previous next
tempestīvus (-vos ), a, um, adj. tempestas, I.,
I.of or belonging to the right time, done or happening at the proper time, timely, seasonable, opportune, fitting, appropriate, suitable (class.; syn. opportunus).
II. In partic.
A. Timely, seasonable, ripe (syn. maturus): “maturitas,Cic. Sen. 2, 5: “ubi ocymum tempestivom erit, dato primum,Cato, R. R. 54, 3; so, “fructus,Cic. Off. 2, 4, 14; Col. 3, 21, 10: “pullorum examina,Lucr. 5, 1363: “pinus,Verg. G. 1, 256.—Comp.: “cassita in sementes forte concesserat tempestiviores,Gell. 2, 29, 5. —
2. Transf., of persons, ripe, mature (poet. and in postAug. prose): “tempestiva viro,Hor. C. 1, 23, 12 (for which: “filia Jam matura viro,Verg. A. 7, 53; and: “matura virgo,Hor. C. 3, 6, 22); so, “Rhode,id. ib. 3, 19, 27: “virgo, Fest. s. v. Romam, p. 269 Müll.: tempestivos erat caelo Cythereïus heros,Ov. M. 14, 584. —
B. Pregn., like our timely, betimes, for that which takes place early, in good time, in good season, early; so in the elder Pliny, of early risers: “refrigeratum sub dio dari tempestivis antecedente vomitione,Plin. 29, 4, 25, § 80: “sani atque tempestivi,id. 7, 53, 54, § 181.—Esp., of early banquets, beginning while it is yet day: “convivia,Cic. Arch. 6, 13; so, “convivia (convivium),id. Sen. 14, 46; id. Att. 9, 1, 3; 9, 13, 6; id. Mur. 6, 13: “gladiatorum convivium,Cic. Verr. 2, 3, 25, § 61: “solemni et tempestivo adhibetur convivio,Curt. 8, 1, 22; Sen. Ira, 2, 28, 6; Tac. H. 2, 68; Suet. Calig. 45 fin.; cf.: tempestivis epulis delinitus, ubi vino incaluit, etc., Tac. A. 11, 37.—Sup. seems not to occur.—Hence, adv.: tempestīvē , at the right time, in proper season, seasonably, opportunely; fitly, appropriately (class.): “arare,Cato, R. R. 61, 1; Cic. N. D. 2, 62, 156; Col. 2, 8, 4; Ov. Tr. 4, 10, 81; Just. 34, 1; Suet. Vesp. 23. — Comp., Hor. C. 4, 1, 9.— Sup seems not to occur.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide References (31 total)
  • Cross-references in general dictionaries from this page (31):
    • Cicero, Letters to Atticus, 9.1.3
    • Cicero, For Lucius Murena, 6.13
    • Cicero, For Archias, 6.13
    • Cicero, Against Verres, 2.3.61
    • Cicero, On Pompey's Command, 12.34
    • Ovid, Metamorphoses, 5.500
    • Vergil, Aeneid, 7.53
    • Vergil, Georgics, 1.256
    • Suetonius, Caligula, 45
    • Suetonius, Divus Vespasianus, 23
    • Ovid, Metamorphoses, 14.584
    • Tacitus, Annales, 11.37
    • Tacitus, Historiae, 2.68
    • Lucretius, De Rerum Natura, 5.1363
    • Pliny the Elder, Naturalis Historia, 11.53
    • Livy, The History of Rome, Book 5, 12.12
    • Livy, The History of Rome, Book 45, 19.10
    • Seneca, de Ira, 2.28.6
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.53
    • Cicero, de Natura Deorum, 2.62
    • Cicero, De Senectute, 14
    • Cicero, De Senectute, 2
    • Cicero, Tusculanae Disputationes, 1.45
    • Cicero, De Officiis, 2.4
    • Gellius, Noctes Atticae, 2.29.5
    • Ovid, Tristia, 4.10
    • Statius, Thebias, 2
    • Columella, Res Rustica, 1.8
    • Columella, Res Rustica, 2.8.4
    • Columella, Res Rustica, 3.21.10
    • Columella, Res Rustica, 7.3.4
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: