: “tanto major! tanto augustior!how great! how noble! Plin. Pan. 71, 4: “tanto nequior!so much the worse! that is bad! Ter. Ad. 4, 1, 12; cf. Plaut. Men. 2, 3, 84; so, “tanto miserior,id. Stich. 5, 5, 8.—
4. In tantum, so far, so much, to such a degree, so greatly: “danti in tantum producenda notitia est muneris sui, in quantum delectatura est eum, cui datur,Sen. Ben. 2, 23; Col. 12, 24, 1: “quaedam aquae fervent in tantum, ut non possint esse usui,Sen. Q. N. 3, 24, 1: humum in tantum deprimere, donec altitudinis mensuram datam ceperit, Col. 3, 13, 9: “in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,Liv. 22, 27.
II. Since tantus conveys only the idea of relative greatness, it may also be used (with a foll. ut) to denote a small amount, degree, extent, etc.; hence, of such a quantity or quality, such, so small, so slight or trivial; in the neutr., so little, so few (rare but class.): “ceterarum provinciarum vectigalia tanta sunt, ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse possimus,Cic. Imp. Pomp. 6, 14; id. Fam. 1, 7, 4: si bellum tantum erit, ut vos aut successores sustinere possint, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3: “praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit,Caes. B. G. 6, 35: “tantum navium,id. B. C. 3, 2.—Hence, tantum , adv.
2. Particular phrases.
a. Tantum non, analog. to the Gr. μόνον οὐκ, to point out an action as only not, i. e. very nearly, completed, almost, all but, very nearly (perh. not ante-Aug.; in Cic. Att. 14, 5, 2, Baiter reads tantummodo): “cum agger promotus ad urbem vineaeque tantum non jam injunctae moenibus essent,Liv. 5, 7, 2: “tantum non jam captam Lacedaemonem esse,id. 34, 40, 5: “tantum non ad portam bellum esse,id. 25, 15, 1: “videt Romanos tantum non jam circumveniri a dextro cornu,id. 37, 29, 9: “cum hostes tantum non arcessierint,id. 4, 2, 12 Drak.: “tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit,Suet. Tib. 11: “tantum non statim a funere,id. ib. 52: “tantum non summam malorum suorum professus est,id. ib. 66: “tantum non in ipso ejus consulatu,id. Dom. 15 et saep.—But in many cases non belongs to the verb, and not to tantum: “tantum non cunctandum neque cessandum esse,only there must be no delay, Liv. 35, 18, 8: “dictator bello ita gesto, ut tantum non defuisse fortunae videretur,id. 4, 57, 8 Drak.; cf.: “ut qui per haec vicit, tantum non defuisse sibi advocatum sciat,Quint. 6, 2, 4.—
b. Tantum quod, denoting immediate nearness in point of time, only, just, but just, just then, hardly, scarcely (class.): “tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te litterae redditae sunt,Cic. Fam. 7, 23, 1: “tantum quod ultimam imposuerat Pannonico bello Caesar manum, cum, etc.,Vell. 2, 117, 1: “haec cum scriberem, tantum quod existimabam ad te orationem esse perlatam,Cic. Att. 15, 13, 7: “navis Alexandrina, quae tantum quod appulerat,Suet. Aug. 98: “natus est XVIII. Cal. Jan. tantum quod oriente sole,id. Ner. 6: “tantum quod pueritiam egresso,id. Aug. 63: “dentem tantum quod exemptum,id. Vesp. 5 (but in Liv. 22, 2, 9; 33, 4, 6; Amm. 27, 5, 4, the quod belongs not to tantum, but to the following verb): “tantum alone = tantum quod,Verg. E. 6, 16. —
c. Tantum quod non, only that not, nothing is wanting but: “tantum quod hominem non nominat: causam quidem totam perscribit,Cic. Verr. 2, 1, 45, § 116.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (151 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (151):
    • Cicero, Letters to his Friends, 13.66.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 15.4.14
    • Cicero, Letters to his Friends, 1.7.4
    • Cicero, Letters to his Friends, 7.23.1
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.10.3
    • Cicero, Letters to his Friends, 8.14.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 12.18.1
    • Cicero, Letters to Atticus, 14.5.2
    • Cicero, Letters to Atticus, 15.13.7
    • Cicero, Letters to Atticus, 2.13.2
    • Caesar, Gallic War, 2.11
    • Caesar, Gallic War, 2.8
    • Caesar, Gallic War, 3.11
    • Caesar, Gallic War, 6.35
    • Caesar, Gallic War, 1.20
    • Caesar, Gallic War, 5.45
    • Caesar, Gallic War, 7.52
    • Cicero, Against Catiline, 2.7.15
    • Cicero, On Pompey's Command, 11.29
    • Cicero, On Pompey's Command, 6.14
    • Cicero, For Marcellus, 3.8
    • Cicero, Against Verres, 2.1.116
    • Cicero, Against Verres, 2.3.102
    • Cicero, Against Verres, 2.3.194
    • Cicero, Against Verres, 2.3.225
    • Cicero, Against Verres, 2.5.89
    • Cicero, For Sulla, 2.7
    • Cicero, For Quintus Roscius the Actor, 8.24
    • Cicero, For Sextus Roscius of Ameria, 43.125
    • Cicero, Against Verres, 2.2.134
    • Cicero, Against Verres, 2.2.183
    • Cicero, For Lucius Murena, 10.23
    • Cicero, For Milo, 22.58
    • Cicero, Philippics, 2.29.71
    • Cicero, Philippics, 6.7.18
    • Livy, The History of Rome, Book 3, 17.4
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 57.1
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 7.2
    • Ovid, Metamorphoses, 2.424
    • Plautus, Bacchides, 2.2
    • Plautus, Epidicus, 1.2
    • Plautus, Mercator, 2.4
    • Plautus, Mostellaria, 2.2
    • Plautus, Persa, 1.3
    • Plautus, Poenulus, 1.2
    • Plautus, Poenulus, 3.3
    • Plautus, Rudens, 2.6
    • Plautus, Stichus, 5.5
    • Vergil, Aeneid, 5.404
    • Vergil, Aeneid, 6.352
    • Vergil, Georgics, 2.154
    • Vergil, Georgics, 3.476
    • Vergil, Georgics, 4.101
    • Vergil, Georgics, 1.102
    • Suetonius, Divus Augustus, 98
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 5
    • Horace, Satires, 1.9.3
    • Horace, Satires, 1.9.54
    • Horace, Satires, 2.5.80
    • Ovid, Metamorphoses, 13.368
    • Caesar, Civil War, 1.62
    • Caesar, Civil War, 3.2
    • Caesar, Civil War, 1.81
    • Caesar, Civil War, 3.19
    • Tacitus, Annales, 15.1
    • Plautus, Amphitruo, 3.2
    • Plautus, Amphitruo, 5.1
    • Plautus, Bacchides, 1.2
    • Plautus, Bacchides, 2.3
    • Plautus, Bacchides, 4.7
    • Plautus, Bacchides, 4.9
    • Plautus, Casina, 3.2
    • Plautus, Epidicus, 2.3
    • Plautus, Epidicus, 3.4
    • Plautus, Menaechmi, 2.3
    • Plautus, Mercator, 2.2
    • Plautus, Persa, 2.5
    • Plautus, Pseudolus, 2.2
    • Plautus, Trinummus, 2.4
    • Plautus, Truculentus, 2.6
    • Cicero, On Oratory, 1.35
    • Cicero, On Oratory, 3.14
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 58
    • Sallust, Bellum Iugurthinum, 53
    • Suetonius, Divus Augustus, 63
    • Suetonius, Domitianus, 15
    • Suetonius, Nero, 6
    • Suetonius, Tiberius, 11
    • Lucan, Civil War, 7.834
    • Cornelius Nepos, Agesilaus, 4.2
    • Cornelius Nepos, Conon, 4.1
    • Cornelius Nepos, Epaminondas, 2.2
    • Cornelius Nepos, Hannibal, 1.1
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 17.3
    • Pliny the Younger, Epistulae, 3.14
    • A. Cornelius Celsus, De Medicina, 5.28
    • Livy, The History of Rome, Book 34, 9.5
    • Livy, The History of Rome, Book 37, 39.6
    • Livy, The History of Rome, Book 35, 18.8
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 50
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 2.12
    • Livy, The History of Rome, Book 25, 15
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 27
    • Livy, The History of Rome, Book 27, 42.12
    • Livy, The History of Rome, Book 9, 37
    • Livy, The History of Rome, Book 21, 32
    • Livy, The History of Rome, Book 27, 42.13
    • Livy, The History of Rome, Book 37, 29.9
    • Livy, The History of Rome, Book 33, 4.6
    • Livy, The History of Rome, Book 34, 40.5
    • Livy, The History of Rome, Book 22, 2
    • Livy, The History of Rome, Book 4, 57.8
    • Livy, The History of Rome, Book 6, 16.5
    • Seneca, de Beneficiis, 2.23
    • Cicero, De Legibus, 2.3
    • Cicero, De Republica, 1.1
    • Cicero, De Republica, 1.10
    • Cicero, De Republica, 1.14
    • Cicero, De Republica, 1.18
    • Cicero, De Republica, 1.4
    • Cicero, De Republica, 1.42
    • Cicero, De Republica, 2.28
    • Cicero, De Republica, 6.22
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.32
    • Cicero, de Natura Deorum, 3.38
    • Cicero, De Amicitia, 20
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 2.19
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 5.32
    • Cicero, Paradoxa Stoicorum, 2
    • Cicero, De Officiis, 1.14
    • Cicero, De Officiis, 1.4
    • C. Valerius Flaccus, Argonautica, 5.636
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 3, 8.33
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 1, 6.38
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 2, 17.12
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 6, 2.4
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 3.28
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 9, 3.78
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 1.7
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 11, 2.5
    • Quintilian, Institutio Oratoria, Book 12, 8.4
    • Seneca, Epistulae, 31
    • Sallust, Catilinae Coniuratio, 40
    • Statius, Thebias, 11
    • Columella, Res Rustica, 3.13.9
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.1.10
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 3.3.28
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.10.29
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 4.1.1
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 6.7.26
    • Curtius, Historiarum Alexandri Magni, 6.7.30
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: